Uchwała z dnia 1997-10-28 sygn. III CZP 42/97

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CZP 42/97

Uchwała z dnia 28 października 1997 r.

Przewodniczący: sędzia SN M. Kocon.

Sędziowie SN: Z. Świeboda, B. Czech (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Zbigniewa S. przeciwko Mirosławie K. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym dnia 28 października 1997 r. zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Wojewódzki w Toruniu, postanowieniem z dnia 26 czerwca 1997 r. sygn. akt (...), do rozstrzygnięcia w trybie art. 389 k.p.c.:

"Czy wynikający z art. 646 k.c. dwuletni termin przedawnienia roszczenia zamawiającego o zwrot kosztów poprawienia dzieła powstałych w związku z wykonaniem przez zamawiającego uprawnienia z art. 636 § 1 k.c. rozpoczyna się od dnia, w którym dzieło miało być oddane zgodnie z treścią umowy (art. 646 in fine k.c.), czy od dnia poniesienia przez zamawiającego kosztów poprawienia dzieła przez inną osobę?"

podjął następującą uchwałę:

Jeżeli przyjmujący zamówienie usuwa wady dzieła na żądanie zamawiającego (art. 636 § 1 k.c.), przewidziany w art. 646 k.c. dwuletni termin przedawnienia roszczenia zamawiającego o zwrot kosztów poprawienia dzieła przez inną osobę rozpoczyna bieg od dnia oddania dzieła po wykonaniu poprawek przez przyjmującego zamówienie, a jeśli to nie nastąpiło - od upływu terminu do poprawienia, wyznaczonego przez zamawiającego.

Uzasadnienie:

Powód domagał się zasądzenia od pozwanej kwoty 3 940,24 zł z odsetkami tytułem ceny za sprzedany towar. Sąd Rejonowy w Toruniu wyrokiem zaocznym z dnia 10 stycznia 1996 r. uwzględnił powództwo. Pozwana w sprzeciwie, nie kwestionuje dochodzonej przez powoda kwoty, oświadczyła, że dokonała jej potrącenia ze swoją wierzytelnością wobec powoda, z tytułu zastępczego wykonania poprawienia schodów, które z tytułu umowy o dzieło wykonał powód. Sąd Rejonowy w Toruniu wyrokiem z dnia 20 marca 1997 r. utrzymał w mocy wyrok zaoczny. Sąd ten ustalił, że powód na podstawie umowy wykonał dla pozwanej schody drewniane na przełomie roku 1990 i 1991, a następnie w wyniku kilkakrotnych wezwań pozwanej usuwał ich wady jeszcze w grudniu 1993 r. Powód nie wykonał jednak skutecznie usunięcia wad i pozwana zleciła tę czynność komu innemu (art. 636 § 1 k.c.), co zostało wykonane w 1995 r. Zdaniem Sądu Rejonowego, powierzenie usunięcia wad w trybie art. 636 § 1 k.c. i dochodzenie wynikających z tego kosztów możliwe jest jedynie w terminie określonym w art. 646 k.c. Sąd Wojewódzki w Toruniu, rozpoznając sprawę na skutek apelacji pozwanej, przedstawił Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne przytoczone w sentencji uchwały.

Sąd Najwyższy miał na uwadze, co następuje:

Artykuł 646 k.c. stanowi, że roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane - od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane. W judykaturze przyjęte jest od dawna, że przepis ten odnosi się do roszczeń obu stron umowy o dzieło (por. np. uchwałę składu siedmiu sędziów SN - zasada prawna - z dnia 12 lipca 1975 r. III CZP 9/75, OSNCP 1976, z 2, poz. 21 oraz wyrok SN z dnia 22 grudnia 1976 r. IV CR 508/76, OSNCP 1997, z. 7, poz. 120).

Jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający - stosownie do art. 636 § 1 k.c. - może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin, po upływie zaś tego terminu może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie. Termin "odpowiedni" w rozumieniu tego przepisu może mieścić się w terminie przewidzianym w umowie o wykonanie dzieła lub przekraczać go. Wyznaczenie przez zamawiającego terminu przekraczającego termin oddania dzieła i przystąpienie przez przyjmującego zamówienie do usuwania wad dzieła oznacza zmianę w tym przedmiocie umowy przez przedłużenie terminu oddania dzieła. Wówczas przewidziany w art. 646 k.c. dwuletni termin przedawnienia roszczenia zamawiającego o zwrot kosztów poprawienia dzieła przez inną osobę (art. 636 § 1 in fine k.c.) rozpoczyna bieg od dnia oddania dzieła po wykonaniu poprawek przez przyjmującego zamówienie, a jeśli to nie nastąpiło - od upływu terminu do poprawienia, wyznaczonego przez zamawiającego.

Dlatego Sąd Najwyższy podjął uchwałę jak w sentencji (art. 390 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 pkt. 4 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym, jedn. tekst: Dz. U. z 1994 r. Nr 13, poz. 48 ze zm.).

OSNC 1998 r., Nr 4, poz. 54