Nabycie przez czynność prawną jako niezbędny warunek istnienia rękojmi z art. 5 u.k.w.h.
Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 u.k.w.h.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Ochronie na podstawie art. 5 u.k.w.h. podlega wyłącznie nabycie prawa przez czynność prawną, której konstytutywnym elementem jest złożenie oświadczenia woli, rozumianego jako uzewnętrznienie przejawu woli podmiotu dokonującego czynności prawnej wywołania określonych skutków prawnych.
Sąd Najwyższy w niniejszym składzie podziela ustalone stanowisko doktryny oraz judykatury, że rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie obejmuje zmian stanu prawnego i nie chroni nabycia od nieuprawnionego w wyniku innych zdarzeń, niż czynność prawna. Pogląd taki został wyrażony w odniesieniu do nabycia hipoteki przymusowej, do nabycia nieruchomości w toku postępowania egzekucyjnego, przez zasiedzenie czy przemilczenie oraz w postępowaniu administracyjnym odnośnie do wykładni pojęcia nieodwracalności skutków prawnych uniemożliwiających stwierdzenie nieważności decyzji (por. np. postanowienia SN z dnia 30 maja 1994 r., III CZP 72/94 i z dnia 23 stycznia 2004 r., III CK 244/02, wyrok z dnia 22 września 1997 r., II CKN 730/97, wyrok NSA z dnia 30 września 2011 r., I OSK 1630/10).
Zasada nemo plus iuris in alium transfere potest, quam ipse habet obowiązuje jedynie przy nabyciu pochodnym, czyli przejściu prawa z jednego podmiotu na drugi i tylko w tym wypadku może zostać wyłączona poprzez działanie rękojmi - jeżeli nabycie następuje z mocy prawa to nie dochodzi do jego przeniesienia i zasada ta nie ma zastosowania. Nabycie prawa ex lege nie może być zatem chronione regułą wiarygodności ksiąg wieczystych.
Wyrok SN z dnia 25 lipca 2013 r., II CSK 451/12
Standard: 49683 (pełna treść orzeczenia)
Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych wyrażona w art. 5 u.k.w.h., nie obejmuje zmian stanu prawnego nie będących wynikiem czynności prawnej. Nabycie przez czynność prawną jest niezbędnym warunkiem istnienia rękojmi. Musi to być zatem nabycie pod tytułem szczególnym, w drodze umowy przenoszącej własność konkretnej nieruchomości z osobą wpisaną w księdze wieczystej jako właściciel lub nabycie w ten sam sposób innego prawa rzeczowego.
Postanowienie SN z dnia 18 lutego 2010 r., II CSK 406/09
Standard: 44302 (pełna treść orzeczenia)