Cofnięcie pozwu ze zrzeczeniem się roszczenia
Cofnięcie pozwu; zrzeczenie się roszczenia (art. 203 k.p.c)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
W literaturze przedmiotu i orzecznictwie brak jednomyślności poglądów co do tego, czy zrzeczenie się roszczenia w procesie cywilnym pociąga za sobą wygaśnięcie objętego powództwem roszczenia materialnoprawnego (por. orzeczenie SN z dnia 9 lipca 1963 r., 3 PR 362/62, postanowienie SN z dnia 20 stycznia 2004 r., II CK 80/03), czy też roszczenie takie istnieje w dalszym ciągu jako niezaskarżalne, chyba że zrzeczenie łączy się ze zwolnieniem dłużnika z długu (art. 508 k.c.).
Drugie ujęcie odpowiada w większym stopniu założeniu, że przedmiotem zrzeczenia się roszczenia, o którym stanowi art. 203 k.p.c., nie jest roszczenie materialne - roszczenie to zatem, przy założeniu, że istniało przed zrzeczeniem się, nie wygasa, lecz istnieje nadal w postaci roszczenia naturalnego (niezupełnego - por. w tym kierunku np. wyroki SN z dnia 13 lutego 2004 r., II CK 442/02, z dnia 26 września 2012 r., II CSK 3/12, z dnia 27 stycznia 2016 r., II CSK 777/14, a także postanowienie SN z dnia 18 września 2015 r., I CSK 789/14)
Wyrok SN z dnia 10 listopada 2017 r., V CNP 12/17
Standard: 67719 (pełna treść orzeczenia)
Istota cofnięcia pozwu połączonego ze zrzeczeniem się roszczenia polega na tym, że wywołuje ono podwójny skutek:
a/ procesowy pozwalający na uznanie, że powód już nie domaga się wydania wyroku czy nakazu zapłaty, zatem dalsze postępowanie stało się zbędne i należy go umorzyć (art. 355 § 1 kpc w zw. z art. 203 § 1 kpc);
b/ materialnoprawny w postaci wygaśnięcia roszczenia, a to z kolei w związku oświadczeniem o zrzeczeniu się roszczenia.
Dla umorzenia postępowania bez skutków materialnoprawnych w postaci wygaśnięcia roszczenia wystarczy samo oświadczenie o cofnięciu pozwu. Z art. 203 § 1 kpc wynika wszak, że pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego, aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku.
Zrzeczenie się roszczenia powoduje jego wygaśnięcie. O ile samo oświadczenie o cofnięciu pozwu można zniweczyć do czasu zakończenia sprawy, to orzecznictwie i doktrynie prawnej brak w zasadzie kontrowersji, że zniweczenie skutków materialnoprawnych zawartych w oświadczeniu o zrzeczeniu się roszczenia (podobnie jak w ugodzie sądowej) wymaga skorzystania z instytucji wad oświadczenia woli np. błędu.
Ocena skutków zrzeczenia się roszczenia jest stosowaniem prawa materialnego do czego zobowiązany jest sąd drugiej instancji niezależnie od podnoszonych w sprawie zarzutów ( por. uchwałę składu 7 sędziów (III CZP 49/07), której nadano moc zasady prawnej.
Wyrok SA w Krakowie z dnia 27 września 2016 r., I ACa 587/16
Standard: 5517 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 44605