Powtórny obowiązek podatkowy; odnowienia obowiązku podatkowego na podstawie art. 6 ust. 4 u.p.s.d.

"Odnowienie" obowiązku podatkowego z art. 6 ust. 4 u.p.s.d. polega na tym, że powinność świadczenia pieniężnego, o której mowa w art. 4 o.p., potwierdza się wskutek zaistnienia innego zdarzenia, określonego w przepisach, niż zdarzenie, które wcześniej taki obowiązek kreowało. Tym samym odnowienie obowiązku podatkowego na podstawie art. 6 ust. 4 u.p.s.d. nie powoduje powstania obowiązku złożenia zeznania podatkowego na podstawie art. 17a u.p.s.d. Analiza art. 6 ust. 4 u.p.s.d. wskazuje, że aby powstał "odnowiony" obowiązek podatkowy, a zatem aby doszło w zasadzie do zmiany zdarzenia, z jakim ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego (art. 4 o.p.), konieczne jest zaistnienie dwóch przesłanek:

• niezgłoszenie nabycia do opodatkowania oraz
• stwierdzenie pismem (w przypadku dziedziczenia może to być sądowe stwierdzenie nabycia spadku, albo notarialny akt poświadczenia dziedziczenia).

Zgodnie z art. 84 § 1 o.p. sądy, komornicy sądowi oraz notariusze są obowiązani sporządzać i przekazywać właściwym organom podatkowym informacje wynikające ze zdarzeń prawnych, które mogą spowodować powstanie zobowiązania podatkowego. Uszczegóławia ten zapis rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 28.06.2004 r. w sprawie określenia rodzajów i zakresu informacji przekazywanych organom podatkowym przez sądy, komorników sądowych i notariuszy oraz terminu, formy, z uwzględnieniem formy wypisu aktu i sposobu ich przekazywania (Dz.U. Nr 156, poz. 1640 ze zm.), które w § 2 pkt 1 stanowi, że sądy przekazują organowi podatkowemu właściwemu miejscowo według ich siedziby, w terminie do dnia 15 każdego miesiąca, następujące informacje wynikające ze zdarzeń prawnych, które mogą spowodować powstanie zobowiązania podatkowego, min. odpisy postanowień o stwierdzeniu nabycia spadku (art. 669, art. 677, art. 681 i art. 690 § 2 ustawy z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, Dz.U z 2024 r. poz. 1568 ze zm.). Wobec czego organ podatkowy może w terminie trzech lat podjąć działania celem wydania decyzji w przedmiocie opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wyrok NSA z dnia 28 lutego 2025 r., III FSK 1312/24

Standard: 87335 (pełna treść orzeczenia)

Nie ma potrzeby analizowania tzw. powtórnego powstania obowiązku podatkowego (odnowienia obowiązku podatkowego) na podstawie art. 6 ust. 4 u.p.s.d., jeżeli nie wygasło jeszcze prawo organu podatkowego do wydania i doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego na podstawie pierwotnie powstałego obowiązku podatkowego - co zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 u.p.s.d. nastąpiło w momencie przyjęcia spadku.

Ponieważ podatnik nie złożył w terminie zeznania podatkowego, organ podatkowy miał prawo przyjąć, że jest ograniczony terminem wynikającym z art. 68 § 2 pkt 1 o.p., wynoszącym pięć lat licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy tj. nastąpiło przyjęcie spadku.

Wyrok NSA z dnia 15 stycznia 2025 r., III FSK 1289/24

Standard: 87336 (pełna treść orzeczenia)