Oznaczenie sądu przez SN w trybie art. 45 k.p.c. w postępowaniu nieprocesowym

W sprawie o separację na zgodny wniosek nie zachodzi sytuacja, o której mowa w art. 45 k.p.c., a więc niemożność ustalenia właściwości miejscowej na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.

Zgodnie z art. 567[1] k.p.c. w sprawie o separację na zgodny wniosek miejscowo właściwy jest sąd, w którego okręgu małżonkowie mają wspólne zamieszkanie, a w braku takiej podstawy – sąd miejsca ich wspólnego pobytu. Jeżeli małżonkowie nie mają wspólnego miejsca zamieszkania ani pobytu, wniosek należy zgłosić w sądzie właściwym dla jednego z małżonków, zgodnie z art. 508 § 1-3 k.p.c. Oznacza to, że w braku podstaw do określenia właściwości miejscowej sądu określonych w art. 5671 i 508 § 1 k.p.c. właściwy do rozpoznania sprawy jest sąd dla m.st. Warszawy, czyli Sąd Okręgowy w Warszawie (art. 508 § 1 zd. 3 k.p.c.).

Wyrok SN z dnia 22 sierpnia 2024 r., III CO 821/24

Standard: 81619 (pełna treść orzeczenia)

Sprawy z zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego i kurateli określone w Dziale II, Tytułu II Księgi drugiej Kodeksu postępowania cywilnego są rozpoznawane w trybie nieprocesowym, w którym art. 45 k.p.c. nie ma jakiegokolwiek, nawet odpowiedniego, zastosowania. Wyłączenie stosowania tego przepisu w postępowaniu nieprocesowym wynika ze szczególnego unormowania art. 508 § 1 k.p.c., w którym, w razie niemożności określenia sądu właściwego miejscowo, także w sytuacji wskazanej w art. 601 k.p.c., przewidziana jest właściwość sądu dla W.

Postanowienie SN z dnia 25 listopada 2020 r., V CO 217/20

Standard: 81629 (pełna treść orzeczenia)

Słusznie również wywodzi się w literaturze przedmiotu i judykaturze, że art. 45 k.p.c. nie ma w zasadzie zastosowania w postępowaniu nieprocesowym, ponieważ w razie niemożności określenia sądu właściwego przewidziana jest właściwość sądu dla W. (por. art. 508 § 1 i art. 569 k.p.c.; a także orzeczenie Sądu Najwyższego z 20 września 1958 r., 4 CO 21/58 oraz postanowienie SN z 11 sierpnia 2015 r., III CO 45/15). Podkreśla się jednocześnie, że w wypadkach krańcowych niewykluczone jest zastosowanie art. 45 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

Postanowienie SN z dnia 30 października 2020 r., V CO 190/20

Standard: 81628 (pełna treść orzeczenia)

Stosownie do art. 45 k.p.c., jeżeli w myśl przepisów kodeksu nie można na podstawie okoliczności sprawy ustalić właściwości miejscowej, Sąd Najwyższy oznaczy sąd, przed który należy wytoczyć powództwo. Przepis ten z mocy art. 13 § 2 k.p.c., ma odpowiednie zastosowanie w postępowaniu nieprocesowym. Wobec takiej treści art. 45 k.p.c. jest oczywiste, że oznaczenie przez Sąd Najwyższy na podstawie tego przepisu właściwego sądu może wchodzić w rachubę tylko wówczas, gdy w myśl przepisów kodeksu nie można ustalić właściwości miejscowej, a zatem nie w wypadku, gdy istnieją jedynie wątpliwości co do tego zagadnienia.

Postanowienie SN z dnia 14 października 2011 r., I CO 49/11

Standard: 16496 (pełna treść orzeczenia)