Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia wywołanego podstępem
Błąd wywołany podstępnie (podstęp - art. 86 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
W przypadku podstępu, inaczej niż w razie błędu unormowanego w art. 84 k.c., uchylenie się od skutków wadliwego oświadczenia woli jest możliwe także wtedy, gdy fałszywe przeświadczenie po stronie składającego oświadczenie woli nie dotyczy treści czynności prawnej, lecz okoliczności sytuujących się poza nią, w szczególności motywów dokonania czynności (por. wyroki SN z dnia 15 stycznia 1970 r., I CR 400/69, z dnia 10 września 1997 r., I PKN 251/97 i z dnia 7 maja 2014 r., II CSK 419/13).
Złagodzenie wymagań koniecznych do powołania się na błąd w zestawieniu z sytuacją unormowaną w art. 84 k.c. wynika z negatywnej oceny etycznej podstępu, jako świadomego działania w celu wywołania mylnego wyobrażenia o rzeczywistości (por. wyrok SN z dnia 2 września 2004 r., II CK 498/03). Świadomość ta może przejawiać się także w akceptowaniu lub godzeniu się na to, że składane oświadczenia, zapewnienia lub obietnice tego rodzaju mylne przeświadczenie wywołają (por. wyrok SN z dnia 10 lutego 2011 r., IV CSK 336/10).
Wyrok SN z dnia 22 marca 2019 r., I CSK 257/18
Standard: 46796 (pełna treść orzeczenia)
Uchylenie się od skutków prawnych błędu wywołanego podstępnie jest ułatwione, może ono bowiem nastąpić także wtedy, gdy błąd nie był istotny, jak również wtedy, gdy nie dotyczył treści czynności prawnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 września 2004 r., II CK 498/03).
W wypadku błędu wywołanego podstępnie (art. 86 k.c.) strona może uchylić się od skutków prawnych złożonego oświadczenia nawet wtedy, gdy błąd nie był istotny albo nie dotyczył treści czynności prawnej, lecz tylko okoliczności spoza niej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 2010 r., II CSK 239/09).
Dlatego w sprawach, w których może mieć zastosowanie art.86 § 1 k.c. Sąd – w celu dokonania właściwej oceny – powinien poddać szczegółowej analizie cały proces negocjacyjny, który doprowadził strony do zawarcia umowy.
Wyrok SN z dnia 7 maja 2014 r., II CSK 419/13
Standard: 50685 (pełna treść orzeczenia)