Dowodzenie przez stronę "bezskuteczności egzekucji" stosownym zaświadczeniem albo oświadczeniem (art. 15 ust. 4 pkt 3 lit. a u.p.o.u.a.)

Ustalenie prawa do świadczeń alimentacyjnych następuje na wniosek uprawnionego. Zgodnie z art. 15 ust. 4 pkt 3 u.p.o.u.a., do wniosku należy dołączyć odpowiednio zaświadczenia lub oświadczenie oraz dowody niezbędne do ustalenia świadczenia. Zwrot "odpowiednio" wskazuje, że wymienione w kolejnych literach materiały, o zróżnicowanym charakterze, powinny być dołączone do wniosku wówczas, gdy okoliczności faktyczne sprawy ich wymagają.

Przepisy art. 15 ust. 4 pkt 3 lit. a) i lit. e) u.p.o.u.a. odnoszą się do różnych przypadków bezskuteczności egzekucji, o jakich mowa w art. 2 pkt 2 u.p.o.u.a. Zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne lub oświadczenie stwierdzające bezskuteczność egzekucji (art. 15 ust. 4 pkt 3 lit. a) należy dołączyć w pierwszym przypadku bezskuteczności egzekucji, o jakim mowa w art. 2 pkt 2 u.p.o.u.a.

Przepisy art. 15 ust. 5 i 7 u.p.o.u.a. przewidują, że w tym przypadku, w razie złożenia wniosku bez zaświadczenia, o którym mowa w ust. 4 pkt 3 lit. a), organ właściwy wierzyciela występuje do organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne z wezwaniem o przesłanie zaświadczenia o bezskuteczności egzekucji, zaś osoba składająca wniosek o przyznanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego składa oświadczenie, o którym mowa w ust. 4 pkt 3 lit. a) pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Wyrok NSA z dnia 24 kwietnia 2020 r., I OSK 1196/19

Standard: 84633 (pełna treść orzeczenia)

Pojęcie "bezskuteczności egzekucji" nie jest determinowane wyłącznie przez zaświadczenie wystawione przez organ egzekucyjny (komornika sądowego), ale obiektywnymi istniejącymi okoliczności stanu faktycznego, sprowadzającymi się do niewyegzekwowania od dłużnika w okresie ostatnich dwóch miesięcy kwoty zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych (art. 2 pkt 2 ustawy),

Art. 15 ust. 4 pkt 3 lit. a ustawy umożliwia stronie przedłożenie w tym względzie wraz z wnioskiem stosownego zaświadczenia albo też odpowiednio oświadczenia. Posłużenie się natomiast w redakcji tego przepisu spójnikiem "albo" oznacza, że możliwe jest dowodzenie przez stronę "bezskuteczności egzekucji" także wyłącznie w drodze oświadczenia, którego wzór określony został w załączniku 7 do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, zaświadczeń i oświadczeń o ustalenie prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego (Dz. U. z 2015 r. poz. 2229).

Jeśli do wniosku o ustalenie świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie dołączono ww. zaświadczenia (a organ egzekucyjny - jak ma to miejsce w rozpoznawanej sprawie - owego zaświadczenie nie może wystawić), rolą organu rozpoznającego jest w świetle zaprezentowanej wykładni prawa zwrócenie się do strony, w trybie art. 64 § 2 k.p.a., o uzupełnienie braków formalnych podania poprzez przedłożenie przewiedzianego ustawą oświadczenia. 

Wyrok NSA z dnia 18 stycznia 2018 r., I OSK 1693/17

Standard: 84528 (pełna treść orzeczenia)