Zwolnienie z podatku sprzedaży rzeczy ruchomych do 1000 zł (art. 9 pkt 6 u.p.c.c.)

Ratio legis unormowania zawartego w art. 9 pkt 6 u.p.c.c. jest zwolnienie od obowiązku opodatkowania bardzo licznych w praktyce drobnych umów sprzedaży, w przypadku których kwota podatku byłaby bardzo niska, a jego pobór w praktyce niemożliwy. Niewątpliwie sprzedaż przedsiębiorstwa nie stanowi drobnej umowy sprzedaży.

W przypadku zawarcia umowy sprzedaży przedsiębiorstwa, podstawę opodatkowania w podatku od czynności cywilnoprawnych należy ustalić w odniesieniu do łącznej wartości nabywanych składników tego przedsiębiorstwa. Jakiekolwiek wyszczególnienie składników przedsiębiorstwa ma służyć jedynie zastosowaniu jednej z dwóch stawek podatkowych określonych w art. 7 ust. 1 pkt. 1 u.p.c.c., a nie mieć na celu wyłączenia tych elementów z podstawy opodatkowania tym podatkiem, czy też zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 9 pkt 6 u.p.c.c.

Wyrok WSA z dnia 16 września 2020 r., I SA/Gl 1616/19

Standard: 86894 (pełna treść orzeczenia)

Przy zawarciu jednej umowy sprzedaży (jednej czynności cywilnoprawnej), na podstawie której dochodzi do przeniesienia wielu rzeczy ruchomych (i/lub praw majątkowych) zasadą jest, że podatek pobiera się od łącznej wartości sprzedawanych rzeczy (i/lub praw majątkowych), tj. od podstawy opodatkowania określonej na gruncie art. 6 ust. 2 u.p.c.c., czyli od wartości rynkowej przedmiotu czynności cywilnoprawej - sumy wartości rynkowych elementów składowych umowy sprzedaży.

Przedmiotem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest sprzedaż wskazanych w umowie rzeczy jako całości, ze względu na przyjętą przez strony formę omawianej transakcji, a więc dokonania jej w postaci jednej umowy sprzedaży. W omawianym przypadku dochodzi zatem do sprzedaży wszystkich wskazanych przedmiotów rozumianych jako całość, a nie poszczególnych (konkretnych) rzeczy wchodzących w skład przenoszonego zbioru. Bez znaczenia w tym zakresie pozostają rozważania, czy zbiór tych przedmiotów stanowi kolekcję, czy są to odrębne od siebie rzeczy.

Skoro umowa sprzedaży dotyczy transakcji, za pośrednictwem której dochodzi do przeniesienia w ramach jednej czynności (umowy) wszystkich wymienionych w niej rzeczy, to podstawę opodatkowania stanowi wartość całego nabytego przez Skarżącego zbioru, a nie pojedynczych jego elementów, niezależnie od faktu, iż każdy z ww. obiektów stanowi odrębną rzecz i może być przedmiotem odrębnej czynności faktycznej i prawnej.

W przypadku zawarcia jednej umowy sprzedaży (dokonania jednej czynności w rozumieniu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych) bez znaczenia pozostaje również szczegółowe wyliczenie w umowie wszystkich rzeczy ze wskazaniem odrębnej wartości każdej z nich. Tym samym podstawę opodatkowania stanowi cały przedmiot transakcji (umowy), a nie jego poszczególne składniki.

Za całościowym ujęciem wartości rynkowej przedmiotu umowy sprzedaży jako sumy wartości przenoszony składników przemawia również treść art. 7 ust. 3 pkt 1 u.p.c.c., z którego wynika wprost, iż podatek pobiera się według stawki najwyższej jeżeli podatnik dokonując czynności cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpiło przeniesienie własności, nie wyodrębnił wartości rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki - od łącznej wartości tych rzeczy lub praw majątkowych. Oznacza to, że w przypadku gdy podatnik dokonał czynności cywilnoprawnej (zawarł jedną umowę), w wyniku której nastąpiło przeniesienie własności i nie wyodrębnił wartości rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki, to podatek pobiera się od łącznej wartości rzeczy lub praw majątkowych. Wyodrębnieniu podlegają zatem rzeczy i prawa majątkowe ze względu na stawkę podatku, a nie ze względu na podstawę opodatkowania odczytywaną przy stosowaniu zwolnienia z art. 9 pkt 6 u.p.c.c., którą to ustala się od łącznej wartości rynkowej rzeczy i/lub prawa majątkowego objętych daną czynnością cywilnoprawną, w tym przypadku umową sprzedaży.

Wyrok WSA z dnia 14 stycznia 2020 r., I SA/Bk 664/19

Standard: 86891 (pełna treść orzeczenia)