Wniesienie do prokuratury skargi w sprawie prywatnoskargowej (art. 488 k.c.)

Istnieją bardzo silne podstawy, aby pismo S. T. złożone do Prokuratury Rejonowej w B. w dniu 25 września 2014 r. uznać za - zawierającą wyraźne żądanie wszczęcia postępowania-skargę, którą - co na gruncie przedmiotowej sprawy najistotniejsze - należy traktować, co do skutków jakie wywołuje, identycznie jak skargę składaną Policji w trybie art. 488 § 1 k.p.k. (tak np. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 kwietnia 1971 r., VI KZP 79/70). W zakresie postępowania karnego prokurator ma wszak wszystkie uprawnienia Policji (zob. przywoływaną już wyżej uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1974 r., VI KZP 55/73). Nie można również zapominać, że prokuratura - także i dziś, zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. - Prawo o prokuraturze (Dz. U. z 2016 r. poz. 177 z późn. zm.) - jest organem, którego główne zadania polegają na ściganiu przestępstw i strzeżeniu praworządności, a obowiązki te prokuratorzy wykonują m.in. poprzez podejmowanie środków przewidzianych prawem, zmierzających do prawidłowego i jednolitego stosowania prawa w postępowaniu sądowym, administracyjnym, w sprawach o wykroczenia oraz w innych postępowaniach przewidzianych przez ustawę.

Z uwagi na powyższe, Sąd Najwyższy w swym dotychczasowym orzecznictwie nie podzielał poglądów głoszonych przez niektórych przedstawicieli doktryny, którzy wskazują, że z faktu, iż art. 488 § 1 k.p.k. nie stanowi wyraźnie o możliwości złożenia przez pokrzywdzonego skargi do prokuratora należy wywodzić, iż pokrzywdzonemu takie uprawnienie w istocie nie przysługuje i tym samym złożona przez niego do prokuratora skarga nie może być uznawana za wywołującą analogiczne skutki, jak skarga złożona Policji (tak m.in. M. Kulik: Przedawnienie karalności i przedawnienie wykonania kary w polskim prawie karnym, Warszawa 2014, s. 411; R. Kmiecik (w:) System Prawa Karnego Procesowego. Tom IV. Dopuszczalność procesu, pod red. M. Jeż-Ludwichowskiej i A. Lacha, Warszawa 2015, s. 874-875).

Przyjęty w orzecznictwie Sądu Najwyższego sposób traktowania złożonej do prokuratora skargi prowadzić musi również do wniosku, że w sytuacji, gdy pismo zawierające wyraźne żądanie wszczęcia postępowania karnego przeciwko osobie o czyn ścigany z oskarżenia prywatnego wpłynie do prokuratora, a ten nie zdecyduje się objąć tego czynu ściganiem z urzędu, powinien - po uprawomocnieniu się postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego - przekazać skargę sądowi. Do tego zobowiązuje go bowiem art. 488 § 1 k.p.k., a ponadto - jak wskazał Sąd Najwyższy w powołanej wyżej uchwale z dnia 20 kwietnia 1974 r. w sprawie VI KZP 55/73 - wzgląd na "szybkość i sprawność postępowania karnego oraz ograniczanie jego społecznych kosztów".

Postanowienie SN z dnia 20 października 2016 r., III KK 212/16

Standard: 24694 (pełna treść orzeczenia)