Odmowa przyznania pomocy pieniężnej na usamodzielnienie (art. 89 ust. 7 u.p.s.)

Pomimo, iż przepis art. 88 ust. 6 ustawy – w swym literalnym brzmieniu - jako warunek uzyskania przez osobę usamodzielnianą pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej, wskazuje samo zadeklarowanie się tej osoby do realizacji indywidualnego programu usamodzielniania, to należy uznać, iż przerwanie realizowanego już programu może stanowić podstawę do odmowy przyznania przedmiotowej pomocy. W literaturze przyjmuje się bowiem, iż przyznanie pomocy na usamodzielnianie następuje pod warunkiem realizacji programu (por. W. Maciejko, P. Zaborniak: Ustawa o pomocy społecznej. Komentarz. Warszawa 2010, s. 379).

Wyrok WSA z dnia 31 maja 2012 r., II SA/Lu 328/12

Standard: 85980 (pełna treść orzeczenia)

Okoliczność skazania prawomocnym wyrokiem sądu za popełnione przestępstwo nie może być traktowana jako wystarczająca przesłanka odmowy przyznania pomocy pieniężnej per se.

Z samej natury przestępstwa wynika, że godzi ono w porządek i interes publiczny. Mimo to ustawodawca nie wyłączył osób skazanych za ich popełnienie z kręgu podmiotów uprawnionych do otrzymania pomocy pieniężnej w sposób kategoryczny. Oznacza to w konsekwencji, że organ rozpatrujący sprawę musi poszukiwać argumentów przemawiających za jej przyznaniem bądź odmową przyznania w innej sferze wartości.

Przepis art. 89 ust. 7 ustawy o pomocy społecznej został oparty na instytucji uznania administracyjnego, które polega na tym, że organ administracji publicznej ma możliwość wyboru pozytywnego lub negatywnego dla strony rozstrzygnięcia. Podkreślenia jednak wymaga, iż wybór ten poprzedzać musi zgromadzenie materiału dowodowego, ustalenie stanu faktycznego i przeprowadzenie wnioskowania opartego na zasadach logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Co istotne, wymaga się, aby wszystkie te elementy znalazły odzwierciedlenie w uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia, zwłaszcza jeśli jest ono dla strony niekorzystne. Na organie spoczywa również konieczność wyważenia interesu społecznego oraz interesu obywatela. Organ zobowiązany jest po zgromadzeniu pełnego materiału dowodowego w sprawie uwzględnić oba te aspekty sprawy i dokonać wyboru chronionych wartości. Wybór ten pociąga za sobą konieczność szczegółowego uzasadnienia w razie przyznania pierwszeństwa względom społecznym nad indywidualnym. Zatem w razie wydania negatywnej dla strony decyzji opartej na uznaniu administracyjnym za udzieleniem ochrony interesowi społecznemu, muszą przemawiać istotne przesłanki, wykluczające przyznanie tej ochrony stronie postępowania.

Wyrok WSA z dnia 7 lipca 2010 r., II SA/Łd 510/10

Standard: 85993 (pełna treść orzeczenia)

Udzielana w trybie art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. pomoc osobom opuszczającym zakład poprawczy, ma na celu doprowadzenie do ich życiowego usamodzielnienia i integracji ze środowiskiem, tak by mogły one funkcjonować w społeczeństwie w sposób samodzielny, przestrzegając obowiązującego porządku prawnego. Przy czym cel ten może być osiągnięty jedynie wówczas, gdy adresat pomocy jest tym zainteresowany, co wyraża się jego działaniami wskazującymi na chęć zmiany dotychczasowego sposobu życia. Tymczasem w realiach niniejszej sprawy aktywność skarżącego w zakresie realizacji procesu usamodzielniani ograniczyła się wyłącznie do ukończenia gimnazjum dla osób dorosłych.

Skarżący mimo zobowiązania się do realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia i korzystania ze świadczeń z pomocy społecznej przeznaczonych dla osób usamodzielnianych, w rzeczywistości nie podejmuje działań zmierzających do zmiany swojego dotychczasowego sposobu życia i funkcjonowania w społeczeństwie. Zaś pomoc jaką uzyskiwał od Państwa w ramach świadczeń mających na celu doprowadzenie do jego usamodzielnienia (pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki), a także pomoc jakiej obecnie oczekuje traktuje jako źródło swojego utrzymania. Ocenę tą uzasadnia również to, że po opuszczeniu zakładu poprawczego – co miało miejsce w lipcu 2008 r. do dnia wydania przez organ pierwszej instancji kwestionowanej decyzji w dniu [...] sierpnia 2009 r. nie podjął on żadnej pracy ani nie zarejestrował się w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna, co wskazuje na brak zainteresowania skarżącego w podjęciu legalnego zatrudnienia.

Skarżący już po opuszczeniu zakładu poprawczego, w okresie kiedy objęty był indywidualnym programem usamodzielniania, popełnił określone w art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. - o przeciwdziałaniu narkomani (Dz.U. Nr 179, poz. 1485 ze zm.) przestępstwo umyślne, za które skazany został prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w M. z dnia [...] czerwca 2009 r. sygn. akt [...]. Przy czym, podobne przestępstwo (posiadanie wbrew przepisom ustawy środków odurzających lub psychotropowych) zostało przez skarżącego popełnione również w okresie przebywania w zakładzie poprawczym (wyrok Sądu Rejonowego w M. z dnia [...] grudnia 2007 r. sygn. akt [...]).

Wyrok WSA z dnia 9 marca 2010 r., I SA/Wa 3/10

Standard: 85979 (pełna treść orzeczenia)