Uznaniowy charakter przyznania zasiłku celowego
Zasiłek celowy (art. 39 - 41 u.p.s.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Treść art. 39 ust. 1 i 2 u.p.s. wskazuje na dwojaki poziom luzu decyzyjnego organu - z jednej strony pojęcie "niezbędnej potrzeby bytowej" ma charakter niedookreślony, co oznacza konieczność ustalenia w konkretnych uwarunkowaniach danej sprawy, czy żądane przez wnioskodawcę środki mają służyć zaspokojeniu takiej potrzeby, którą można uznać za niezbędną. Z drugiej strony, organ podejmując decyzję w przedmiocie przyznania zasiłku (a także w przedmiocie jego wysokości), działa w granicach luzu decyzyjnego, co wynika z użycia w art. 39 ust. 1 u.p.s. sformułowania: "może być przyznany".
Wyrok WSA z dnia 8 marca 2024 r., II SA/Gl 1286/23
Standard: 85738 (pełna treść orzeczenia)
Na podstawie art. 39 ust. 1 u.p.s. zasiłek celowy "może być przyznany", co oznacza że decyzje dotyczące zasiłków celowych mają charakter uznaniowy, a zatem nawet spełnienie przez ubiegającego się o zasiłek warunków koniecznych do jego uzyskania nie implikuje po stronie organu obowiązku jego przyznania.
Organy administracji w zakresie pomocy społecznej działają w oparciu o środki finansowe, których wysokość jest ściśle określona i w tak wyznaczonych granicach muszą realizować zadania z zakresu pomocy społecznej. Organy pomocy społecznej są więc upoważnione do limitowania rozmiaru przyznawanych świadczeń z uwagi na ograniczone środki finansowe, a posiadane fundusze muszą rozdzielać pomiędzy stale rosnącą liczbę osób wymagających wsparcia (por. wyrok NSA z dnia 13 stycznia 2023 r., I OSK 352/22).
Kontrola sądowa decyzji uznaniowych w przedmiocie pomocy społecznej, nie może natomiast sięgać do okoliczności z zakresu celowości wydatkowania świadczeń z pomocy społecznej. Taka kontrola byłaby sprzeczna z przepisem art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych - (zob. wyroki NSA z 24 lutego 2010 r., I OSK 1353/09, z dnia 28 kwietnia 2010 r., I OSK 116/10).
Wyrok NSA z dnia 28 września 2023 r., I OSK 1909/21
Standard: 85142 (pełna treść orzeczenia)
Treść art. 39 ust. 1 u.p.s., mówiąca, iż w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek celowy wyraźnie wskazuje, iż decyzja w powyższym zakresie zapada w ramach uznania administracyjnego. Wskazuje na to wyraźnie zwrot "może" odnoszący się do uprawnienia organu administracji.
Uznaniowy charakter zasiłku celowego oznacza, że nawet w wypadku spełnienia przez wnioskodawcę warunków, od których zależy przyznanie świadczenia, organ pomocowy może ograniczyć rozmiar przyznanej pomocy albo nawet odmówić jej przyznania. Istotą luzu decyzyjnego jest bowiem pozostawienie organom administracji pewnej swobody w rozstrzyganiu spraw, motywowanej tym, że to organy są w stanie lepiej dobrać rozstrzygnięcie do uwarunkowań konkretnej sprawy, mają bowiem lepsze rozeznanie w zakresie potrzeb wnioskodawcy, ale też w zakresie własnych możliwości wsparcia, nie tylko wnioskodawcy, ale całej szerokiej rzeszy innych potrzebujących.
Aby zatem uchylić decyzję opartą na uznaniu administracyjnym, sąd musi ustalić, że decyzja ta narusza prawo.
Wyrok NSA z dnia 24 sierpnia 2023 r., I OSK 1377/21
Standard: 85145 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 85149 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 85125 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 85496 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 85160 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 85601 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 86296 (pełna treść orzeczenia)