Wyrok z dnia 2015-07-30 sygn. I OSK 1050/15

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Jolanta Rajewska, Sędzia NSA Ewa Dzbeńska, Sędzia del. WSA Agnieszka Miernik (spr.), Protokolant starszy asystent sędziego Joanna Ukalska, po rozpoznaniu w dniu 30 lipca 2015r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 19 grudnia 2014 r. sygn. akt IV SA/Wr 376/14 w sprawie ze skargi J. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] marca 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania stypendium szkolnego oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 19 grudnia 2014 r. sygn. akt IV SA/Wr 376/14 oddalił skargę J. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] marca 2014 r. nr SKO [...] w przedmiocie odmowy przyznania stypendium szkolnego.

W uzasadnieniu wyroku Sąd podał następujący stan faktyczny i prawny:

J. W. w dniu 13 grudnia 2012 r. wystąpił z wnioskiem o przyznanie stypendium szkolnego na rok szkolny 2012/2013 na syna J. W. Wnioskodawca wskazał, że prowadzi gospodarstwo domowe z żoną i trójką synów. Dochód w rodzinie wynosił w dniu złożenia wniosku 1983,72 zł, na co składała się renta skarżącego w kwocie 856,74 zł, wynagrodzenie za pracę żony w kwocie 1029,93 zł oraz dodatek mieszkaniowy w kwocie 66,87 zł, co w przeliczeniu na osobę w rodzinie dawało 396,74 zł. W osobnym piśmie skarżący wskazał, że ww. wniosek złożył po terminie, bowiem od września 2012 r. zarobki żony uległy zmniejszeniu z powodu obniżenia wymiaru zatrudnienia do połowy etatu, przy czym jeszcze w październiku 2012 r. rodzina przekraczała o 2 zł kryterium dochodowe. W listopadzie 2012 r. sytuacja dochodowa rodziny uległa dalszemu pogorszeniu.

Burmistrz Miasta [...] decyzją z dnia [...] grudnia 2012 r. nr [...], działając na podstawie art. 90b, art. 90c ust. 1 i ust. 2 pkt 1, art. 90d, art. 90f, art. 90m i art. 90n ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.), powoływanej dalej jako "u.s.o.", odmówił przyznania stypendium szkolnego z uwagi na uchybienie terminu do złożenia wniosku.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] decyzją z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...], na skutek odwołania J. W., uchyliło decyzję organu I instancji i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia, wskazując na konieczność uzupełnienia materiału dowodowego o wyjaśnienia dotyczące zmiany sytuacji dochodowej rodziny już po rozpoczęciu roku szkolnego 2012/2013, ze szczególnym uwzględnieniem zmiany dochodu od listopada 2012 r.

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy, Burmistrz Miasta [...] decyzją z dnia [...] marca 2013 r. nr [...] odmówił przyznania wnioskowanego stypendium szkolnego. Organ wskazał, że zmiana sytuacji dochodowej rodziny skarżącego w grudniu 2012 r., a więc po terminie przewidzianym ustawowo do składania wniosków o stypendium szkolne, nie stanowi wyjątkowego przypadku, o którym mowa w art. 90n ust. 7 u.s.o.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] decyzją z dnia [...] maja 2013 r. nr [...], po rozpoznaniu odwołania skarżącego, utrzymało decyzję z dnia [...] marca 2013 r. w mocy podzielając w całości stanowisko organu I instancji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, na skutek skargi J. W., wyrokiem z dnia 3 października 2013 r. sygn. akt IV SA/Wr 417/13 uchylił decyzje z dnia [...] maja 2013 r. i [...] marca 2013 r. W ocenie Sądu organy dokonały błędnej wykładni przepisów prawa materialnego, dotyczącej interpretacji art. 90n ust. 6 i 7 u.s.o. Przytoczone przepisy stanowią, tzw. klauzulę łagodzącą skutki materialnoprawne uchybienia terminu, co oznacza, że każdorazowo organy orzekające, w sytuacji złożenia wniosku o przyznanie stypendium szkolnego z uchybieniem terminu, o którym mowa w art. 90n ust. 6 u.s.o., winny zbadać, czy mają do czynienia z uzasadnionym przypadkiem, o jakim mowa w art. 90n ust. 7 u.s.o. Zarówno wykładnia językowa, jak i celowościowa art. 90d ust. 1 i 8 u.s.o. w zw. z art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182 ze zm.), powoływanej dalej jako "u.p.s.", pozwala przyjąć, że złożenie wniosku po dniu 15 września w związku z utratą dochodu, stanowi uzasadniony przypadek w rozumieniu art. 90n ust. 7 u.s.o.

W dniu 23 grudnia 2013 r. Burmistrz Miasta [...] zawiadomił stronę o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie stypendium szkolnego za rok szkolny 2012/2013, a następnie decyzją z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...] odmówił wnioskodawcy przyznania stypendium szkolnego dla syna z uwagi na przekroczenie kryterium dochodowego rodziny, warunkującego udzielenie takiej pomocy. Organ powołał się na art. 8 ust. 12 u.p.s., zgodnie z którym w przypadku uzyskania jednorazowego dochodu należnego za dany okres, kwotę tego dochodu uwzględnia się w dochodzie osoby lub rodziny za okres, za który uzyskano ten dochód. Dochód rodziny skarżącego w listopadzie 2012 r. (a także w dalszych miesiącach tego i następnego roku) wyniósł łącznie 2381,72 zł, a w przeliczeniu na osobę w rodzinie 476,34 zł. Na dochód ten złożyły się: wynagrodzenie ze stosunku pracy - 1029,93 zł, renta - 886,92 zł, dodatek mieszkaniowy - 66,87 zł i świadczenia rodzinne - 398 zł. Organ wyjaśnił, że decyzją z dnia [...] lipca 2013 r. nr [...] przyznano skarżącemu świadczenia rodzinne na trzech synów w łącznej kwocie 398 zł na okres od 1 listopada 2012 r. do 31 października 2013 r. Decyzja ta podjęta została po uprzednim postępowaniu toczącym się od października 2012 r. i uzyskała walor ostateczności w dniu 19 lipca 2013 r., przy czym do akt administracyjnych sprawy dołączono ją w dniu 29 grudnia 2013 r. Organ wskazał, że decyzja ta nie była znana Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu we Wrocławiu w dacie wydawania wyroku z dnia 3 października 2013 r.

W tej sytuacji organ uznał, że nie została spełniona przesłanka warunkująca przyznanie stypendium, tj. nieprzekroczenie kryterium dochodowego rodziny, które wynosi 456 zł (art. 90d ust. 7 u.s.o.).

W odwołaniu od powyższej decyzji skarżący zarzucił organowi liczne uchybienia proceduralne. Zdaniem odwołującego się, niezrozumiałe jest wszczęcie z urzędu postępowania w sprawie przyznania stypendium, skoro nadal toczy się postępowanie o jego przyznanie z wniosku strony. Ponadto odwołujący się zarzucił organowi wadliwość uzasadnienia decyzji co do interpretacji "uzasadnionego przypadku".

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] decyzją z dnia [...] marca 2014 r. utrzymało w mocy decyzję z dnia [...] stycznia 2014 r. Organ, powołując treść art. 90d ust. 1, 2, 7 i 8 u.s.o., wskazał, że aby przyznać uczniowi stypendium szkolne muszą zaistnieć dwie przesłanki, jedna to spełnienie kryterium niskich dochodów na osobę w rodzinie, druga to trudna sytuacja rodzinna. Wymienione w art. 90d ust. 1 u.s.o. przesłanki trudnej sytuacji rodzinnej i określenie "w szczególności" oznaczają, że ustawodawca pozostawił pole do interpretacji dokonywanej każdorazowo przez organ

w odniesieniu do okoliczności rozpatrywanej sprawy. Natomiast warunek nieprzekroczenia kryterium dochodowego, określony w art. 90d ust. 7 i 8 u.s.o., jest wyrażony w sposób kategoryczny. W ocenie organu, w przedmiotowej sprawie zgromadzony materiał dowodowy pozwala przyjąć, że sytuacja materialna rodziny uległa pogorszeniu, poczynając od miesiąca listopada 2012 r., w związku ze zmniejszeniem wymiaru czasu pracy żony wnioskodawcy, a co za tym idzie i zmniejszeniem wynagrodzenia. Zmiana ta stanowi zatem przypadek uzasadniony, pozwalający na zastosowanie art. 90n ust. 7 u.s.o., tj. rozpatrzenie wniosku o stypendium szkolne złożonego po terminie. Jednakże w sytuacji, gdy już w trakcie postępowania w niniejszej sprawie, zostało ostatecznie zakończone postępowanie administracyjne o przyznanie świadczeń rodzinnych na okres zasiłkowy 2012/2013, w wyniku którego strona uzyskała świadczenia rodzinne w łącznej kwocie 398 zł miesięcznie poczynając od dnia 1 listopada 2012 r., to zgodnie z art. 90d ust. 8 u.s.o.

i w zw. z art. 8 ust. 12 u.p.s., kwotę tego dochodu uwzględnia się w dochodzie osoby lub rodziny przez okres, za który uzyskano ten dochód. Zwiększenie dochodu o uzyskane świadczenia rodzinne, poczynając od dnia 1 listopada 2012 r., powoduje zmianę stanu faktycznego sprawy. Biorąc zatem pod uwagę dochód utracony w wyniku zmniejszenia wysokości wynagrodzenia za pracę i dochód z tytułu uzyskanych świadczeń rodzinnych, dochód rodziny w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o stypendium szkolne (listopad 2012 r.) wyniósł 2.381,72 zł, a w przeliczeniu na osobę w rodzinie - 476,34 zł. Nie zostało więc spełnione jedno z kryteriów warunkujących przyznanie wnioskowanego stypendium, a mianowicie nieprzekroczenie dochodu na osobę w rodzinie w kwocie 456 zł. Organ zgodził się z zarzutem odwołania, że nieuzasadnione było wszczęcie przez organ I instancji postępowania z urzędu "w sprawie uprawnień do stypendium szkolnego za okres od 1 września 2012 r. do 30 czerwca 2013 r.", ponieważ postępowanie wszczęte na wniosek strony w dniu 13 grudnia 2012 r. o przyznanie tego stypendium nie zostało ostatecznie zakończone. Wydanie wyroku przez Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uchylającego decyzje obu instancji stworzyło dla organu I instancji obowiązek ponownego rozpatrzenia sprawy przez wydanie decyzji. Sprawa została zakończona wydaniem decyzji niezależnie od trybu wszczęcia postępowania i dlatego zarzut strony nie miał znaczenia dla merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy przez Kolegium. Istotnym natomiast było dołączenie i przeprowadzenie dowodu z ostatecznej decyzji z dnia

[...] lipca 2013 r., ponieważ decyzja ta spowodowała zmianę stanu faktycznego sprawy.

W skardze na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu skarżący wskazał, że decyzja o przyznaniu świadczenia rodzinnego została przekazana do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu nie w grudniu, ale we wrześniu 2013 r. Podał, że na wynik prowadzonego postępowania powinny mieć wpływ jedynie przepisy prawa, natomiast organ I instancji wiedząc, że w ciągu najbliższych kilku miesięcy będzie zmuszony wydać korzystną decyzję w sprawie zasiłku rodzinnego, celowo przewlekał postępowanie w sprawie stypendiów szkolnych, aby później móc odmówić ich przyznania, powołując się na wypłacenie zaległego zasiłku rodzinnego. Zdaniem skarżącego, organ winien opierać się na dochodach sprzed daty wszczęcia postępowania z urzędu lub daty wszczęcia tego postępowania na wniosek.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalając powyższą skargę wskazał, że prawidłowo podstawę prawną orzeczeń organów stanowiły przepisy art. 90d ust. 1 i ust. 7 u.s.o. Sąd podzielił ocenę organów administracyjnych, że rodzina skarżącego nie spełniła zasadniczego warunku przyznania stypendium szkolnego, jakim jest nieprzekroczenie kryterium dochodowego rodziny. Jak bowiem prawidłowo wyliczyły organy orzekające w sprawie dochód rodziny w listopadzie 2012 r., a także w kolejnych miesiącach, wyniósł łącznie 2381,72 zł, a w przeliczeniu na osobę w rodzinie - 476,34 zł. Na dochód ten składało się: wynagrodzenie ze stosunku pracy - 1029,93 zł, renta - 886,92 zł, dodatek mieszkaniowy - 66,89 zł i świadczenie rodzinne - 398 zł.

Odnosząc się do zarzutu Skarżącego, że do dochodu rodziny wliczono świadczenie rodzinne niezgodnie z wyrokiem z dnia 3 października 2013 r. sygn. akt IV SA/Wr 417/13, Sąd zauważył, że do wydania ww. wyroku doszło w innych okolicznościach sprawy. Zarówno wydane w sprawie decyzje organów obu instancji, jak również wyrok z dnia 3 października 2013 r., skupiły się na kwestii zaistnienia w sprawie uzasadnionego przypadku, o którym mowa w art. 90n ust. 7 u.s.o., pozwalającego na rozpoznanie wniosku złożonego po upływie terminu. Sąd uchylając decyzje organów obu instancji zwrócił bowiem uwagę na te okoliczności, które usprawiedliwiają złożenie wniosku po terminie. Wskazał przy tym, że dochód na osobę w rodzinie wynoszący 396,74 zł został ustalony przez organy w sposób prawidłowy. Jednakże, w ocenie Sądu I instancji, w niniejszej sprawie ocena prawna zawarta w wyroku, o której mowa w art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), powoływanej dalej jako "P.p.s.a." utraciła moc wiążącą z powodu zmiany (po wydaniu orzeczenia sądowego) istotnych okoliczności faktycznych. W dniu [...] lipca 2013 r. wydana bowiem została decyzja

o przyznaniu skarżącemu świadczeń rodzinnych na trzech synów w łącznej kwocie 398 zł na okres od 1 listopada 2012 r. do 31 października 2013 r. Decyzja podjęta została po uprzednim postępowaniu toczącym się od października 2012 r. i uzyskała walor ostateczności w dniu 19 lipca 2013 r. Do akt sprawy została dołączona w dniu 29 grudnia 2013 r. i nie była znana Sądowi w postępowaniu zakończonym wyrokiem z dnia 3 października 2013 r. W uzasadnieniu ww. wyroku wyraźnie stwierdzono, iż na dochód rodziny skarżącego składa się wynagrodzenie ze stosunku pracy - 1029,93 zł, świadczenie rentowe - 886,92 zł i dodatek mieszkaniowy - 66,87 zł. Sąd brał więc pod uwagę stan faktyczny i prawny obowiązujący na dzień wydania kontrolowanej decyzji z dnia [...] maja 2013 r., podczas gdy decyzja przyznająca świadczenie rodzinne nosiła datę [...] lipca 2013 r. Ponadto do akt sprawy została ona dołączona dopiero w dniu 29 grudnia 2013 r., a zatem już po wydaniu wyroku z dnia 3 października 2013 r. Z kolei

w postępowaniu toczącym się po wydaniu tego wyroku decyzje wydano w dniu [...] stycznia 2014 r. i [...] marca 2014 r., a więc stan faktyczny uległ już zmianie, bowiem dochód rodziny został powiększony o wspomniane świadczenie rodzinne

i w przeliczeniu na jedną osobę przekroczył kryterium dochodowe. Sąd wskazał, że stosownie do przepisu art. 8 ust. 12 u.p.s. w przypadku uzyskania jednorazowo dochodu należnego za dany okres, kwotę tego dochodu, uwzględnia się w dochodzie osoby lub rodziny przez okres, za który uzyskano ten dochód. Z tego względu nie ma znaczenia, że świadczenie to nie było wypłacane rodzinie skarżącego od dnia 1 listopada 2012 r.

Skargę kasacyjną od wyroku z dnia 19 grudnia 2014 r. wniósł J. W., reprezentowany przez r.pr. M. W., zaskarżając go w całości, wnosząc o jego uchylenie i rozpoznanie skargi poprzez przyznanie skarżącemu stypendium szkolnego na syna J. W. w roku szkolnym 2012/2013, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

1) naruszenie przepisów prawa materialnego:

a) art. 90d ust. 8 u.s.o. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w stanie faktycznym niniejszej sprawy i w konsekwencji błędne ustalenie wysokości dochodu rodziny skarżącego w listopadzie 2012 r., podczas gdy prawidłowe zastosowanie tego przepisu nakazywało uwzględnienie reguł obliczania dochodu, określonych w art. 8 ust. 3-13 u.p.s., z których wynika, że jednorazowy dochód uzyskany przez stronę za dany okres należy doliczyć do dochodu rodziny wyłącznie w przypadku, gdy dochód ten został uzyskany w okresie pobierania świadczenia;

b) art. 8 ust. 12 w zw. z art. 8 ust. 11 u.p.s. poprzez ich błędną wykładnię i w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie w stanie faktycznym niniejszej sprawy, w wyniku czego Sąd błędnie doliczył do dochodu rodziny skarżącego w listopadzie 2012 r. świadczenie rodzinne w kwocie 398 zł, otrzymane na mocy decyzji z dnia [...] lipca 2013 r. na okres od 1 listopada 2012 r. do 31 października 2013 r., podczas gdy prawidłowa wykładnia przywołanych przepisów prowadzi do wniosku, że jednorazowy dochód uzyskany przez stronę za dany okres należy doliczyć do dochodu rodziny wyłącznie w przypadku, gdy dochód ten został uzyskany w okresie pobierania świadczenia, a zatem w niniejszej sprawie przedmiotowe świadczenie rodzinne nie podlegało doliczeniu do dochodu skarżącego w listopadzie 2012 r., bowiem J. W. otrzymał je dopiero w dniu [...] lipca 2013 r., a zatem po zakończeniu roku szkolnego 2012/2013;

2) naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy:

a) art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) P.p.s.a. w zw. z art. 77 § 1 i art. 80 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 ze zm.), powoływanej dalej jako "k.p.a.", poprzez zaakceptowanie przez Sąd błędnego stanowiska organów, polegającego na doliczeniu do dochodu rodziny skarżącego w listopadzie 2012 r. świadczenia rodzinnego w kwocie 398 zł, podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wyraźnie wskazywał, że skarżący otrzymał przedmiotowe świadczenie dopiero w dniu [...] lipca 2013 r., a zatem już po zakończeniu roku szkolnego 2012/2013, skutkiem czego świadczenie to nie powinno być uwzględnione przy obliczaniu dochodu rodziny J. W., od którego zależało przyznanie stypendium szkolnego na rok szkolny 2012/2013;

b) art. 151 P.p.s.a. w zw. z art. 7 k.p.a. poprzez nieuwzględnienie skargi i w konsekwencji jej bezzasadne oddalenie w sytuacji, gdy decyzje organów obu instancji nie uwzględniały wyrażonej w art. 7 k.p.a. zasady legalizmu, prawdy obiektywnej oraz zasady poszanowania słusznego interesu strony, bowiem organy odmówiły skarżącemu prawa do stypendium szkolnego na rok 2012/2013, mimo że ze zgromadzonych dowodów wynikało, że rodzina skarżącego spełniała kryterium dochodowe w listopadzie 2012 r., tj. w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o przyznanie przedmiotowego świadczenia.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej przywołano argumentację na poparcie powyższych zarzutów.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną organ wniósł o jej oddalenie i wskazał, że Sąd I instancji zasadnie przy ustalaniu dochodu wnioskodawcy na dzień złożenia wniosku o przyznanie stypendium szkolnego, uwzględnił zasiłek rodzinny, który został wypłacony "z dołu" za okres od 1 listopada 2012 r. do 31 października 2013 r. na trzech synów. Podstawą takiego zaliczenia uzyskanego dochodu jest przepis art. 8 ust. 12 u.p.s.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. Jeżeli w sprawie nie wystąpiły przesłanki nieważności postępowania, wymienione w art. 183 § 2 P.p.s.a., jak ma to miejsce w niniejszej sprawie, to Sąd rozpoznając sprawę związany jest granicami skargi kasacyjnej. Związanie granicami skargi kasacyjnej oznacza natomiast związanie wskazanymi w niej podstawami zaskarżenia oraz wnioskiem.

Dokonując takiej oceny Naczelny Sąd Administracyjny doszedł do przekonania, że skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie. Powołane podstawy kasacyjne sprowadzały się do zarzutów naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) P.p.s.a. w zw. z art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a., art. 151 P.p.s.a. w zw. z art. 7 k.p.a. oraz zarzutów naruszenia prawa materialnego, tj. art. 90d ust. 8 u.s.o. i art. 8 ust. 12 w zw. z art. 8 ust. 11 u.p.s. Choć zarzuty te oparte zostały na obu podstawach kasacyjnych określonych w art. 174 pkt 1 i pkt 2 P.p.s.a., to jednak ich istota sprowadza się do zakwestionowania stanowiska Sądu I instancji, że w niniejszej sprawie organy właściwie do dochodu rodziny skarżącego z listopada 2012 r. doliczyły świadczenie rodzinne w wysokości 398 zł, otrzymane na mocy decyzji z dnia [...] lipca 2013 r. Powyższe, w ocenie wnoszącego skargę kasacyjną, skutkowało niezasadną odmową przyznania stypendium szkolnego dla J. W. z uwagi na przekroczenie kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Stosownie do treści art. 90d u.s.o. stypendium szkolne może otrzymać uczeń znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej wynikającej z niskich dochodów na osobę w rodzinie (...) (ust. 1). Miesięczna wysokość dochodu na osobę w rodzinie ucznia uprawniająca do ubiegania się o stypendium szkolne nie może być większa niż kwota, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 u.p.s. (ust. 7). Miesięczna wysokość dochodu, o której mowa w ust. 7, jest ustalana na zasadach określonych w art. 8 ust. 3-13 u.p.s., z tym że do dochodu nie wlicza się świadczeń pomocy materialnej, o których mowa w art. 90c ust. 2 i 3 (ust. 8).

Zgodnie natomiast z przepisem art. 8 ust. 1 pkt 2 u.p.s. prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 456 zł, stanowiącej "kryterium dochodowe na osobę w rodzinie". Za dochód uważa się natomiast sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o: 1) miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych; 2) składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach; 3) kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób (ust. 3). W ust. 4 tego przepisu wskazano natomiast, których świadczeń nie wlicza się do tak ustalonego dochodu.

W niniejszej sprawie w dniu złożenia wniosku o przyznanie stypendium szkolnego na syna (13 grudnia 2012 r.) na dochód rodziny wnioskodawcy składało się wynagrodzenie ze stosunku pracy - 1029,93 zł, świadczenie rentowe - 886,92 zł i dodatek mieszkaniowy - 66,87 zł. Decyzją z dnia [...] lipca 2013 r. Burmistrz Miasta [...] przyznał skarżącemu kasacyjnie zasiłek rodzinny na dzieci w łącznej wysokości 398 zł za okres od 1 listopada 2012 r. do 31 października 2013 r., a zatem okres obejmujący również miesiąc poprzedzający złożenie wniosku o stypendium. Decyzja ta zakończyła przy tym postępowanie administracyjne wszczęte w listopadzie 2012 r., czyli przed wystąpieniem przez J. W. z wnioskiem o stypendium szkolne.

W ocenie skarżącego kasacyjnie, skoro zasiłek rodzinny przyznany został dopiero w dniu 3 lipca 2013 r. i wypłacony następnie jednorazowo za zaległy okres, nie powinien on zostać doliczony do dochodu rodziny w listopadzie 2012 r., co jego zdaniem, wynika z treści art. 8 ust. 12 w zw. z art. 8 ust. 11 u.p.s. Z takim stanowiskiem nie można się jednak zgodzić.

Stosownie do treści art. 8 ust. 11 pkt 2 u.p.s. w przypadku uzyskania w ciągu 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku lub w okresie pobierania świadczenia z pomocy społecznej dochodu jednorazowego przekraczającego pięciokrotnie kwoty kryterium dochodowego rodziny, w przypadku osoby w rodzinie - kwotę tego dochodu rozlicza się w równych częściach na 12 kolejnych miesięcy, poczynając od miesiąca, w którym dochód został wypłacony. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 12 u.p.s. w przypadku uzyskania jednorazowo dochodu należnego za dany okres, kwotę tego dochodu uwzględnia się w dochodzie osoby lub rodziny przez okres, za który uzyskano dochód.

Treść cytowanych przepisów nie budzi wątpliwości. W art. 8 ust. 11 u.p.s. mowa jest bowiem o "dochodzie jednorazowym", mającym charakter świadczenia incydentalnego (np. odszkodowanie, przysporzenie z tytułu darowizny lub dziedziczenia, podziału majątku wspólnego - por. wyroki: NSA z dnia 17 lipca 2007 r. sygn. akt I OSK 1989/06, WSA w Szczecinie z dnia 27 października 2010 r. sygn. akt II SA/Sz 599/10, NSA z dnia 18 stycznia 2011 r. sygn. akt I OSK 1507/10, WSA w Łodzi z dnia 23 października 2013 r. sygn. akt II SA/Łd 667/13, WSA z Bydgoszczy z dnia 21 kwietnia 2015 r. sygn. akt II SA/Bd 199/15; https://cbois.nsa.gov.pl), uzyskanym w okresie 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku lub w okresie pobierania świadczenia z pomocy społecznej (w niniejszej sprawie wniosek wszczynający postępowanie wpłynął natomiast do organu w dniu 13 grudnia 2012 r., podczas gdy decyzja przyznająca świadczenia rodzinne zapadła w dniu [...] lipca 2013 r.).

Z kolei w art. 8 ust. 12 u.p.s. mowa jest o "uzyskaniu jednorazowo dochodu należnego za dany okres". Zasiłek rodzinny ma charakter świadczenia okresowego, a więc powtarzalnego, stąd brak jest podstaw do zakwalifikowania go do świadczeń jednorazowych, o których mowa w ust. 11. W omawianym przypadku uzyskanego dochodu nie rozlicza się przy tym na 12 miesięcy, lecz na okres, za który dochód wypłacono. Oznacza to, że dochód wypłacony po upływie okresu, którego dotyczył, dolicza się do dochodu za minione miesiące.

Skoro zatem w niniejszej sprawie decyzją z dnia [...] lipca 2013 r. przyznano skarżącemu zasiłki rodzinne na dzieci za okres od 1 listopada 2012 r. do 31 października 2013 r., to wypełnia to dyspozycję przepisu art. 8 ust. 12 u.p.s. Prawidłowo więc organy administracji publicznej uznały, że dochód wypłacony "z dołu" (a więc po upływie okresu, którego dotyczy), dolicza się do dochodu za minione miesiące, w przypadku skarżącego kasacyjnie od listopada 2012 r. Nie ma przy tym znaczenia, że zasiłek rodzinny za minione miesiące wypłacony został jednorazowo, bowiem nadal świadczenie to jest świadczeniem okresowym, nie dochodem jednorazowym, o jakim mowa w art. 8 ust. 11 u.p.s. Kwotę tego dochodu należy więc uwzględnić w równych częściach w dochodzie rodziny w miesiącach, za które świadczenie zostało przyznane.

Wobec powyższego za niezasadne należało uznać zarzuty naruszenia prawa materialnego, tj. art. 90d ust. 8 u.s.o. i art. 8 ust. 12 w zw. z art. 8 ust. 11 u.p.s.

W tej sytuacji Sądowi I instancji nie można zarzucić również naruszenia wskazanych w skardze kasacyjnej przepisów postępowania, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) P.p.s.a. w zw. z art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. oraz art. 151 P.p.s.a. w zw. z art. 7 k.p.a. Sąd bowiem uznając, że organy dokładnie wyjaśniły stan faktyczny sprawy (art. 7 k.p.a.) oraz wyczerpująco zebrały i rozpatrzyły cały materiał dowodowy (art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a.), prawidłowo zastosował przepis art. 151 P.p.s.a.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny działając na podstawie art. 184 P.p.s.a., orzekł jak w sentencji.