Decyzja administracyjna jako dokument urzędowy

Decyzje administracyjne wydane przez organ w granicach przyznanej mu kompetencji odgrywają szczególną rolę w procesie cywilnym. Jako dokument urzędowy w rozumieniu art. 244 § 1 k.p.c. korzystają z domniemania prawdziwości i zgodności z prawem. Domniemanie to obejmuje również przesłanki będące podstawą wydania decyzji, co oznacza, że domniemywa się, iż zostały spełnione te przesłanki, od zaistnienia których zależało wydanie decyzji i brak było innych przesłanek (negatywnych) stojących na przeszkodzie jej wydaniu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 1999 r., II CKN 175/98).

Decyzje nie mogą być podważane przez sąd powszechny, a ukształtowany nimi stan prawny musi być wzięty pod uwagę przy orzekaniu (por. uchwała (7) SN z dnia 9 października 2007 r., III CZP 46/07). Nawet decyzja dotknięta wadami, jeśli nie stwierdzono jej wydania z naruszeniem prawa, nie jest aktem pozornym lecz istniejącym i funkcjonującym w obrocie (por.  uchwałę SN z dnia 28 maja 1992 r., III AZP 4/92).

Jedynie w wyjątkowych wypadkach orzecznictwo dopuszcza uznanie decyzji za pozbawioną skuteczności prawnej, co dotyczy decyzji wydanych przez organ oczywiście niewłaściwy, z pominięciem wszelkiej procedury lub obarczonych wadą braku podpisu (por. wyrok SN z dnia 20 czerwca 1964 r., I CR 635/63, uchwała SN z dnia 18 listopada 1982 r., III CZP 26/82).

Postanowienie SN z dnia 7 maja 2014 r., II CSK 472/13

Standard: 46030 (pełna treść orzeczenia)

Wynikające z ostatecznej decyzji organu administracyjnego domniemanie, że jest ona zgodna z prawem, obejmuje również przesłanki będące podstawą wydania decyzji. Jednakże w orzecznictwie przyjmuje się, że decyzja administracyjna co do okoliczności objętych domniemaniem stanowi dowód z dokumentu urzędowego w rozumieniu art. 244 § 1 k.p.c., a nie jest wyłączona możliwość przeprowadzenia w postępowaniu sądowym dowodu przeciwko treści dokumentu urzędowego, stosownie do art. 252 k.p.c. (por. uz. uchwały SN z dnia 21 października 1983 r. III CZP 48/93)

Uchwała SN z dnia 13 maja 1993 r., III CZP 57/93

Standard: 33436 (pełna treść orzeczenia)