Postanowienie z dnia 2003-04-01 sygn. II CZ 29/03

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II CZ 29/03

POSTANOWIENIE

Dnia 1 kwietnia 2003 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący)

SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian

SSN Tadeusz Żyznowski (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa R. P.

przeciwko Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w W. – Oddział Terenowy w P.

o zobowiązanie,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 1 kwietnia 2003 r., zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 19 grudnia 2002 r., sygn. akt I ACa […],

odrzuca zażalenie w zakresie dotyczącym rozstrzygnięcia wniosku powoda o przywrócenie terminu; w pozostałej części oddala zażalenie i zasądza od powoda na rzecz Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w W. – Oddział Terenowy w P. kwotę 1000 zł (jeden tysiąc złotych) kosztów postępowania zażaleniowego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny oddalił wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem tego Sądu z dnia 8 października 2002 r., motywując, że powód R. P. nie wykazał i nie przytoczył okoliczności, która pozwalałaby na uznanie, że nie ponosi on winy za przekroczenie terminu do dokonania tej czynności. Jednocześnie tenże Sąd odrzucił jako spóźniony wniosek powoda o doręczenie wyroku Sądu drugiej instancji. W złożonym zażaleniu powód R. P. wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i zobowiązanie Sądu Apelacyjnego do doręczenia skarżącemu wyroku tego Sądu z dnia 8 października 2002 r. wraz z jego uzasadnieniem po uprzednim przywróceniu powodowi terminu.

Nadto powód wnosił o zniesienie postępowania przed Sądem Apelacyjnym w […] z powodu jego nieważności polegającej m.in. na całkowitym pozbawieniu możności działania powoda przed tym Sądem. Jako podstawę prawną zażalenia powód powołał przepis art. 393 § 2 i 3 k.p.c. w związku z art. 394 § 2 i 3 k.p.c. ... „i inne przepisy k.p.c. ...”, a w szczególności skarżący zarzucił naruszenie przez Sąd Apelacyjny art. 168 § 1 k.p.c., art. 133 § 1 k.p.c., art. 94 § 1 k.p.c., art. 92 k.p.c., a także art. 101 k.c. oraz 60 k.c.

Pozwana Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa – w złożonej odpowiedzi na zażalenie – wnosiła o jego oddalenie w całości z zasądzeniem na rzecz pozwanej kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Postanowienie w przedmiocie przywrócenia terminu ma – w świetle ukształtowanego orzecznictwa Sądu Najwyższego – charakter wpadkowy (incydentalny). Rozstrzyga bowiem o kwestii ubocznej nie mającej wpływa na samo rozstrzygnięcie sprawy. Bezpośrednim celem tego postępowania nie jest bowiem badanie dopuszczalności dokonania czynności procesowej inicjującej kolejny etap postępowania, a jedynie ocena zasadności wniosku o przywrócenie terminu. Przedmiotem tego postępowania jest wyłącznie badanie i ustalenie, czy zaniechanie dokonania czynności procesowej w przepisanym terminie było spowodowane okolicznościami niezawinionymi przez stronę (art. 168 § 1 k.p.c.). Postanowienie oddalające wniosek o przywrócenie terminu do żądania doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem (art. 387 § 3 k.p.c.) nie jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie i nie przysługuje od niego zażalenie (art. 393¹⁸ § 2 k.p.c.). Zażalenie w tym zakresie jako niedopuszczalne podlega odrzuceniu (art. 393¹⁸ § 3 w zw. z art. 370 k.p.c.).

Następstwem odmowy przywrócenia terminu do dokonania wymienionej czynności (art. 387 § 3 k.p.c.) jest odrzucenie wniosku (pkt 2 zaskarżonego postanowienia). Postanowienie to jest kończącym postępowanie w sprawie (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 maja 2000 r., III ZP 1/2000 (OSNC 2001, nr 1, poz. 1).

Postanowienie sądu drugiej instancji odmawiające przywrócenia terminu o doręczenie wyroku tego Sądu (pkt 1 zaskarżonego postanowienia) nie uchyla się spod kontroli instancyjnej. Jako nie kończące postępowanie w sprawie, należy do postanowień, o jakich mowa w art. 380 k.p.c. Może być zatem na wniosek strony poddane kontroli instancji kasacyjnej (art. 397 § 2 zw. z art. 380 k.p.c. i postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2001 r., I CZ 165/2001 – OSNC 2002, nr 7-8, poz. 102).

Jednakże zażalenie powoda R. P. nie zawiera takiego wniosku, a obszerne jego wywodu i zarzuty pozostają w oczywistej sprzeczności z danymi wynikającymi z akt sprawy, co podniosła i wykazała strona pozwana w odpowiedzi na zażalenie. Dlatego w tym zakresie zażalenie podlega oddaleniu (art. 393¹⁸ § 3 k.p.c. w zw. z art. 391 i 385 k.p.c.). Dla odparcia zarzutu nieważności postępowania zażaleniowego wystarczającym jest przytoczenie, że na rozprawę poprzedzającą wydanie zaskarżonego orzeczenia powód nie stawił się (k. – 271). O terminie tej rozprawy został prawidłowo zawiadomiony (k. – 268). W imieniu powoda – jak stwierdzono w protokole wymienionej rozprawy (k. – 271) stawił się adw. B. P. z substytucji adw. G. S.. Dalsze wywody autora zażalenia, będącego adwokatem o fałszywym innym pełnomocniku (będącym także adwokatem) i o nielegalnych jego poczynaniach nie mogą – ze zrozumiałych względów – stanowić przedmiot wypowiedzi Sądu Najwyższego.

O żądanych kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 393¹⁸ § 3, 391 k.p.c. w zw. z art. 108, 98 § 1 i 3 oraz 99 k.p.c. Z powyższych przyczyn orzeczono jak w sentencji postanowienia.