Dochodzenie od członka spółki z o.o. roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy

W wypadku gdy pracodawcą jest spółka z o.o. to przepis art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 29 grudnia 1993 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy stanowi podstawę do wystąpienia z powództwem także przeciwko członkom zarządu spółki (art. 298 k.h. a obecnie art. 299 § 1 k.s.h.; por. wyrok SN z dnia 11 lipca 2002 r., IV CKN 1060/00 i z dnia 25 marca 2004 r., II CK 98/03).

art. 10 ust. 1 ustawy, a zgodnie z tym unormowaniem wypłata świadczeń pracowniczych ze środków Funduszu skutkuje przejściem na niego z mocy prawa roszczenia wobec pracodawcy bądź masy upadłości o ich zwrot. Roszczenie powoda stało się zatem wymagalne w tych samych terminach, w których stały się wymagalne roszczenia pracowników do spółki. Z tego względu Spółka pozostawała wobec powoda w opóźnieniu poczynając już od upływu terminów, w których wynagrodzenia i odprawy, oraz odszkodowania powinna była wypłacić pracownikom (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2000 r., II CKN 709/98, niepublikowany).

Wprawdzie w judykaturze wyrażono pogląd , ze poddanie sporu , o zwrot na rzecz Funduszu świadczeń pracowniczych wypłacanych w związku z niewypłacalnością pracodawcy pod rozstrzyganie przez sądy oznacza objęcie nim także przesłanki niemożliwości ich zwrotu, określonej w art. 10 ust. 3 ustawy (por. wyrok SN z dnia 5 lutego 2002 r., II CKN 895/99) niemniej kontrola ta została już przeprowadzona w ramach procesu przeciwko spółce z negatywnym dla niej skutkiem, skoro w sprawie tej został wydany wyrok uwzględniający przeciwko niej powództwo. Zarzut obrazy art. 10 ust. 1 ustawy jest nietrafny już z tego względu, że powołuje się, iż jest to uprawnienie niewypłacalnego pracodawcy, natomiast w żaden sposób nie wskazuje czy i dlaczego miałoby to być uprawnienie członków zarządu.

Brak ewentualnego poinformowania likwidatora przez powoda o prawie żądania zwrotu przez Fundusz spełnionych świadczeń pracowniczych nie mógł skutkować zastosowaniem w sprawie art. 5 k.c. zwłaszcza jeśli zauważyć, że gdyby pozwani spełniali swe obowiązki należycie to jak podniósł trafnie Sąd pierwszej instancji, pracownicy powinni zostać zwolnieni już w czasie właściwym do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości, a więc dochodzone zobowiązania nie powstałyby w ogóle.

Wyrok SN z dnia 17 stycznia 2007 r., II CSK 322/06

Standard: 64640 (pełna treść orzeczenia)

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 29 grudnia 1993 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (jedn. tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 85) – w wypadku gdy pracodawcą jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – stanowi podstawę do wystąpienia z powództwem także przeciwko członkom zarządu spółki na podstawie art. 298 k.h. [art. 299 k.s.h.]

Źródłem zobowiązania może być nie tylko umowa, bezpodstawne wzbogacenie, nienależne świadczenie lub czyn niedozwolony, ale także przepis ustawy. Ustawa o ochronie roszczeń pracowniczych w art. 10 ust. 1 zobowiązuje pracodawcę lub masę upadłości do zwrotu wypłaconych ze środków Funduszu świadczeń, a zatem jest źródłem zobowiązania sensu stricto i związanego z tym roszczenia, które ma charakter cywilnoprawny i może być dochodzone także przeciwko członkom zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością po spełnieniu przesłanek określonych w art. 298 k.h. [art. 299 k.s.h.]

Wyrok SN z dnia 11 lipca 2002 r., IV CKN 1060/00

Standard: 55332 (pełna treść orzeczenia)