Naruszenie obowiązków orzekanych na podstawie art. 72 § 1 kk w świetle art. 244 k.k.

Niewykonywanie obowiązków obowiązków orzeczonych na podstawie art. 34 § 3 k.k. rodzi skutki określone w art. 65 § 1 k.k.w.

Wyrok SN z dnia 11 kwietnia 2022 r., IV KK 377/21

Standard: 60168 (pełna treść orzeczenia)

Językowa wykładnia przepisu art. 244 k.k. pozwala dość szeroko wyznaczyć zakres obowiązków, których naruszenie penalizuje. Mowa jest tam bowiem o „orzeczonym przez sąd” zakazie, obowiązku i nakazie, czy też zarządzeniu o ogłoszeniu orzeczenia. Redakcja art. 244 k.k. sugeruje więc, że chodzi o każdy obowiązek o treści określonej w hipotezie art. 244 k.k., o ile wynika on z orzeczenia sądu, niezależnie od tego, czy jest orzeczony jako środek karny z art. 39 i n. k.k., czy też na innej podstawie prawnej, w tym jako środek probacyjny z art. 72 § 1 k.k.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego kilkakrotnie podkreślano zasadność szerokiego zakreślenia kręgu obowiązków podlegających sankcji z art. 244 k.k. I tak, w postanowieniu SN z dnia 26 lutego 2004 r., I KZP 47/03, stwierdzono, że „Przedmiotem ochrony przepisu art. 244 k.k. jest orzeczenie każdego sądu (cywilnego, administracyjnego lub karnego), zawierające zakaz określonej w nim działalności, także innej niż gospodarcza.” Sąd Najwyższy rozważał też, czy art. 244 k.k. powinien znajdować zastosowanie do przypadków nieprzestrzegania obowiązków w orzekanych jako kara dodatkowa w postępowaniu wykroczeniowym, uznając to za zasadne (uchwała SN z dnia 22 marca 1994 r., I KZP 3/94), o ile obowiązki te zostały orzeczone przez sąd, a nie przez kolegium ds. wykroczeń (por. także uchwała SN z dnia 8 lutego 2000 r., I KZP 50/99).

Wykładnia literalna art. 244 k.k. skłania do objęcia zakresem tego przepisu zachowań polegających na naruszeniu obowiązków orzekanych na podstawie art. 72 § 1 kk. Co więcej, Sąd Najwyższy uznał, że nie przekonują do tezy przeciwnej podniesione w kasacji argumenty natury historycznej i funkcjonalnej.

Podsumowując powyższe rozważania, Sąd Najwyższy uznał, że argumentacja zawarta w kasacji Prokuratora Generalnego nie może być uznana za wystarczającą do przyjęcia wniosku o konieczności zawężenia zakresu art. 244 k.k. w stosunku do jego literalnego brzmienia. 

Wyrok SN z dnia 21 listopada 2012 r., III KK 42/12

Standard: 35567 (pełna treść orzeczenia)