Cofnięcie zezwolenia w związku ze sprzedażą alkoholu osobom w stanie nietrzeźwości (art. 15 ust. 1 pkt 1 i art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a u.w.t.p.a.)

Doświadczenie życiowe pokazuje, że w praktyce ocena, czy zachowanie kupującego wskazuje na stan nietrzeźwości, czy też jedynie na stan po użyciu alkoholu może być trudna. Powszechnie wiadomym jest bowiem, że alkohol jest różnie tolerowany przez poszczególne osoby. Sprzedawca zaś – inaczej niż w przypadku konieczności weryfikacji "stanu" pełnoletniości danej osoby, której to weryfikacji może dokonać poprzez wylegitymowanie tej osoby, zgodnie z art. 15 ust. 2 u.w.t. – nie dysponuje prawnym instrumentem pozwalającym na obiektywną weryfikację poziomu alkoholu we krwi lub w wydychanym powietrzu u kupującego. Zgodzić się należy z poglądem, że w praktyce sprzedawcy napojów alkoholowych nie dysponują urządzeniami technicznymi i możliwościami, aby bezspornie ustalić, iż u potencjalnego nabywcy występuje stan nietrzeźwości. Dla odmowy dokonania sprzedaży lub podania napoju alkoholowego wystarczy przekonanie, że kupujący znajduje się w stanie nietrzeźwości. Za takim przekonaniem mogą przemawiać zewnętrzne znamiona zachowania kupującego. Istotne jest więc doświadczenie życiowe sprzedawcy (zob. R. Sawuła, Wychowanie w trzeźwości i przeciwdziałanie alkoholizmowi, Rzeszów 2003, uw. 1 do art. 15).

Dlatego też do oceny, czy został naruszony omawiany zakaz, najrozsądniej wydaje się, w ślad za postulatem doktryny, przyjąć tzw. miarę przeciętnego obywatela. W przypadku zarzutu, że sprzedawca złamał zakaz sprzedaży alkoholu osobom, których zachowanie wskazuje, że znajdują się w stanie nietrzeźwym, należy rozważyć, czy człowiek posiadający przeciętną wiedzę i doświadczenie życiowe mógł, obserwując zachowanie kupującego – dodajmy: z perspektywy sprzedawcy – dojść do przekonania, że jego zachowanie wskazuje, że znajduje się on w stanie nietrzeźwym (por.: G. Zalas [w:] I. Skrzydło-Niżnik, G. Zalas, Ustawa o wychowanie w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Komentarz, Zakamycze 2002, uw. do art. 15).

Wyrok WSA z dnia 23 lipca 2014 r., IV SA/Po 296/14

Standard: 88855 (pełna treść orzeczenia)

Jedną z zasad sprzedaży napojów alkoholowych jest zakaz sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nietrzeźwym, którego nieprzestrzeganie uzasadnia cofnięcie zezwolenia (art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a). Treść tego zakazu nie może być jednak rozumiana w oderwaniu od przepisu art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy, który wiąże ten zakaz z "osobą, której zachowanie wskazuje, że znajduje się w stanie nietrzeźwości". Oznacza to, że zakaz sprzedaży napojów alkoholowych osobom nietrzeźwym należy rozumieć w ten sposób, iż konieczne jest także uwzględnienie zachowania się osoby, której sprzedawany jest napój alkoholowy - chodzi o takie zachowanie, które stwarza realne możliwości oceny, iż osoba kupująca napój alkoholowy jest w stanie nietrzeźwości.

Takie rozumienie tego zakazu stwarza realne możliwości jego przestrzegania przez przedsiębiorców prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych i ich pracowników.

Zadaniem organów administracji jest zatem ustalenie, czy nastąpiła sprzedaż osobie, której zachowanie wskazywało, że znajduje się w stanie nietrzeźwości. 

Wyrok WSA z dnia 11 marca 2008 r., III SA/Po 24/07

Standard: 88833 (pełna treść orzeczenia)