Podatek od czynności cywilnoprawnych; czynności cywilnoprawne podlegające opodatkowaniu (art. 1 u.p.c.c.)

Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie operują pojęciem "zdarzenia ekonomicznego" ani "transakcji", lecz mającym swoje ustalone znaczenie pojęciem czynności cywilnoprawnej.

Katalog opodatkowanych czynności opodatkowanych zawarty w art. 1 ust. 1 u.p.c.c. jest zamknięty i obejmuje nazwane czynności cywilnoprawne, wyraźnie tam wymienione. I tak w szczególności zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1) u.p.c.c. podatkowi temu podlegają m.in. umowy sprzedaży rzeczy i praw majątkowych.

Wyrok NSA z dnia 16 kwietnia 2024 r., III FSK 43/22

Standard: 87102 (pełna treść orzeczenia)

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych statuuje wymienione w tym akcie czynności cywilnoprawne jako przedmiot opodatkowania (por. S. Bogucki [w:] S. Bogucki, A. Dumas, W. Stachurski, K. Winiarski: Podatek od czynności cywilnoprawnych. Komentarz dla praktyków, Gdańsk 2014, s. 22). Podatek stanowi daninę publicznoprawną obciążającą stronę czynności cywilnoprawnej, która z chwilą jej dokonania staje się podatnikiem (w przypadku umowy sprzedaży – jest nim kupujący – art. 4 pkt 1 u.p.c.c.).

W art. 2 u.p.c.c. ustawodawca wymienił stany faktyczne lub prawne, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Są to tzw. wyłączenia podatkowe, za pomocą których ustawodawca koryguje ogólnie zakreślony zakres przedmiotowy opodatkowania (por. W. Stachurski [w:] S. Bogucki, A. Dumas, W. Stachurski, K. Winiarski: Podatek od czynności cywilnoprawnych. Komentarz dla praktyków, Gdańsk 2014, s. 130-131). Wyłączenia z opodatkowania stanowią odmienną kategorię prawną od zwolnień podatkowych (por. m.in. wyrok NSA z 3 czerwca 2014 r., sygn. akt II FSK 1667/12).

Wyrok NSA z dnia 14 grudnia 2023 r., III FSK 967/23

Standard: 87106 (pełna treść orzeczenia)