Kwalifikacje świadków testamentów szczególnych

Świadkiem testamentu ustnego, w rozumieniu art. 952 § 1 KC, może być osoba, do której spadkodawca kieruje swoje oświadczenie woli, która jest obecna przy składaniu tego oświadczenia, jest świadoma swojej roli świadka testamentu, gotowa do jej spełnienia i rozumie treść oświadczenia spadkodawcy (por. postanowienia SN z dnia 14 stycznia 1982 r., III CRN 169/81; z dnia 13 czerwca 2000 r., V CKN 67/00, z dnia 14 lipca 2005 r. III CK 688/04, z dnia 29 czerwca 2010 r., III CSK 317/09, z dnia 11 marca 2011 r., II CSK 379/10, z dnia 16 kwietnia 2010 r., IV CSK 404/09 oraz wyrok SN z dnia 21 marca 1966 r., III CO 9/66).

Nie ma więc rzeczowej potrzeby ponownej wypowiedzi Sądu Najwyższego na ten temat. Skarżąca nie wykazała także występujących powszechnie poważnych rozbieżności w wykładni art. 952 § 1 KC, przytoczyła bowiem tylko jedno postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2012 r., I CSK 575/11, w którym Sąd, na tle konkretnych okoliczności faktycznych sprawy, wyraził pogląd przeciwny od wyżej przedstawionego i powszechnie aprobowanego.

Postanowienie SN z dnia 23 sierpnia 2018 r., II CSK 177/18

Standard: 19351 (pełna treść orzeczenia)

Świadkiem testamentu jest osoba, do której spadkodawca kieruje swoje oświadczenie, jest świadoma roli świadka, rozumie treść oświadczenia woli spadkodawcy i jest gotowa do jej spełnienia. Zasadniczym warunkiem przydania osobie przymiotu świadka testamentu jest zatem wola spadkodawcy, by ta osoba wystąpiła w takiej roli a nie sama obecność przy spisywaniu testamentu.

Dla ważności testamentu holograficznego nie jest konieczna obecność świadków a więc nawet jeżeli przy jego sporządzaniu były obecne osoby trzecie, w tym spadkobierca testamentowy, fakt ten jest irrelewantny prawnie, chyba że zachodzą przesłanki określone w art. 945 k.c.

Postanowienie SN z dnia 18 maja 2018 r., V CSK 653/17

Standard: 35788 (pełna treść orzeczenia)