Termin tygodnia na zgłoszenie wniosku o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem (art. 387 § 3 k.p.c.)

Żądanie przez stronę doręczenia orzeczenia sądu drugiej instancji z uzasadnieniem (gdy nie jest ono doręczane z urzędu) jest warunkiem koniecznym dla wniesienia kasacji. Kasację wnosi się w terminie miesięcznym od doręczenia stronie skarżącej orzeczenia z uzasadnieniem.

Warunkiem dopuszczalności kasacji jest złożenie w terminie tygodniowym przewidzianym w art. 387 § 3 zdanie pierwsze k.p.c. wniosku o doręczenie odpisu orzeczenia sądu drugiej instancji z uzasadnieniem. Jeśli wniosek taki nie został skutecznie złożony, kasacja jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu.

Wniosek złożony po terminie przewidzianym w art. 387 § 3 zdanie pierwsze k.p.c. nie wywołuje żadnych skutków procesowych (art. 167 k.p.c.) i jako bezskuteczny nie otwiera drogi do wniesienia kasacji, która - wniesiona w takich warunkach - podlega odrzuceniu (por. postanowienie SN z 15 listopada 2001 r., III CZ 86/01).

Żądanie doręczenia wyroku z uzasadnieniem zgłoszone po upływie terminu z art. 387 § 3 k.p.c., gdy z okoliczności sprawy wynika, że celem tego żądania jest wniesienie kasacji, sąd drugiej instancji odrzuca. Ma tu odpowiednie zastosowanie art. 328 § 1 k.p.c. („żądanie spóźnione sąd odrzuci na posiedzeniu niejawnym") w związku z art. 391 k.p.c., ponieważ art. 387 k.p.c. nie zawiera w tym przedmiocie odmiennego unormowania (por. stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w niepublikowanych postanowieniach z dnia 7 czerwca 1997 r., II CZ 64/97, z dnia 5 września 1997 r., III CKN 389/97, z dnia 25 listopada 1997 r., I CZ 142/97 oraz z dnia 25 sierpnia 1999 r., III CKN 567/99).

Wniosek strony o doręczenie orzeczenia sądu drugiej instancji z uzasadnieniem, złożony na podstawie art. 387 § 3 k.p.c. po upływie terminu przewidzianego w tym przepisie, podlega odrzuceniu (por. postanowienie SN z 10 marca 2000 r., IV CZ 18/00). 

Odrzucenie spóźnionego wniosku o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem stwarza jasną sytuację procesową dla strony, która wie, że po ewentualnym doręczeniu odpisu wyroku z odpisem uzasadnienia na podstawie art. 9 k.p.c. nie będzie już możliwe skuteczne wniesienie kasacji. 

Strona, której wniosek odrzucono, może - na podstawie art. 9 k.p.c. - w dowolnym czasie żądać doręczenia odpisu orzeczenia sądu drugiej instancji - wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie wraz z uzasadnieniem. Doręczenie takie nie wywołuje jednak skutków procesowych w postaci możliwości wniesienia kasacji.

Przepis art. 387 § 3 k.p.c. nie uzależnia dopuszczalności żądania doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem od tego, czy w sprawie przysługuje kasacja, tym bardziej że w niektórych przypadkach jej dopuszczalność zależy od przedmiotu sprawy albo od wartości przedmiotu zaskarżenia.

W art. 387 § 3 k.p.c. nie wymaga się też, by strona, zgłaszając wymienione żądanie, deklarowała, że czyni to w zamiarze wniesienia kasacji. Decydujące jest tu zachowanie tygodniowego terminu. Jego przekroczenie powoduje odrzucenie wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem złożonego na podstawie art. 387 § 3 k.p.c., aby wyraźnie zaznaczyć, że jest on spóźniony i nie otwiera drogi do wniesienia kasacji, co jednak nie pozbawia strony złożenia wniosku o doręczenie odpisu wyroku i odpisu jego uzasadnienia na podstawie art. 9 k.p.c. - jednak już bez skutku w postaci otwarcia drogi do wniesienia kasacji.

Postanowienie SN z dnia 21 kwietnia 2005 r., I PZ 44/04

Standard: 56974 (pełna treść orzeczenia)

Postanowienie oddalające wniosek o przywrócenie terminu do żądania doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem (art. 387 § 3 k.p.c.) nie jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie i nie przysługuje od niego zażalenie. Zażalenie w tym zakresie jako niedopuszczalne podlega odrzuceniu. Postanowienie to jest kończącym postępowanie w sprawie (por. uz. uchwały SN (7) z dnia 31 maja 2000 r., III ZP 1/00.

Postanowienie sądu drugiej instancji odmawiające przywrócenia terminu o doręczenie wyroku tego Sądu nie uchyla się spod kontroli instancyjnej. Jako nie kończące postępowanie w sprawie, należy do postanowień, o jakich mowa w art. 380 k.p.c. Może być zatem na wniosek strony poddane kontroli instancji kasacyjnej (art. 397 § 2 zw. z art. 380 k.p.c. i postanowienie SN z dnia 21 listopada 2001 r., I CZ 165/01 ).

Postanowienie SN z dnia 1 kwietnia 2003 r., II CZ 29/03

Standard: 71960 (pełna treść orzeczenia)

Wniosek strony o doręczenie orzeczenia sądu drugiej instancji z uzasadnieniem, złożony w na podstawie art. 387 § 3 k.p.c. po upływie terminu przewidzianego w tym przepisie, podlega odrzuceniu.

Postanowienie SN z dnia 10 marca 2000 r., IV CZ 18/00

Standard: 34976 (pełna treść orzeczenia)