Podpis strony albo jej przedstawiciela lub pełnomocnika (art 126 § 1 pkt 4 k.p.c.)
Warunki formalne pisma procesowego (art 126 k.p.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Ustawodawca nie sprecyzował bliżej jakie wymogi formalne powinien spełniać podpis pozostawiając to judykaturze i doktrynie prawa.
Zgodnie z powszechnie akceptowanym poglądem judykatury i doktryny prawa wskazany powyżej wymóg złożenia podpisu oznacza obowiązek złożenia go w zasadzie własnoręcznie i tylko w drodze wyraźnie wskazanych w prawie wyjątków może on być złożony w inny sposób, z czym jednak nie mamy do czynienia w sprawie (cecha konieczności zachowania własnoręczności podpisu wynika z art. 78 § 1 k.c.).
Dotychczasowe wypowiedzi judykatury i doktryny prawa pozwalają przyjąć, że podpis powinien obejmować co najmniej nazwisko podpisującego i nie chodzi przy tym o dowolną postać pisanego znaku ręcznego, lecz o napisanie nazwiska. Nazwisko może zostać napisane w formie skróconej i nie koniecznie musi być czytelne, lecz musi być napisane w sposób charakterystyczny dla osoby podpisanej, a kształt i wykonanie własnoręcznego podpisu powinny stwarzać w stosunku do niej pewność, że chciała ona podpisać się pełnym swoim nazwiskiem oraz uczyniła to w formie, jakiej przy podpisywaniu dokumentów stale używa (pewności takiej nie stwarzają znaki graficzne z reguły obejmujące tylko pierwszą literę imienia i nazwiska zwane inicjałami, które przybierają z reguły charakter parafy, stanowiącej sposób sygnowania dokumentu przygotowanego do złożenia podpisu).
W niniejszej sprawie wniosek skarżącej został opatrzony jednoelementowym znakiem graficznym, który nie tylko nie spełnia wskazanych powyżej wymogów stawianych podpisowi ale także nie może nawet zostać uznany za parafę. Z tej przyczyny wszczynający postępowanie wniosek skarżącej nie został opatrzny podpisem, przez co posiada on brak formalny, który uniemożliwia nadanie mu dalszego biegu. Wadliwość ta powinna była zostać sanowana – w oparciu o regulację art. 130 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. – przed przystąpieniem do merytorycznego rozpoznania wniosku (nie uczyniono tego), a jej usunięcie jest możliwe tylko w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji (por. odpowiednio w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 3 12 2015r. III CZP 93/15
Postanowienie SO w Gliwicach z dnia 28 lutego 2019 r., III Cz 1739/18
Standard: 23803 (pełna treść orzeczenia)
Przepisy kodeksu postępowania cywilnego nie wskazują miejsca w piśmie procesowym, w którym należy złożyć podpis. Przepis art. 126 § 1 pkt 4 k.p.c. obliguje do tego, aby każde pismo procesowe zawierało m.in. podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika. Podpis będący obligatoryjną częścią pisma procesowego, w tym apelacji, stanowi zatwierdzenie treści pisma, więc powinien być umieszczony pod jego treścią na znak, że ta część pisma jest objęta oświadczeniem woli lub wiedzy podpisującego (zob. postanowienie SN z dnia 15 stycznia 2003 r., sygn. akt IV CZ 205/02, nie publ., por. też: uzasadnienie uchwały 7 sędziów SN - zasady prawnej - z dnia 28 kwietnia 1973 r., sygn. akt III CZP 78/72, OSNC 1973, nr 12, poz. 207, postanowienie SN z dnia 12 lutego 2015 r., sygn. akt IV CZ 99/14, nie publ.).
Pełnomocnik powoda J. K. została wezwana do uzupełnienia braków formalnych apelacji poprzez potwierdzenie czynności podjętych w postępowaniu apelacyjnym przez P. K. w imieniu powoda, w tym podpisania apelacji w terminie 7 dni pod rygorem jej odrzucenia. Podpis ten złożyła w wyznaczonym terminie na drugiej stronie apelacji, a niezależnie od tego złożyła oświadczenia o zatwierdzeniu wszystkich czynności procesowych podjętych przez P. K. Należy w tej sytuacji uznać, że poprzez złożenie podpisu zaakceptowała co najmniej tę część pisma, pod którą się podpisała, a dodatkowo, potwierdzając czynności procesowe, również pozostałą część apelacji. Wymaganie złożenia podpisu również pod trzecią stroną apelacji prowadzi do nadmiernego formalizmu wobec strony, działającej wówczas bez zawodowego pełnomocnika.
Postanowienie SN z dnia 30 marca 2017 r., V CZ 23/17
Standard: 12906 (pełna treść orzeczenia)