Znaczenie pokrewieństwa i jego stopnia w zakresie dostępu do akt stanu cywilnego (art. 45 p.a.s.c. i art. 61[7] k.r.o.)

Ustawodawca na gruncie ustawy prawo o aktach stanu cywilnego zróżnicował w zakresie dostępu do akt stanu cywilnego sytuację bliskiej rodziny (małżonek, wstępni, zstępni, rodzeństwo, przedstawiciel ustawowy, opiekun), od dalekich krewnych, którzy muszą się wykazać istnieniem "interesu prawnego", aby uzyskać dostęp do dokumentów. Samo pokrewieństwo w przypadku dalszych krewnych nie stanowi pozytywnej przesłanki w zakresie dostępu do akt stanu cywilnego. Może się bowiem zdarzyć, że najbliższa rodzina zmarłego, która nie musi uzasadniać potrzeby dostępu do dokumentów interesem prawnym, nie będzie zainteresowana, aby daleki krewnych te dokumenty otrzymał. Może więc zaistnieć sytuacja, gdy interesy członków rodziny zmarłego będą ze sobą konkurować. W ramach zaś postępowania o udostępnienie aktów stanu cywilnego nie ma stworzonej specjalne procedury, która by umożliwiała uzyskiwanie zezwolenia od pozostałych członków rodziny. Stąd ustawodawca wymaga od dalszych krewnych (z linii bocznej) wykazania się konkretnym interesem prawnym, a więc wskazania dla potrzeb ochrony jakich konkretnie swoich praw w ramach procedury cywilnej, czy administracyjnej potrzebują wnioskowanych dokumentów z akt stanu cywilnego.

Wyrok WSA z dnia 3 listopada 2023 r., II SA/Bd 802/23

Standard: 79917 (pełna treść orzeczenia)

W art. 45 ust. 1 p.a.s.c. ustawodawca, jako podmioty uprawnione do uzyskania odpisu aktu stanu cywilnego kategorialnie wyodrębnił, wstępnych, zstępnych i osoby posiadając interes prawny. Przyjął zatem, że sam fakt pokrewieństwa w linii prostej wyłącza konieczność wykazywania interesu prawnego w uzyskaniu odpisu aktu stanu cywilnego.

Wyrok WSA z dnia 17 maja 2022 r., II SA/Rz 50/22

Standard: 79833 (pełna treść orzeczenia)