Osoba samotnie gospodarująca (art. 6 pkt 10 u.p.s.)

Stwierdzenie, czy osoba wnioskująca o przyznanie świadczenia jest osobą samotnie gospodarującą (czy też nie jest) wymaga zbadania, czy codzienne sprawy prowadzenia gospodarstwa domowego, takie jak: zapewnienie środków utrzymania, utrzymanie porządku i czystości, przygotowywanie posiłków, świadczenie pomocy w prowadzeniu spraw (urzędowych, związanych z utrzymaniem zdrowia, wypoczynkiem i rekreacją) nie odbywają się z udziałem osoby przebywającej w gospodarstwie, która jedną z tych czynności wykonywałaby na zasadzie współpracy w osiąganiu wspólnych celów życiowych (W. Maciejko (w:) W. Maciejko, P. Zaborniak, Ustawa o pomocy społecznej. Komentarz, Warszawa 2010, s. 64).

Brak niezależności dochodowej uniemożliwia uznanie danej osoby za prowadzącą osobne gospodarstwo domowe (wyrok WSA w Białymstoku z 28 maja 2013 r., II SA/Bk 146/13). Wspólne zamieszkiwanie, finansowane z dochodu jednej osoby zawsze będzie oznaczać wspólne gospodarowanie (wyrok NSA z 3 listopada 2011 r. I OSK 1061/11).

Wyrok WSA z dnia 4 września 2024 r., IV SA/Wr 39/24

Wyrok WSA z dnia 4 września 2024 r., IV SA/Wr 39/24

Standard: 85778 (pełna treść orzeczenia)

O prowadzeniu jednoosobowego gospodarstwa domowego nie przesądza wyłącznie oświadczenie strony ubiegającej się o przyznanie pomocy, ale przede wszystkim ocena stanu faktycznego dokonana przez pracownika organu. Dla określenia, czy dana osoba jest osobą samotnie gospodarującą istotne jest więc ustalenie faktycznego związku osób wspólnie zamieszkujących. Wyjaśnienia w związku z tym wymaga, czy codzienne sprawy związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego, takie jak: zapewnienie środków utrzymania, utrzymanie porządku i czystości, przygotowywanie posiłków, załatwianie bieżących spraw życia codziennego (m.in. załatwienie spraw urzędowych, opieka nad dziećmi), odbywają się wyłącznie z udziałem jednej osoby, czy też przy współpracy innych osób przebywających w danym gospodarstwie dla osiągnięcia wspólnych celów bytowych. Przejawem wspólnego gospodarowania jest również możliwość swobodnego i nieograniczonego dostępu do wszystkich pomieszczeń i urządzeń domowych".

Wyrok WSA z dnia 26 października 2023 r., III SA/Kr 1776/22

Standard: 85779 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z ustawową definicją "osoba samotnie gospodarująca" to osoba prowadzącą jednoosobowe gospodarstwo domowe (art. 6 pkt 10 u.p.s.).

Jak wynika z art. 8 ust. 1 u.p.s. prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, z zastrzeżeniem art. 40, art. 41, art. 53a i art. 91, przysługuje osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 776 zł, zwanej dalej "kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej".

O prowadzeniu jednoosobowego gospodarstwa domowego nie przesądza wyłącznie oświadczenie strony ubiegającej się o przyznanie pomocy, ale przede wszystkim ocena stanu faktycznego dokonana przez pracownika organu. Dla określenia, czy dana osoba jest osobą samotnie gospodarującą istotne jest więc ustalenie faktycznego związku osób wspólnie zamieszkujących.

Wyrok WSA z dnia 19 lipca 2023 r., II SA/Łd 367/23

Standard: 85755 (pełna treść orzeczenia)