Umowa o dotację

Istota, przedmiot i cel umowy o dotację wskazuje, że łączy ona w sobie cechy stosunku cywilnoprawnego i publicznoprawnego. Umowa dotacyjna między dysponentem budżetu jednostki samorządu terytorialnego a podmiotem spoza sektora finansów publicznych (organizacją pozarządową) została uregulowana w art. 221 u.f.p. i określa ona ściśle m.in. wysokość udzielonej dotacji (art. 221 ust. 3 pkt 2 u.f.p.).

Postanowienia umowy o dotację nie mogą być zatem oceniane w oderwaniu od źródła, które stanowiło podstawę jej zawarcia. Udzielenie i wykorzystanie dotacji celowej z budżetu samorządu terytorialnego podlega regulacjom publicznoprawnym zawartym w ustawie o finansach publicznych, a przekazane środki nie tracą swojego publicznoprawnego charakteru (por. uchwała (7) NSA z dnia 24 czerwca 2002 r., FPS 6/02).

Jedynie zatem w kwestiach wprost nieuregulowanych i niewynikających z ustawy o finansach publicznych, a w szczególności z istoty dotacji celowej, umowa, obejmująca tego rodzaju dotację może zawierać postanowienia, do których oceny mają odpowiednie zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego. Te postanowienia umowne nie mogą być jednak sprzeczne z przepisami administracyjnymi normującymi dotację celową oraz z jej istotą. W tym sensie pomocniczo, ale zarazem w bardzo ograniczonym zakresie, przy interpretacji postanowień umownych mogą być wykorzystane instytucje prawa cywilnego.

Zawarte w art. 65 § 1 i 2 k.c. dyrektywy dotyczące wykładni oświadczeń woli mają więc zastosowanie jedynie do tych postanowień umownych, które zawierają elementy prawa cywilnego materialnego dopuszczalne z punktu widzenia prawa administracyjnego regulującego dotację z budżetu państwa (por. wyrok SN z dnia 30 listopada 2018 r., I CSK 652/17).

Dotacja nie może być udzielona w oderwaniu od uchwały budżetowej jednostki samorządu terytorialnego (art. 44 pkt 1 ust. 2 u.f.p.) oraz prawnej (merytorycznej) podstawy dokonania wydatku (art. 44 ust. 2 u.f.p.).

Umowa o wykonanie zadania publicznego może rodzić roszczenie o wypłatę dotacji, jeżeli określona w niej kwota, mimo zrealizowania zadania, nie zostanie wypłacona. Nie można jednak konstruować żądania o wypłatę dotacji, która nie została przewidziana w budżecie powiatu oraz w umowie łączącej strony i nie wynika z bezwzględnie obowiązującego przepisu prawa. Wprawdzie przekazanie zadania do realizacji organizacji pozarządowej nie wpływa na zmianę statusu zadania publicznego, za którego realizację nadal odpowiada donator, zmienia się jednak zakres i forma tej odpowiedzialności.

Wyrok SN z dnia 24 września 2020 r., V CSK 504/18

Standard: 48154 (pełna treść orzeczenia)