Przejęcie długu w przypadku solidarności dłużników

W razie przejęcia długu ciążącego na jednym z dłużników solidarnych wygasają tylko te zabezpieczenia, które osoby trzecie ustanowiły w celu umorzenia roszczenia skierowanego przeciwko temu dłużnikowi, a zabezpieczenia ustanowione dla umocowania całej wierzytelności wygasają w części odnoszącej się do żądania skierowanego do pierwotnego współdłużnika.

Zmiana jednego dłużnika w zobowiązaniu solidarnym może polegać zarówno na przejęciu długu przez osobę trzecią, a więc przez osobę spoza grona współdłużników, jak i na przejęciu długu przez innego dłużnika solidarnego.

Nawet przy przyjęciu jedności zobowiązania wobec tego, że zobowiązanie solidarne ma zróżnicowaną strukturę przyjmuje się, że może dojść do przejęcia długu przez innego dłużnika solidarnego.

Opowiedzieć się należy za dopuszczalnością przejęcia długu dłużnika solidarnego przez innego współdłużnika również wówczas gdy dla każdego z nich jest to dług własny, a więc nie tylko wówczas gdy mamy do czynienia z odpowiedzialnością z dług cudzy, gdy zachodzi jedynie solidarność odpowiedzialności (por. wyrok SN z dnia 9 lutego 2000 r. III CKN 599/98).

Istota solidarności, wyrażaja się w tym, że każdy dłużnik może być odmiennie zobowiązany. Przy solidarnej odpowiedzialności wspólników spółki jawnej poręczyciel dokonał poręczenia dla umocnienia wierzytelności skierowanej przeciw wszystkim dłużnikom solidarnym co oznacza, że poręczył za każdego dłużnika. Zatem wyeliminowanie jednego z nich z kręgu ponoszących odpowiedzialność powoduje tylko takie ograniczenie poręczenia, że wygasa poręczenie w stosunku do takiego (wyeliminowanego) dłużnika, utrzymuje się zaś w odniesieniu do pozostałego zobowiązanego względem wierzyciela.

W literaturze przedmiotu przyjmuje się, iż analogiczny skutek powstaje w razie przejęcia długu ciążącego na jednym z dłużników solidarnych. Wówczas wygasają jedynie te zabezpieczenia, które osoby trzecie ustanowiły w celu umocnienia roszczenia skierowanego przeciwko temu dłużnikowi, zaś zabezpieczenia ustanowione dla umocnienia całej wierzytelności, skierowanej przeciwko wszystkim dłużnikom solidarnym, po przejęciu długu wygasają jedynie w części odnoszącej się do żądania świadczenia od pierwotnego współdłużnika.

Wyrok SN z dnia 7 października 2010 r., IV CSK 220/10

Standard: 69541 (pełna treść orzeczenia)

Zobacz glosy

Zgodnie z art. 369 k.c., solidarny charakter zobowiązania może wynikać z czynności prawnej także w sposób dorozumiany. Takie dorozumiane zastrzeżenie solidarnego zobowiązania dłużników ma właśnie miejsce w wypadkach kumulatywnego przystąpienia do długu, należy bowiem przyjąć, że nieistnienie solidarnej odpowiedzialności w wypadku przystąpienia do długu pozostawałoby w sprzeczności z założeniem, na którym opiera się przystąpienie do długu (wyroku SN z dnia 6 listopada 1972 r., III CRN 266/72).

Wyrok SN z dnia 12 października 2001 r., V CKN 500/00

Standard: 21064 (pełna treść orzeczenia)