Prawo do informacji publicznej prostej (art. 2 u.d.i.p.)
Prawo do informacji publicznej (art. 2 u.d.i.p.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Motywy, jakimi kieruje się wnioskodawca nie mają znaczenia w sytuacji żądania tzw. informacji prostej (art. 2 ust. 2 u.d.i.p.). W przypadku informacji prostej nie ma znaczenia, jaki jest cel skarżącego w uzyskaniu żądanych informacji, a w związku z tym organ nie tylko nie może żądać wskazania tego interesu, ale także dokonywać jego oceny.
Wyrok WSA z dnia 17 stycznia 2024 r., II SAB/Ke 114/23
Standard: 75332 (pełna treść orzeczenia)
Dostęp do informacji publicznej jest ważnym elementem faktycznego funkcjonowania demokracji jako ustroju, w którym obywatele mają realny wpływ na sprawy publiczne i rzeczywiście kontrolują podmioty publiczne. Prawo to wywodzi się ze statuowanego w art. 19 ust. 2 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych oraz art. 10 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności prawa do poszukiwania i rozpowszechniania informacji, jest więc jednym z podstawowych praw człowieka. Prawo to może być zatem ograniczone tylko w wyjątkowych wypadkach. Kontrola społeczna, prawo do wpływu na działanie podmiotów publicznych wiąże się przede wszystkim z kontrolą wydatkowania publicznych środków.
Cechą demokracji w jej współczesnym rozumieniu jest możliwość dysponowania własnym majątkiem przez obywateli. A w ramach umowy społecznej obywatele godzą się ponosić ciężary publiczne, ale w zamian powinni posiadać narzędzia realnej kontroli nad sposobami ich wydatkowania. Dlatego też nie jest zasadne, aby wysokość środków publicznych, które ponoszą na wynagrodzenia (także zatrudnionych na jednoosobowych stanowiskach) podmioty publiczne, nie mogła zostać ujawniona. Tak więc w tego rodzaju sprawach wartość, jaką jest ochrona danych osobowych, powinna ustąpić przed interesem społecznym zmierzającym do kontrolowania, czy i jak zostały wydatkowane pieniądze podatników. Na to zagadnienie należy zatem spoglądać także z punktu widzenia treści art. 1 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 u.d.i.p.
Dodać należy, że jednym z celów ustawy o dostępie do informacji publicznej jest społeczna kontrola procesu wydatkowania środków publicznych i transparentność działania organów w tym zakresie. Przemawia za tym również sformułowana w art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019. poz. 869) zasada jawności i przejrzystości gospodarowania środkami publicznymi. Z tych środków pochodzą m.in. wynagrodzenia pracowników zatrudnionych w jednostkach samorządowych. Wobec tego dla skuteczności takiej kontroli konieczna jest wiedza o wysokości tych wynagrodzeń.
Wyrok NSA z dnia 12 kwietnia 2023 r., III OSK 7393/21
Standard: 74896 (pełna treść orzeczenia)