Wymóg przedłożenia orzeczenia sądu powszechnego ustalającego miejsce zamieszkania dziecka

Spełnienie przesłanek, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 p.p.w.d. nie może być oceniane w oderwaniu od prawomocnego orzeczenia sądu rodzinnego ustalającego, przy którym z rodziców małoletnie dziecko ma mieć miejsce zamieszkania. Niewątpliwie w sytuacji zgodnej współpracy wychowawczej rodziców możliwe jest ustalenie faktycznego miejsca pobytu dziecka odmiennie niż w zapadłym wcześniej orzeczeniu, i w oparciu o takie ustalenie rozstrzygnięcie, które z rodziców będzie pobierało w związku ze sprawowaną opieką nad dzieckiem świadczenie wychowawcze. Jednakże w przypadku konfliktu między rodzicami dziecka co do jego miejsca zamieszkania, organ nie ma możliwości kierowania się wyłącznie przesłanką faktycznego pobytu, bez uwzględnienia orzeczenia sądu regulującego tę kwestię.

Wyrok NSA z dnia 17 listopada 2023 r., I OSK 2340/21

Standard: 86439 (pełna treść orzeczenia)

W ppwd ustawodawca wymaga odpowiedniego orzeczenie sądu powszechnego tylko w sytuacji, gdy o świadczenie wychowawcze wnioskuje:

1. opiekun faktyczny dziecka (na potwierdzenie przysposobienia dziecka lub wszczęcia w tym przedmiocie postępowania sądowego);

2. rodzic dziecka, który sprawuje nad nim opiekę naprzemienną (na potwierdzenie sprawowania opieki naprzemiennej w rozumieniu art. 5 ust. 2a ppwd; przy czym doktryna i orzecznictwo wskazuje szereg wyjątków - np. art. 58 § 1b kro bądź plan wychowawczy przedłożony sądowi przez rodziców i który to plan musiał zostać przez ten sąd zaakceptowany; P. Daniel, Opieka naprzemienna nad dzieckiem. Glosa do wyroku WSA z dnia 7 listopada 2017 r. IV SA/Wr 224/17);

3. opiekun prawny dziecka (na potwierdzenie objęcia dziecka opieką prawną).

W pozostałych przypadkach orzeczenie sądu nie jest niezbędne do przyznania prawa do świadczenia wychowawczego, chyba że potrzeba jego złożenia wynika z okoliczności konkretnej sprawy, a w szczególności, jeżeli organ ma zastrzeżenia co do wiarygodności złożonych oświadczeń. 

Wyrok SN z dnia 12 kwietnia 2022 r., I OSK 1381/21

Standard: 86435 (pełna treść orzeczenia)