Zwolnienie od opłaty w związku z rażącym naruszeniem obowiązku alimentacyjnego lub innego obowiązku rodzinnego przez osobę kierowaną do DPS względem osoby obowiązanej do wnoszenia opłaty (art. 64 ust. 7 u.p.s.)
Zwolnienie z opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej (art. 64 u.p.s.)
Nawet w przypadkach rażącego naruszania przez osobę kierowaną do domu pomocy społecznej obowiązku alimentacyjnego lub innych obowiązków rodzinnych względem osoby obowiązanej do wnoszenia opłaty (art. 64 ust. 7 u.p.s.), to uznaniu organów ustawodawca pozostawia ocenę zasadności i wymiaru przyznawanego zwolnienia. Oznacza to, że sam fakt - rażącego naruszania obowiązku alimentacyjnego i innych obowiązków rodzinnych - nie jest równoznaczny z zaistnieniem przesłanek uzasadniających obligatoryjne, czy całkowite zwolnienie z obowiązku ponoszenia opłat. Nawet w tak drastycznych sytuacjach (kiedy mowa o rażącym naruszenia obowiązku alimentacyjnego lub innych obowiązków rodzinnych) ustawodawca nakazuje organom badać konkretne okoliczności danej sprawy i z ich uwzględnieniem rozważać zasadność, a następnie zakres przyznawanej pomocy.
Z instytucją pomocy społecznej nierozerwalnie wiąże się zasada subsydiarności, a zatem wsparcia w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych, których osoby korzystające z tej pomocy nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości (art. 2 ust. 1 u.p.s.). Przepisy obligują organy do tego aby rodzaj, formę i rozmiar pomocy dostosowywać do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy, przy czym potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej (art. 3 ust. 3 i 4 u.p.s.).
Wyrok NSA z dnia 13 września 2024 r., I OSK 2358/23
Standard: 85230 (pełna treść orzeczenia)
Z treści art. 64 pkt 7 u.p.s. wynika, że osoba wnosząca opłatę za pobyt mieszkańca w DPS ma wykazać rażące naruszenie przez mieszkańca domu obowiązku alimentacyjnego lub innych obowiązków rodzinnych względem osoby obowiązanej do wnoszenia opłaty. Powyższe "wykazanie" nie musi nastąpić wyłączenie na podstawie dokumentów, mając na uwadze treść art. 75 § 1 k.p.a., który dopuszcza jako dowód wszystko co może się przyczynić do wyjaśnienia sprawy, może to uczynić na podstawie każdego prawnie dopuszczalnego dowodu, w tym także zeznań świadków, opinii biegłych czy też oględzin. Skarżąca mogła zatem wykazywać naruszenie przez jej matkę obowiązków alimentacyjnych czy też rodzinnych również na podstawie zeznań świadków.
Wyrok WSA z dnia 5 grudnia 2023 r., II SA/Bk 760/23
Standard: 85343 (pełna treść orzeczenia)