Skutki ogłoszenia upadłości, a doręczenia do pełnomocnika (art. 83-116 Pr.Up.)

Skutki ogłoszenia upadłości skodyfikowano w tytule III Prawa upadłościowego. W szczególności istotną z punktu widzenia kontrolowanych spraw treść zawarto w art. 102 ust. 1 zdanie 1 prawa upadłościowego. Zgodnie z nim zawarte przez upadłego umowy zlecenia lub komisu, w których upadły był dającym zlecenie lub komitentem, a także umowy o zarządzanie papierami wartościowymi upadłego wygasają z dniem ogłoszenia upadłości. Źródłem pełnomocnictwa może być zaś ustawa albo oświadczenie reprezentowanego, na co wskazuje art. 96 Kodeksu cywilnego.

Stosunek pełnomocnictwa oparty może być na umowie zlecenia (art. 734 k.c. i następne), a ściślej - umowie o świadczenie usług (art. 750 k.c.) polegającej na udzielaniu pomocy prawnej (art. 1 ust. 1 i art. 4 ust. 1 ustawy - Prawo o adwokaturze), a jak podkreśla się w orzecznictwie, aprobowanym przez Sąd rozpoznający niniejsze sprawy, z chwilą ogłoszenia upadłości mocodawcy wygasa udzielone przez niego pełnomocnictwo prawa materialnego i procesowego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2003 r. I CZ 127/03, OPS 2004/10/123). Tak więc, jeżeli chodzi o adwokata P. Ha., stosunek łączący go ze spółką wygasł w dniu ogłoszenia jej upadłości. Od tego dnia wymieniony nie był już jej pełnomocnikiem i żadne czynności z jego udziałem związane z doręczeniem decyzji I instancji nie mogły być poczytane jako mające znaczenie w sprawie i implikujące dla Syndyka jakiekolwiek skutki. Konieczne stało się ich ponowienie względem Syndyka niezwłocznie po powzięciu informacji o ogłoszonej upadłości, ponieważ wcześniej dokonane okazały się bezskuteczne. W myśl bowiem art. 144 ust. 1 prawa upadłościowego, po ogłoszeniu upadłości postępowania sądowe, administracyjne lub sądowoadministracyjne dotyczące masy upadłości mogą być wszczęte i prowadzone wyłącznie przez syndyka albo przeciwko niemu. Skutki te powstają bez względu na to, czy i kiedy organ powziął wiedzę o ogłoszeniu upadłości strony prowadzonego postępowania.

Jeżeli chodzi o zagadnienie doręczeń, to regulują je przepisy Ordynacji podatkowej, zawarte w rozdziale 5 działu IV. Znajdowały one zastosowanie w sprawach celnych z mocy art. 73 ust. 1 Prawa celnego. W myśl art. 145 § 1 i 2Ordynacji podatkowej, pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez przedstawiciela - temu przedstawicielowi. Jeżeli ustanowiono pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi pod adresem wskazanym w pełnomocnictwie. Skoro zatem z mocy art. 144 ust. 1 prawa upadłościowego od dnia ogłoszenia upadłości postępowania powinny toczyć się z udziałem Syndyka, to jemu należało dokonać doręczenia decyzji I instancji (…).

Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 9 października 2018 r., I SA/Rz 298/18

Standard: 17334 (pełna treść orzeczenia)