Ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego w razie ustalenia łącznej kwoty alimentów dla kilku osób uprawnionych (art. 11 pkt 1 u.p.o.u.a.).

Przedmiotem skargi D.S. (dalej: "skarżąca") jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Przemyślu (dalej: "SKO", "Kolegium") z 18 października 2022 r. nr SKO.4112.14.2022 w przedmiocie odmowy ustalenia prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego

Podstawą prawną postanowienia o zabezpieczeniu SR w [...] był przepis art. 27 kro, zgodnie z którym oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Wierzycielem zasądzonych kwot wg treści postanowienia jest wyłącznie skarżąca. To, że zasądzone na jej rzecz kwoty powinna ona spożytkować w interesie rodziny czyli także małoletnich dzieci, nie zmienia faktu, że nie są one wierzycielami z tego postanowienia.

Sąd podziela stanowisko organów, które stwierdziły, że przedłożone przez skarżącą postanowienie nie jest postanowieniem zabezpieczającym alimenty (art. 15 ust. 4 pkt 3b ustawy). Ponadto słusznie przyjęły, że zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy, świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej. Zgodnie z art. 2 pkt 11 ustawy "osobą uprawnioną" jest osoba uprawniona do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna. Sąd podziela również stanowisko SKO, że organy administracji nie posiadają kompetencji prawnych do dokonywania wykładni i jakiejkolwiek interpretacji orzeczenia sądu powszechnego - w tym także (jak w rozważanym przypadku) przyjęcia proporcjonalnego podziału zabezpieczonej kwoty (4500,00 zł/3 osoby), bowiem takie uprawnienie nie wynika zarówno z treści przepisów ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, jak i k.p.a. Wskazały na związanie organów dyspozycją zawartą w sentencji orzeczenia sądu.

Wyrok WSA z dnia 21 czerwca 2023 r., II SA/Rz 30/23

Standard: 84794 (pełna treść orzeczenia)

Sąd Okręgowy w R. w toku sprawy o rozwód udzielił zabezpieczenia roszczenia w ten sposób, że M. D. (ojciec małoletnich skarżących) został zobowiązany do przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny poprzez uiszczanie do rąk matki małoletnich kwoty po 11.000 zł miesięcznie, płatnych z góry do 10 każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, począwszy od 23 lutego 2021 r.

Sąd nie podziela stanowiska organów, że powyższe postanowienie nie może być uznane za dokument, który na podstawie art. 15 ust. 4 pkt 3 lit. b) u.p.o.u.a.

Przyjąć, że postanowienie Sądu Okręgowego w R. [...] Wydział Cywilny z dnia 23 sierpnia 2021 r., sygn. akt [...], stanowi tytuł wykonawczy, który uprawnia do przyznania świadczenia zgodnie z art. 2 pkt 11 u.p.o.u.a. Wątpliwości Sądu nie budzi okoliczność, że choć w sentencji postanowienia wymieniona jest jedynie I. D., to osobami uprawnionymi do korzystania z zasądzonego świadczenia alimentacyjnego były wszystkie osoby wchodzące w skład rodziny, tj. oprócz matki małoletnich skarżących także jej synowie – O. i O. (tak również wyrok WSA w Lublinie z 20 grudnia 2012 r., II SA/Lu 879/12, wyrok WSA w Szczecinie z 28 października 2009 r., II SA/Sz 885/09). W istocie potrzeb dzieci w praktyce nie da się oddzielić od potrzeb tego z rodziców, przy którym dzieci pozostały (uchwała SN z 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86).

Zgodnie natomiast z art. 11 pkt 1 u.p.o.u.a. przy ustalaniu prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego i ich wysokości, w razie ustalenia łącznej kwoty alimentów dla kilku osób uprawnionych, za kwotę alimentów przysługujących jednej osobie uważa się część łącznej kwoty proporcjonalną do liczby osób uprawnionych, dla których ustalono alimenty. Możliwe jest zatem przyznanie świadczenia także wtedy, gdy z tytułu wykonawczego nie wynika konkretnie kwota przyznana dla danego uprawnionego (wyrok WSA w Lublinie z 2 października 2018 r., II SA/Lu 493/18). W sytuacji uprawnienia do świadczeń alimentacyjnych małoletnich skarżących oraz ich matki (3 osoby), ustalenie wysokości alimentów przysługujących dzieciom na podstawie złożonego postanowienia o sygnaturze [...] jest, zdaniem Sądu, matematycznie proste (tak również w wyroku WSA w Poznaniu z 5 października 2021 r., II SA/Po 150/21).

Wyrok WSA z dnia 25 maja 2023 r., VIII SA/Wa 115/23

Standard: 84795 (pełna treść orzeczenia)