Oświadczenie wiedzy

W piśmiennictwie i orzecznictwie wskazuje się, że do oświadczeń wiedzy w pewnym zakresie można stosować w drodze analogii przepisy odnoszące się do oświadczeń woli, jednak to, których konkretnie przepisów dotyczy analogia, jest sporne (np. uchwała SN z dnia 26 kwietnia 1995 r., III CZP 39/95, oraz wyroki SN z dnia 26 listopada 2004 r., I CK 279/04, i z dnia 28 stycznia 2005 r., V CK 380/04).

W orzecznictwie zwraca się uwagę na konieczność indywidualnej oceny danego oświadczenia wiedzy, uwzględniającej specyfikę okoliczności, w których jest składane, oraz odmienność konsekwencji prawnych, jakie po-woduje (por. wyroki SN z dnia 6 maja 2009 r., II CSK 684/08 i z dnia 17 listopada 2010 r., I CSK 75/10).

Postanowienie SN z dnia 9 sierpnia 2019 r., II CSK 277/19

Standard: 44859 (pełna treść orzeczenia)

Art. 65[1] k.c. (przepis wszedł w życie w dniu 8 września 2016 r. na podstawie ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy -Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz innych niektórych ustaw, Dz. U 2015 r., poz. 1311) przepisy o oświadczeniach woli stosuje się odpowiednio do innych oświadczeń. W literaturze nie ulega wątpliwości, że wspomniana regulacja dotyczy zwłaszcza oświadczeń wiedzy. Nie może zresztą być inaczej, skoro w uzasadnieniu projektu ustawy wprowadzającej do porządku prawnego art. 651 k.c., stwierdzono wprost, że przepis ten wskazuje na dopuszczalność odpowiedniego stosowania przepisów dotyczących oświadczeń woli do innych oświadczeń (zob. uzasadnienie rządowego projektu Ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Sejm VII kadencji, druk sejmowy nr 2678).

Zakres odpowiedniego stosowania przepisów o oświadczeniach woli podlegać musi także konkretnej ocenie in casu, biorąc pod uwagę różnorodność sytuacji, przede wszystkim stopień zbliżenia danego oświadczenia do oświadczenia woli. Prze wejściem w życie art. 651 k.c. w orzecznictwie wskazywano, że nie jest możliwe przyjęcie jednolitego stanowiska precyzującego zakres wymagań, których zachowanie będzie wyznacznikiem skuteczności takiego oświadczenia, jako że oświadczenia wiedzy mogą wykazywać różny stopień podobieństwa do oświadczeń woli, co powoduje, że zakres dopuszczalnej analogii stosowania przepisów nie musi być jednolity (por. wyrok SN z dnia 17 listopada 2010 r., I CSK 75/10, oraz z dnia 6 maja 2009 r., II CSK 684/08).

W orzecznictwie dopuszczono udzielenie innej osobie upoważnienia do dokonania czynności faktycznych (por. wyrok SN z dnia 3 października 199 r., I CR 866/90), jak również wskazano na równoznaczność dokonania czynności faktycznej przez pełnomocnika z jej dokonaniem przez mocodawcę (por. wyrok SN z dnia 11 stycznia 2006 r., II CSK 62/05). Wskazano także, że wprawdzie pełnomocnictwo uprawnia do dokonywania czynności prawnych, jednakże dopuszczalne jest umocowanie do dokonania czynności nie mającej takiego charakteru, które zwykle określa się terminem upoważnienia; możliwe jest do takiego upoważnienia analogiczne zastosowanie przepisów o pełnomocnictwie. Wychodząc z tych zasad nie sposób przyjąć, że złożenie oświadczenia wiedzy w postaci sprostowania prasowego wymaga osobistego działania osoby zainteresowanej.

Wyrok SN z dnia 14 lutego 2019 r., IV CSK 8/18

Standard: 57614 (pełna treść orzeczenia)