Charakter terminu określonego w art. 584[13] k.s.h.

Dyrektywy systemowe przemawiają za przyjęciem, że trzyletni termin przewidziany w art. 584[13] k.s.h. jest terminem zawitym do dochodzenia roszczeń.

Ustalając znaczenie art. 584[13] k.s.h. i dokonując kwalifikacji przewidzianego w nim terminu prekluzyjnego, nie można ograniczać się do dyrektyw wykładni językowej, gdyż prowadzi ona do wyniku niedającego się zaaprobować zarówno z punktu widzenia dyrektyw systemowych, jak i celu wyrażonej w tym przepisie normy prawnej. Odczytanie art. 58413 k.s.h. w taki sposób, że upływ trzyletniego terminu - bez względu na zachowanie w tym okresie wierzyciela - powoduje ustanie solidarnej odpowiedzialności przekształcanego przedsiębiorcy, oznaczałoby wprowadzenie nieznanej w prawie cywilnym instytucji, sprzecznej z naturą terminów zawitych prawa materialnego. Poza tym prowadziłoby do przekreślenia sensu wyrażonej w tym przepisie normy prawnej, której celem miało być wzmocnienie ochrony wierzycieli. Odczytanie art. 584[13] k.s.h. zgodnie z jego brzmieniem czyniłoby regulację wprowadzoną w tym przepisie pozorną, gdyż w okresie trzech lat wierzyciel z reguły nie zdołałby uzyskać przeciwko przekształconemu przedsiębiorcy tytułu wykonawczego oraz zaspokojenia w drodze egzekucji. Takie odczytanie przepisu mogłoby nawet zachęcać zadłużonego przedsiębiorcę do przekształcenia formy prowadzonej działalności w spółkę kapitałową i przedłużania ewentualnego procesu, aby uwolnić się od odpowiedzialności swoim majątkiem osobistym.

Zasadnicze znaczenie dla ustalenia sensu normy prawnej wyrażonej w art. 584[13] k.s.h. mają zatem dyrektywy wykładni systemowej oraz zasada jedności prawa cywilnego. Terminy zawite występujące w systemie prawa cywilnego zaliczane do terminów prekluzji sądowej są terminami, które umożliwiają uprawnionemu podjęcie działań w celu uzyskania ochrony prawnej. 

Wyrok SN z dnia 21 lutego 2020 r., I CSK 562/18

Standard: 74061 (pełna treść orzeczenia)

Termin przewidziany w art. 584[13] k.s.h. jest terminem zawitym do dochodzenia roszczeń, co oznacza, że dłużnik będący osobą fizyczną ponosi solidarną odpowiedzialność na podstawie art. 584[13] k.s.h., jeżeli wierzyciel wytoczy przeciwko niemu powództwo w okresie biegu terminu określonego w tym przepisie.

Uchwała SN z dnia 9 lutego 2017 r., III CZP 113/16

Standard: 46871 (pełna treść orzeczenia)

Zobacz glosy