Okresowość świadczenia wychowawczego (art. 18 u.p.p.w.d.)
Ustawa o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (800 plus)
Zgodnie z art. 18 ust. 1 u.p.p.w.d. prawo do świadczenia wychowawczego ustalane jest na okres od dnia 1 czerwca do dnia 31 maja roku następnego. Na podstawie zaś art. 18 ust. 2 u.p.p.w.d. prawo do świadczenia wychowawczego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu, o którym mowa w ust. 1, nie wcześniej niż od dnia odpowiednio urodzenia się dziecka, objęcia dziecka opieką lub przysposobienia dziecka. W myśl art. 21 ust. 3 u.p.p.w.d. wnioski w sprawie ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego na kolejny okres są przyjmowane od dnia 1 kwietnia danego roku, a w przypadku wniosków składanych drogą elektroniczną - od dnia 1 lutego danego roku.
Zważywszy na treść art. 28 u.p.p.w.d., znajdujący w sprawie zastosowanie art. 61 § 3 k.p.a. stanowi, że datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi administracji publicznej. Wskazany przepis określa zdarzenie, z jakim wiązać należy datę wszczęcia postępowania administracyjnego na żądanie strony, a nie datę, do której żądanie takie może być zgłoszone. Data ta nie wyznacza nowego, ani też innego terminu zgłoszenia żądania (wniosku) strony, niż ten wynikający z przepisów prawa materialnego. W świetle art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 21 ust. 3 u.p.p.w.d. w zw. z art. 61 § 3 k.p.a. doręczenie organowi wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego jest zatem czynnikiem uruchamiającym postępowanie w sprawie świadczenia wychowawczego.
Termin z art. 18 ust. 2 u.p.p.w.d. ma charakter materialnoprawny. Terminy prawa materialnego nie podlegają natomiast modyfikacji przez organ, z tego też względu niedopuszczalne jest ich przywrócenie (wyrok WSA w Gliwicach z 11 października 2019 r., II SA/Gl 737/19, wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 30 stycznia 2014 r., II SA/Go 974/13, WSA w Szczecinie z 7 listopada 2019 r., II SA/Sz 746/19, WSA w Poznaniu z 28 maja 2020 r. IV SA/Po 1104/19). Skoro zatem wskazany w art. 18 ust. 2 u.p.p.w.d. początek przyznania świadczenia – od daty złożenia wniosku – nie jest terminem, który podlega przywróceniu, to w razie jego niedochowania skarżący nie może żądać przyznania świadczenia wstecz
Wyrok WSA z dnia 4 grudnia 2024 r., IV SA/Wr 368/24
Standard: 86515 (pełna treść orzeczenia)
Strona może złożyć wniosek o przyznanie świadczenia wychowawczego w każdym czasie trwania okresu świadczeniowego i świadczenie przyznane zostanie od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami do końca okresu. Data złożenia wniosku ogranicza więc w czasie możliwość ustalenia prawa do świadczenia w danym okresie świadczeniowym, ale nie wyklucza w ogóle możliwości jego przyznania.
Ustawa o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci nie przewiduje możliwości przyznania świadczenia za miesiące poprzedzające złożenie wniosku (za wyjątkiem sytuacji przewidzianych w ustawie, które w niniejszej sprawie nie występują).
Termin określony w art. 18 ust. 2 u.p.p.w.d. jest terminem prawa materialnego, który co do zasady nie podlega przywróceniu, chyba że przywrócenie terminu o takim charakterze wynika wprost z przepisów szczególnych.
Ustawa ustalając okres świadczeniowy i terminy do złożenia wniosku o przyznanie świadczenia wychowawczego na kolejny okres, w istocie wprowadza regulację, zgodnie z którą zachowanie przez stronę ciągłości pobierania świadczenia wychowawczego (a z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie) wymaga od strony złożenia wniosku na kolejny okres najpóźniej do 30 czerwca.
Wyrok NSA z dnia 21 września 2023 r., I OSK 1764/22
Standard: 86545 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 86511