Niestawiennictwo należycie powiadomionych stron, obrońców lub pełnomocników (art. 450 § 3 k.p.k.)

Zgodnie z art. 450 § 3 k.p.k. niestawiennictwo należycie powiadomionych stron, obrońców lub pełnomocników nie tamuje rozpoznania sprawy. Przepis ten nie może być jednak odczytywany w izolacji od innych przepisów rządzących procesem karnym, a w szczególności art. 117 § 1 i 2 k.p.k., co ma szczególne znaczenie w odniesieniu do oskarżonego, z uwagi na przyznane mu konstytucyjnie prawo do obrony (art. 42 ust 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji RP), skonkretyzowane w art. 6 k.p.k. 

Dla zapewnienia warunków do realnego wykorzystania uprawnień służących stronom, w tym prawa oskarżonego do obrony, ustawodawca zdecydował w przepisie art. 117 § 2 k.p.k., iż czynności procesowej nie przeprowadza się, jeżeli osoba uprawniona o wzięcia w niej udziału nie stawiła się, a zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że niestawiennictwo wynikło z powodu przeszkód żywiołowych lub innych wyjątkowych przyczyn. Jeżeli tak, to tym bardziej, rozumując a minori ad maius należy przyjąć, że odstąpienie od przeprowadzenia czynności procesowej staje się nieodzowne, jeżeli osoba uprawniona usprawiedliwiła swoją nieobecność obiektywną niemożnością stawienia się w czasie i miejscu wyznaczonym przez organ procesowy (zob. wyroki SN z dnia 1 grudnia 2000 r., V KKN 373/98 oraz z dnia 26 czerwca 2002 r., III KK 205/02)

Wyrok SN z dnia 7 maja 2008 r., V KK 413/07

Standard: 28206 (pełna treść orzeczenia)

W sytuacji przeprowadzenie rozprawy pod nieobecność obrońcy naruszało przepis art. 117 § 2 k.p.k., ponieważ zgodnie z treścią art. 450 § 3 k.p.k. rozpoznania sprawy w postępowaniu odwoławczym nie tamuje niestawiennictwo obrońcy tylko wtedy, gdy został on należycie zawiadomiony o terminie rozprawy.

Nierespektowanie wskazanych przepisów spowodowało pozbawienie oskarżonego możliwości skorzystania z pomocy ustanowionego obrońcy w toku rozprawy odwoławczej, co jest rażącym naruszeniem art. 6 k.p.k., mogącym mieć istotny wpływ na treść orzeczenia.

Wyrok SN z dnia 24 czerwca 2005 r., III KK 102/05

Standard: 44360 (pełna treść orzeczenia)