Świadectwo lekarskie wydane przez lekarza psychiatrę (art. 552 k.p.c.)

Niezłożenie przez wnioskodawcę w zakreślonym terminie żądanego przez sąd zaświadczenia poradni przeciwalkoholowej, uprawdopodobniającego pijaństwo osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, powinno powodować odrzucenie wniosku o ubezwłasnowolnienie na podstawie art. 552 § 2 k.p.c. Jednakże odrzucenie wniosku nie jest uzasadnione pomimo niezłożenia wymienionego zaświadczenia, gdy pijaństwo, z powodu którego ma nastąpić ubezwłasnowolnienie, jest uprawdopodobnione w inny sposób, w szczególności wynika z akt toczącej się przed sądem sprawy o zastosowanie wobec osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego.

Stosowanie rygoru z art. 552 § 2 we wszystkich bez wyjątku wypadkach niezłożenia przez wnioskodawcę żądanego świadectwa lub zaświadczenia nie byłoby słuszne. Na przykład - jak uznał Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 30 kwietnia 1973 r. II CZ 47/73 - niemożność złożenia przez wnioskodawcę świadectwa lekarskiego o stanie psychicznym osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, nie powoduje odrzucenia wniosku o ubezwłasnowolnienie; w takim wypadku sąd powinien odstąpić od żądania przedstawienia przez wnioskodawcę świadectwa lekarskiego.

Także wówczas, gdy pijaństwo, z powodu którego ma nastąpić ubezwłasnowolnienie, jest uprawdopodobnione w inny sposób aniżeli za pomocą żądanego przez sąd zaświadczenia poradni przeciwalkoholowej, w szczególności wynika z akt toczącej się przed sądem sprawy o zastosowanie wobec osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego, odrzucenie wniosku nie jest uzasadnione, pomimo niezłożenia takiego zaświadczenia. Cel żądania jego przedstawienia, a mianowicie uprawdopodobnienie powodu, dla którego ma być orzeczone ubezwłasnowolnienie, zostaje wówczas osiągnięty.

Co prawda następuje to w inny sposób aniżeli wskazany w art. 552 § 1 k.p.c., ale byłoby zbytnim formalizmem tylko z tej przyczyny odmawiać prowadzenia postępowania o ubezwłasnowolnienie osoby, co do której uprawdopodobnione zostało, że zachodzą powody do jej ubezwłasnowolnienia. W takim wypadku za ubezwłasnowolnieniem, gdy powody je uprawdopodabniające zostaną potwierdzone w wyniku przeprowadzonego postępowania dowodowego, przemawiają zarówno interes ogólny, jak i dobro osoby, która ma być ubezwłasnowolniona.

Postanowienie SN z dnia 27 marca 1986 r., I CZ 137/85

Standard: 32483 (pełna treść orzeczenia)

Żądanie przez sąd przedstawienia zaświadczenia o stanie zdrowia psychicznego osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, powinno nastąpić w formie zarządzenia przewodniczącego. Sąd, uzależniając wszczęcie postępowania od złożenia zaświadczenia, powinien oznaczyć odpowiedni termin do złożenia takiego zaświadczenia.

Postanowienie SN z dnia 27 sierpnia 1970 r., II CZ 107/70

Standard: 30116 (pełna treść orzeczenia)