Ocena sprzeczności w wyjaśnieniach i zeznaniach

Ułomności dowodów obciążających nie można stawiać na równi z ułomnościami dowodów odciążających. Ze względu na to, że warunkiem sine qua non skazania oskarżonego jest udowodnienie popełnienia przezeń czynu przestępnego, sprzeczności w sferze dowodów odciążających nigdy nie są "równoważne" ze sprzecznościami w zakresie dowodów obciążających. Jeżeli te ostatnie są "wewnętrznie sprzeczne" to zasadnicze i samoistne znaczenie ma to, czy in concreto zakres i charakter tych sprzeczności nie wyłącza w ogóle możliwości uznania owych dowodów za podstawę skazania.

Wyrok SN z dnia 28 września 1995 r., III KRN 88/95

Standard: 43132 (pełna treść orzeczenia)

W razie sprzeczności w wyjaśnieniach (czy zeznaniach) poszczególnych osób występujących w procesie karnym wartość dowodowa wyjaśnień czy zeznań złożonych w postępowaniu przygotowawczym jest taka sama jak tych wyjaśnień czy zeznań, które zostały złożone na rozprawie.

Sąd ma obowiązek ustosunkowania się do zagadnienia, którą ze sprzecznych wersji uznaje za wiarygodną. Decyzja w tej kwestii powinna jednak być oparta na rozważeniu konkretnych okoliczności danej sprawy, przy czym przesłanki rozumowania sądu powinny znaleźć wyraz w uzasadnieniu wyroku.

Nie jest dopuszczalne wytłumaczenie decyzji w tej kwestii (zwłaszcza gdy chodzi o zasadnicze sprzeczności) ogólnym stwierdzeniem, że "protokół nigdy nie odzwierciedla relacji z zeznania".

Stanowisko takie przesądzałoby bowiem z góry, że większą wartość dowodową mają wypowiedzi składane przed sądem niż te, które złożone zostały wcześniej i z których treścią sąd może zapoznać się jedynie na podstawie protokołów ujawnionych na rozprawie.

Niejednolitość materiału dowodowego, a zwłaszcza dowodów osobowych zobowiązuje sąd do poszukiwań poparcia dla jednej ze sprzecznych ze sobą wersji w innych dowodach i we wnioskach opartych na doświadczeniu życiowym.

Wyrok SN z dnia 8 kwietnia 1974 r., I KR 453/73

Standard: 40835 (pełna treść orzeczenia)