Postanowienie z dnia 1998-08-27 sygn. III CZ 107/98

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CZ 107/98

Postanowienie z dnia 27 sierpnia 1998 r.

Dołączenie do pisma procesowego, jako jego odpisu, kopii (kserokopii) nie poświadczonej za zgodność podpisem strony (jej przedstawiciela lub pełnomocnika procesowego) nie stanowi prawidłowego wypełnienia obowiązku wynikającego z art. 128 w związku z art. 140 k.p.c. Uzasadnia więc zastosowanie art. 130 § 1 zd. pierwsze k.p.c.

Przewodniczący: sędzia SN K. Kołakowski (sprawozdawca).

Sędziowie SN: M. Słoniewski, Z. Strus.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 27 sierpnia 1998 r. sprawy z wniosku Grzegorza W., z udziałem Ireny i Franciszka małż. S., Elżbiety i Marka małż. D. oraz Danuty i Stefana małż. W., o stwierdzenie nabycia własności przez zasiedzenie, na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Wojewódzkiego w Zamościu z dnia 14 maja 1998 r. sygn. akt (...)

postanowił oddalić zażalenie.

Uzasadnienie:

W zażaleniu na odrzucenie kasacji, wniesionym w imieniu wnioskodawcy, zarzucono, że wezwanie pełnomocnika wnioskodawcy do uzupełnienia braków kasacji nie było celowe, "albowiem 3 - żądane odpisy złożyłem razem z pismem głównym - kasacją dla trzech małżeństw, które są uczestnikami postępowania". W uzasadnieniu zażalenia pełnomocnik wnioskodawcy przyznał, "że niezbyt wnikliwie rozważył wezwanie sądu do uzupełnienia braków i z pośpiechu przeprowadził nazbyt proste rozumowanie". Jeżeli bowiem złożył trzy odpisy, "to pomyłka leży po stronie sądu". Nawet jeśli Sąd miał rację, to "brak ten należało uzupełnić w inny sposób (np. wezwać telefonicznie, kancelaria w gmachu sądu), gdyż... z tak błahej przyczyny", nie powinien ucierpieć interes wnioskodawcy". Do zażalenia tego dołączono 6 jego odpisów i "3 odpisy kasacji (ksero)".

Sąd Najwyższy oddalił zażalenie na podstawie art. 393/19/ w związku z art. 385 k.p.c. Uregulowania zawarte w kodeksie postępowania cywilnego nie dają podstawy do wartościowania - jak próbowano to uczynić w zażaleniu - przyczyn zwrotu lub odrzucenia pisma dotkniętego brakami formalnymi (zwłaszcza już wniesionego przez fachowego pełnomocnika). Całkowicie także dowolne jest twierdzenie stanowiące - w istocie - podstawę zażalenia, że ze względu na to, iż kancelaria adwokacka mieści się w gmachu sądu, to nie pełnomocnik strony powinien wykorzystać wynikającą stąd łatwość wyjaśnienia (jednoznacznego zresztą) wezwania do usunięcia braków, ale powinien to uczynić "Sąd" wobec niego.

W zażaleniu całkowicie błędnie przy tym założono, że "uczestnikami postępowania są trzy małżeństwa". Tak - oczywiście - nie jest. Stosownie bowiem do art. 128 k.p.c. odpisy pisma składa się dla doręczenia ich uczestniczącym w sprawie osobom. Nie jest więc wystarczające (poza szczególną sytuacją dopuszczoną w art. 141 § 1 k.p.c.) składanie dla nich łącznie jednego tylko odpisu, choćby nawet byli to np. małżonkowie. Zaskarżone postanowienie nie naruszyło więc art. 393/3/ in fine k.p.c. i zażalenie podlegało oddaleniu. Ponieważ zarówno przy kasacji, jak i przy zażaleniu złożone zostały nie poświadczone za zgodność z oryginałem kopie maszynowe i odbitki kserograficzne - z jednoczesnym nazwaniem ich odpisami - wymaga to zwrócenia uwagi (gdyż nie dostrzegł tego również przewodniczący w Sądzie Wojewódzkim).

Jakkolwiek można ubolewać, że ustawodawca nie dostrzegł dotychczas intensywnego rozwoju środków techniki biurowej i nie dokonał odpowiedniej zmiany obowiązujących unormowań, to jednak nie może to oznaczać, iż przestały obowiązywać dotychczas istniejące. W wypadku odpisów pism procesowych nie ma to zresztą takiego znaczenia. Stosownie do powołanego już art. 128 k.p.c., do każdego pisma procesowego należy dołączyć jego odpisy i odpisy załączników. Stosownie bowiem do art. 140 k.p.c. pisma takie doręcza się w odpisach. Istotą odpisu - jak przyjmuje się w teorii i praktyce, mimo braku definicji ustawowej - jest odwzorowanie w dowolnej technice pełnej treści składanego pisma. Bez względu na to, czy jest to dalszy egzemplarz pisma zgodny także swoim układem treści z oryginałem (tj. jego odbitka maszynowa lub wykonana techniką kserograficzną, kolejny wydruk dokumentu przygotowanego na komputerze, itp.), czy też osobno sporządzony dokument, zawsze niezbędne pozostaje poświadczenie zgodności tak przygotowanego odpisu ze składanym oryginałem pisma.

W odniesieniu do dokumentów zasada ta znajduje odbicie także w treści samych przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Przykładowo - w art. 250 § 1 k.p.c. mowa jest o odpisie urzędowo poświadczonym, w art. 479/24/ k.p.c. zaś wyrażone zostało szczególne w tym względzie wymaganie, by odpisy nie tylko poświadczone zostały za zgodność z oryginałem, ale ponadto przez szczególne osoby, tj. notariusza, adwokata lub radcę prawnego. Na tym samym tle - odpisu składanych jako dowód dokumentów, co nie zmienia jednak istoty rzeczy - dał już temu wyraz także Sąd Najwyższy. W uchwale z dnia 29 marca 1994 r. III CZP 37/94 (OSNCP 1994, z. 11, poz. 206) oraz w postanowieniu z dnia 27 lutego 1997 r. III CKU 7/97 (nie publ.) wskazano, że nie poświadczona (np. podpisem strony) za zgodność z oryginałem kserokopia dokumentu nie ma mocy dowodowej, a jej dołączenie, np. do pozwu, uzasadnia zastosowanie trybu określonego w art. 130 § 1 i 2 k.p.c. Odnieść to zresztą należy do nie poświadczonego odpisu dokumentu przygotowanego w każdej z wykorzystywanych obecnie form.

To samo uzasadnia postawienie tezy, że dołączenie do pisma procesowego, jako jego odpisu, kopii (kserokopii) nie poświadczonej za zgodność podpisem strony (jej przedstawiciela lub pełnomocnika procesowego) nie stanowi prawidłowego wypełnienia obowiązku wynikającego z art. 128 w związku z art. 140 k.p.c. Uzasadnia więc zastosowanie art. 130 § 1 zd. pierwsze k.p.c.

OSNC 1999 r., Nr 3, poz. 52