"Przemoc wobec osoby" jako forma zmuszania w rozumieniu art. 191 k.k

W literaturze dominuje pogląd, że najtrafniejszą definicję przemocy w rozumieniu prawa karnego przedstawił T. Hanausek, według którego przemocą jest „ takie oddziaływanie środkami fizycznymi, które uniemożliwiając lub przełamując opór zmuszanego, ma albo nie dopuścić do powstania lub wykonania jego decyzji woli, albo naciskając aktualnie wyrządzaną dolegliwością na jego procesy motywacyjne nastawić tę decyzję w pożądanym kierunku” (T. Hanausek, Przemoc jako forma działania przestępnego, Kraków 1966, s. 65).

Stosowanie przemocy polega na szeroko pojętej czynności fizycznej skierowanej przeciwko pokrzywdzonemu, co ma go zniewolić do poddania się woli sprawcy i określonego zachowania się (działania, zaniechania lub znoszenia). Jak wskazuje prof. A. Zoll: „ dla przyjęcia realizacji znamion przestępstwa z art. 191 § 1 lub 2 k.k. nie jest konieczne zastosowanie takiej siły, która w ogóle uniemożliwia drugiej osobie realizację jej woli Nacisk musi być jednak tak silny, że będzie stanowił istotny czynnik mogący, zdaniem obserwatora ograniczyć wolność wyboru postępowania przez inną osobę” (A. Zoll (red.) Kodeks karny. Część szczególna. Tom II, Komentarz do art. 117-277 k.k., wyd. IV).

Przemoc definiuje się też jako takie oddziaływanie środkami fizycznymi, które przez oddziaływanie na procesy motywacyjne ofiary, ma na celu ukierunkowanie jej decyzji w pożądanym przez sprawcę kierunku lub przełamanie jej oporu będącego przejawem decyzji woli przeciwnej zamiarom sprawcy (vis compulsiva), albo też wyeliminowanie z góry możliwości podjęcia takiej decyzji woli, czy też przejawienia będącego jej efektem oporu (vis absoluta) (por. O. Górniok (red.) Kodeks karny. Komentarz, wyd. II, Lex Nexis 2006 r.).

Wyrok SA w Wrocławiu z dnia 30 sierpnia 2017 r., II AKa 155/17

Standard: 77984 (pełna treść orzeczenia)