Ustalenie podstawy opodatkowania renty (art. 12 i 13 u.p.s.d.)

Ponieważ renta jest świadczeniem powtarzającym się, podstawę opodatkowania ustala się w miarę wykonywania świadczeń - ale tylko wtedy, jeżeli wartość renty nie może być ustalona w chwili powstania obowiązku podatkowego (art. 12 u.p.s.d.); natomiast w przypadku, gdy wartość świadczeń powtarzających się może być ustalona w chwili powstania obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania ustala się albo jako łączną sumę świadczeń okresowych, jeżeli świadczenie ustanowiono na czas określony (art. 13 ust. 1 pkt 1 u.p.s.d.), albo jako sumę świadczeń za okres 10 lat, jeżeli świadczenie ustanowiono na czas nieokreślony (art. 13 ust. 1 pkt 2 u.p.s.d.).

W rozpoznawanej sprawie renta została ustanowiona w pieniądzu i na czas określony. Już w dacie powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn możliwe więc było ustalenie jej wartości przez pomnożenie kwoty świadczenia miesięcznego przez liczbę miesięcy, na które zostało ustanowione. Sytuacja ta odpowiada zatem hipotezie art. 13 ust. 1 pkt 1 u.p.s.d.

Wyrok NSA z dnia 7 września 2023 r., III FSK 2679/21

Standard: 88005 (pełna treść orzeczenia)

Okolicznością bezsporną w sprawie jest, że S. I. zobowiązał się wypłacić Skarżącej rentę w wysokości 800,00 zł miesięcznie, z góry do 20 dnia każdego miesiąca począwszy od dnia 1 maja 2018 r. do 30 grudnia 2021 r. Słusznie zatem wskazano w skardze kasacyjnej, że zasadne było ustalenie podstawy opodatkowania zgodnie z art. 13 ust 1 pkt 1 u.p.s.d., tj. przyjęcie wartości świadczeń powtarzających się w wysokości rocznego świadczenia pomnożonego przez liczbę lat lub ich części. 

Artykuł 13 u.p.s.d. stanowi w istocie uzupełnienie art. 12 u.p.s.d., wskazując szczegółowo sposób ustalenia podstawy opodatkowania w przypadku świadczeń powtarzających się. W odróżnieniu jednak od regulacji zawartych w art. 12 wartość tych świadczeń może być ustalona. Ustalenie następuje zgodnie ze wskazówkami zawartymi w komentowanych przepisie. W zależności od tego, czy świadczenia ustanowione są na czas określony co do liczby lat lub ich części albo na czas nieokreślony, przyjmuje się odpowiednio mnożnik lat lub ich części albo w przypadku świadczeń ustanowionych na czas nieokreślony 10 lat. Sposób przeliczania określony w art. 13 ust. 1 pkt 2 stosuje się także do wszystkich innych przypadków nieopisanych w art. 13 ust. 1 pkt 1 u.p.s.d. Ustawodawca zaznaczył dodatkowo, że wskazane wyżej sposoby przeliczania stosuje się odpowiednio do obliczenia wartości prawa użytkowania i służebności. Istotne w związku z tym są postanowienia art. 13 ust. 3 u.p.s.d., w którym zawarto zasadę ustalania rocznej wartości użytkowania i służebności w wysokości 4% wartości rzeczy oddanej w użytkowanie lub obciążonej służebnością (K. Stelmaszczyk-Borszowska [w:] P. Borszowski, K. J. Musiał, A. Nita, J. Wantoch-Rekowski, K. Stelmaszczyk-Borszowska, Ustawa o podatku od spadków i darowizn. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2022, art. 13).

Wyrok NSA z dnia 6 czerwca 2023 r., III FSK 2160/21

Standard: 88010 (pełna treść orzeczenia)