Rejestr stanu cywilnego
Stan cywilny i jego rejestracja (art. 2 p.o.s.c.) Zakres regulacji Prawa o aktach stanu cywilnego (art. 1 p.a.s.c)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Rejestr stanu cywilnego stanowi publiczne i urzędowe medium, w którym gromadzi się informacje o sytuacji prawnej osób fizycznych, która jest wyrażana przez cechy indywidualizujące osobę, kształtowane przez zdarzenia naturalne, czynności prawne lub orzeczenia sądów, lub decyzje organów.
Rejestracji stanu cywilnego dokonuje się w rejestrze stanu cywilnego w formie aktów stanu cywilnego.
Aktem stanu cywilnego jest wpis o urodzeniu, małżeństwie albo zgonie w rejestrze stanu cywilnego wraz z treścią późniejszych wpisów wpływających na treść lub ważność tego aktu – art. 2 p.a.s.c. S
Systemowym założeniem jest, aby akta stanu cywilnego były kompletne i zgodne ze stanem faktycznym. Wyrazem tego założenia są ustawowe obowiązki zgłaszania zdarzeń kształtujących stan cywilny, przede wszystkim urodzenia, małżeństwa i śmierci. Jeżeli akta stanu cywilnego zawierają błędy, są niekompletne lub stwierdzają zdarzenie niezgodne ze stanem faktycznym podlegają odpowiednio – sprostowaniu, uzupełnieniu lub unieważnieniu – art. 35, art. 37, art. 39 p.a.s.c. Wszystkie te postępowania wszczyna się z urzędu lub na wniosek osoby, której akt dotyczy, osoby mającej w tym interes prawny lub prokuratora – art. 35 ust. 3, art. 37 ust. 3, art. 39a ust. 3 p.a.s.c. Dowodzi to tego, że prawidłowość informacji kształtujących stan cywilny jednostek leży tak w interesie publicznym, jak i w interesach indywidualnych osób, które mają w tym interes prawny.
Kompletność danych odzwierciedlających stan cywilny jednostek leży także w interesie publicznym; skoro obowiązuje ustawowy nakaz publicznego gromadzenia określonych danych, to ich kompletność pozostaje tak w interesie publicznym, jak i w interesie podmiotów, których te dane dotyczą.
Wyrok WSA z dnia 17 maja 2022 r., II SA/Rz 50/22
Standard: 79829 (pełna treść orzeczenia)
Według art. 1 ustawy prawo o aktach stanu cywilnego "Ustawa reguluje sprawy związane z rejestracją urodzin, małżeństw oraz zgonów, a także sprawy dotyczące innych zdarzeń, które mają wpływ na stan cywilny osób". Przesądza w ten sposób charakter prawny aktów stanu cywilnego – charakter ewidencyjny, a nie konstytutywny.
Czynności wpisu w aktach stanu cywilnego, mając charakter ewidencyjny, nie kształtują praw i wolności życia osobistego, rodzinnego, swobody przemieszczania. Są jedynie zapisem zdarzeń, które mają wpływ na stan cywilny, ale go nie kształtują.
Wpisy w aktach stanu cywilnego nie wywołują nie tylko konsekwencji materialnoprawnych ale też innych konsekwencji. Konsekwencje prawne to konsekwencje w zakresie uprawnień lub obowiązków. Ewidencyjny charakter rejestracji powoduje, że nie ma on wpływu na kształtowanie uprawnień lub obowiązków, które mają źródła w regulacji matearialnoprawnej.
Wyrok NSA z dnia 19 czerwca 2013 r., II OSK 475/12
Standard: 79941 (pełna treść orzeczenia)