Zasady zwrotu wydatków gmin na pokrycie kosztów pogrzebu (art. 96 ust. 3 u.p.s.)

Zgodnie z art. 10 ust. 4 u.c.ch.z. obowiązek pochowania zwłok, określony w ust. 3, nie wyklucza żądania zwrotu kosztów na podstawie innych ustaw. Zatem, gmina może dochodzić zwrotu wydatków, jakie poczyniła, realizując omawiany obowiązek.

Zasady zwrotu wydatków gmin na pokrycie kosztów pogrzebu określa przepis o charakterze lex specialis w stosunku do art. 96 ust. 4, czyli art. 96 ust. 3 u.p.s. Należy wyraźnie rozróżnić, że czym innym jest limitowanie kosztu pogrzebu, a czy innym jest możliwość żądania zwrotu poniesionych przez gminę wydatków z masy spadkowej, jeżeli po osobie zmarłej nie przysługuje zasiłek pogrzebowy. 

Wyrok WSA z dnia 18 maja 2023 r., II SA/Łd 45/23

Standard: 85470 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z art. 10 ust. 4 u.c.c.z. obowiązek pochowania zwłok, określony w ust. 3, nie wyklucza żądania zwrotu kosztów na podstawie innych ustaw. Zatem, gmina może dochodzić zwrotu wydatków, jakie poczyniła, realizując omawiany obowiązek.

Rada Gminy ograniczyła łączny koszt sprawienia pogrzebu do wysokości zasiłku pogrzebowego obowiązującego w dniu pogrzebu, określonego w ustawie z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Podkreślić należy, że art. 96 ust. 4 u.p.s. upoważnia Radę Gminy do określenia w drodze uchwały zasad zwrotu wydatków za świadczenia pomocy społecznej, lecz tylko tych, o których mowa w art. 96 ust. 2, będących w zakresie zadań własnych gmin. Zasady zwrotu wydatków gmin na pokrycie kosztów pogrzebu określa natomiast przepis o charakterze lex specialis w stosunku do art. 96 ust. 4, to jest art. 96 ust. 3 u.p.s., zgodnie z którym w przypadku pokrycia kosztów pogrzebu przez gminę poniesione wydatki podlegają zwrotowi z masy spadkowej, jeżeli po osobie zmarłej nie przysługuje zasiłek pogrzebowy. Ponadto, z żadnego z wcześniej cytowanych przepisów u.p.s. i u.c.c.z. również nie wynika uprawnienie rady gminy do limitowania wysokości wydatków wiążących się z obowiązkiem gminy pochowania zwłok. Tym samym Rada Gminy nie była uprawniona do unormowania w sposób odmienny zasad zwrotu wydatków poniesionych na sprawienie pogrzebu

Wyrok WSA z dnia 30 listopada 2021 r., II SA/Ol 569/21

Standard: 85472 (pełna treść orzeczenia)

Art. 96 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej stanowi w sposób wiążący o źródłach z których gmina organizująca pogrzeb może uzyskać zwrot wydatkowanych na ten cel kosztów. W pierwszej kolejności zwrot tych kosztów może być uzyskany z zasiłku pogrzebowego, a jeżeli to świadczenie nie przysługuje - z masy spadkowej zmarłego.

Wiążący charakter przepisu art. 96 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej oznacza, iż rada gminy w żadnym wypadku nie ma legitymacji modyfikowania wskazanych regulacji ustawowych i do samodzielnego podmiotów ( jak w pkt 1 § 8 ) w od których dochodzić należy zwrotu wydatków poniesionych na organizację pogrzebu, jak też źródeł ich dochodzenia ( świadczenia z ubezpieczenia społecznego ) oraz kolejności.

Wyrok WSA z dnia 15 stycznia 2015 r., II SA/Go 878/14

Standard: 85479 (pełna treść orzeczenia)