Wyrok z dnia 2016-05-17 sygn. II GSK 2961/14

Numer BOS: 787502
Data orzeczenia: 2016-05-17
Rodzaj organu orzekającego: Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie: Andrzej Kisielewicz (przewodniczący), Cezary Pryca (sprawozdawca), Gabriela Jyż

Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Kisielewicz Sędzia NSA Gabriela Jyż Sędzia NSA Cezary Pryca (spr.) Protokolant Mateusz Rogala po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2016 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej M. U. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 lipca 2014 r. sygn. akt VI SA/Wa 660/14 w sprawie ze skargi Marcina Urbana na uchwałę Komisji Egzaminacyjnej II Stopnia Nr [...] przy Ministrze Sprawiedliwości do rozpoznania odwołań od uchwał o wynikach egzaminu radcowskiego, który został przeprowadzony w dniach 19-22 marca 2013 r. z dnia [...] listopada 2013 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu radcowskiego 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. uchyla zaskarżoną uchwałę oraz poprzedzającą ją uchwałę z dnia [...] kwietnia 2013 r., nr [...] Komisji Egzaminacyjnej Nr [...] do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego w 2013 r. z siedzibą w Warszawie; 3. zasądza od Komisji Egzaminacyjnej II Stopnia Nr 3 przy Ministrze Sprawiedliwości do rozpoznania odwołań od uchwał o wynikach egzaminu radcowskiego, który został przeprowadzony w dniach 19-22 marca 2013 r. na rzecz M. U. [...] ([...]) złotych tytułem kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 10 lipca 2014 r., sygn. akt VI SA/Wa 660/14 oddalił skargę M. U. na uchwałę Komisji Egzaminacyjnej II Stopnia Nr 3 przy Ministrze Sprawiedliwości do rozpoznania odwołań od uchwał o wynikach egzaminu radcowskiego, który został przeprowadzony w dniach 19 - 22 marca 2013 r. (dalej: Komisja Egzaminacyjna II stopnia) z dnia [...] listopada 2013 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu radcowskiego.

Sąd orzekał w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Komisja Egzaminacyjna Nr 18 do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego w 2013 r. z siedzibą w W. uchwałą nr [...] z dnia [...] kwietnia 2013 r. stwierdziła, że skarżący uzyskał wynik negatywny z egzaminu radcowskiego, który odbył się w dniach 19 - 22 marca 2013 r.

Z uzasadnienia tej uchwały wynika, że zdający z części pierwszej egzaminu otrzymał ocenę dobrą, z drugiej części egzaminu ocenę dostateczną, z trzeciej części egzaminu ocenę dostateczną, z czwartej części egzaminu ocenę niedostateczną oraz z piątej części egzaminu ocenę niedostateczną. Powołując się na treść przepisu art. 366 ust. 1 u.r.p., Komisja Egzaminacyjna wskazała, iż zdający uzyskał wynik negatywny z egzaminu radcowskiego.

M. U. złożył odwołanie kwestionując stanowisko i wnioski egzaminatorów.

Komisja Egzaminacyjna II Stopnia nr 3 przy Ministrze Sprawiedliwości do rozpoznawania odwołań od uchwał o wynikach egzaminu radcowskiego, utrzymała w mocy uchwałę z dnia [...] kwietnia 2013 r. W podstawie rozstrzygnięcia wskazano na podstawę art. 368 ust. 1, 9 i 12 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz.U. z 2010 r. nr 10, poz. 65 ze zm., dalej także: "u.r.p.") w związku z art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a.

Komisja II stopnia dokonując oceny trafności zarzutów odnoszących się do zadania z zakresu prawa gospodarczego, stwierdziła, że pracę zdającego sprawdzało dwóch egzaminatorów, którzy ocenili pracę na ocenę niedostateczną. Egzaminatorzy, jakkolwiek uznając, że praca spełnia wymogi formalne, podnieśli szereg zarzutów odnośnie treści opracowanej przez zdającego umowy spółki:

a) wskazano udziały wspólników w spółce jawnej;

b) wskazano w preambule umowy adres spółki;

c) mało precyzyjne określono kwestię wkładów;

d) brak określenia sposobu podejmowania wewnętrznych rozstrzygnięć;

e) brak rozstrzygnięcia o formie zgody na działalność konkurencyjną;

f) brak uregulowania sposobu przeniesienia ogółu praw i obowiązków na osobę trzecią.

Komisja odwoławcza wyjaśniła, że istotą zadania z prawa gospodarczego było sporządzenie ważnej umowy spółki jawnej, uregulowanej w k.s.h., w ramach założeń podanych w poleceniu egzaminacyjnym, na które składały się następujące elementy:

a) każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, a odpowiedzialność wspólników ma charakter subsydiarny. Wspólnicy nie wykonują wolnych zawodów. Postanowienia umowy spółki winny zapewniać stabilne działanie spółki i eliminować płaszczyzny konfliktów między wspólnikami, przy czym pozycja poszczególnych wspólników w spółce nie musi być tożsama;

b) dwóch wspólników (K. K., zam. ul. S. G., oraz P. S., zam. ul. M.T.) było osobami fizycznymi, trzeci zaś ("K." sp. z o.o. z/s w G., adres: ul. P. G.) - osobą prawną,

c) spółka działać będzie pod firmą zawierającą firmę spółki z o.o.,

d) przedmiotem działalności spółki będzie sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet (PKD 47.91 .Z),

e) przedmiot wkładów wnoszonych przez wspólników jest różny, a ich wartości są nierówne,

f) umowa winna określać sposób reprezentowania spółki,

g) umowa winna określać czynności, które uznaje się za przekraczające zakres zwykłych czynności spółki,

h) umowa winna określać sposób podejmowania wewnętrznych rozstrzygnięć w spółce,

i) umowa winna ustanawiać zakaz konkurencji i ew. sposób zwolnienia z zakazu przez pozostałych wspólników,

j) umowa winna zawierać zasady przeniesienia na inną osobę ogółu praw

i obowiązków majątkowych wspólnika,

k) umowa winna zawierać postanowienia na wypadek śmierci wspólnika,

i) umowa winna uwzględniać brakujące elementy stanu faktycznego, może nadto zawierać ewentualne dodatkowe elementy tego stanu,

m) umowa może zawierać postanowienia regulujące kwestie nieobjęte założeniami wskazanymi w pkt I, przy czym nie mogą być one sprzeczne z tymi założeniami,

n) w miejscach podpisu należy wpisać wyraz "podpis", ze wskazaniem osoby składającej podpis.

Odnosząc się do zarzutu postawionego przez jednego z egzaminatorów, tj. wskazania w treści umowy adresu spółki, organ II stopnia wskazał, że słuszność ma skarżący, iż w zakresie zadania nie było polecenia określenia adresu spółki. Jednakże skarżący nie rozróżnia pojęcia siedziby spółki od adresu spółki. Zdaniem organu II stopnia nie można wskazać, że siedziba to to samo co adres, jak również nie można powiedzieć, że w siedzibie zawiera się adres prowadzenia spółki. Takie rozumienie z całą pewnością jest nieprawidłowe i zasługuje na krytykę.

Dalej Komisja II stopnia zauważyła, że z brzmienia postanowienia umowy spółki jawnej wynika, że wspólnicy posiadają udziały. Tym samym zdaniem Komisji na gruncie art. 50 k.s.h. powinno się odróżnić "udział kapitałowy" od "udziału" jako ogółu praw i obowiązków wspólników w spółce. Po dokonaniu analizy odwołania Komisja II stopnia nie podzieliła stanowiska skarżącego, gdyż pojęcia te mają odmienne desygnaty, a rolą profesjonalnego pełnomocnika jest konstruowanie postanowień umownych nie tylko zrozumiałych, ale przede wszystkim zgodnych z przepisami obowiązującego prawa. Zaprezentowane przez skarżącego postanowienie umowne zdaniem Komisji świadczy o nierozumieniu przez zdającego przepisów k.s.h., a w szczególności art. 50 k.s.h. W ocenie Komisji II stopnia zarzut ten w sposób jednoznaczny przesądza o słuszności wystawionej przez egzaminatorów negatywnej oceny.

Organ odwoławczy odnosząc się do zarzutu dotyczącego ujęcia w projektowanej umowie sposobu podejmowania wewnętrznych rozstrzygnięć, stwierdził, że zarzut postawiony przez jednego z egzaminatorów jest trafny, jednak nie wydaje się wystarczający - samodzielnie ani w połączeniu z innymi zarzutami dotyczącymi tej umowy - dla przesądzenia o negatywnym wyniku egzaminu. Zdający powinien z większą precyzją określić, jakie czynności przekraczają zakres zwykłego zarządu spółką (w zakresie zaciągania zobowiązań i nabywania uprawnień mogłoby to być określenie kwotowe). Jednak brak jednoznaczności w tym zakresie nie powinien skutkować samodzielnie ani w korelacji z innymi błędami negatywnym wynikiem egzaminu, skoro zdający co do zasady regulację na omawianą okoliczność zawarł.

Komisja II stopnia wskazała, że inne stawiane przez egzaminatorów zarzuty np. odnoszące się do braku szczegółowego uregulowania sposobu przeniesienia ogółu praw i obowiązków na osobę trzecią, zakazu konkurencji itp., w kontekście zarzutu dotyczącego ustanowienia udziałów w ocenie organu II stopnia nie mają znaczenia, gdyż zdający popełnił poważny błąd wskazując, że wspólnicy spółki jawnej posiadają udziały. Z uwagi na te okoliczności, nie sposób przyjąć za prawidłowy pogląd zdającego, że organ I instancji naruszył wskazane w treści odwołania przepisy prawa materialnego. W związku z powyższym Komisja II stopnia uznała odwołanie w tym zakresie za niezasadne.

Następnie organ odwoławczy odniósł się do zarzutów zdającego egzamin adwokacki z zakresu prawa administracyjnego. Stwierdził, iż każdą część pracy oceniali inni egzaminatorzy. Jeden z egzaminatorów ocenił pracę skarżącego z prawa administracyjnego na ocenę dostateczną natomiast drugi egzaminator na ocenę niedostateczną.

W ocenie Komisji II stopnia sporządzona przez zdającego skarga spełnia wymogi formalne pisma procesowego, a konstrukcja jej jest poprawna. Jednakże, Komisja II stopnia zgodziła się z opinią jednego z egzaminatorów, że wniosek skarżącego o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji jest zbyt daleko idący, zwłaszcza, że przedstawione przez zdającego uzasadnienie budzi wątpliwości, nie mniej jednak zgłoszony został wniosek alternatywny o uchylenie decyzji, co jest poprawne. Jednakże Komisja zwróciła uwagę, że zdający nie zauważył naruszenia art. 105 § 1 i art. 10 § 1 k.p.a., które to naruszenia były oczywiste. Nie zwrócił również uwagi na to, że organ nie mógł w jednej decyzji orzekać o uznaniu świadczenia za nienależnie pobrane i jednocześnie nakazywać jego zwrot.

Komisja II stopnia dodatkowo wskazała, że w zadaniu z prawa administracyjnego podstawową kwestią, jaką należało dostrzec było to, że postępowanie toczyło się w trybie nadzwyczajnym – wznowienia postępowania, a organ nie wydał jednej z decyzji przewidzianej w art. 151 k.p.a.

Mając na uwadze wskazane uchybienia, Komisja II stopnia uznała zarzuty zdającego z zakresu zadania z prawa administracyjnego za chybione, stwierdzając, że brak jest podstaw do uwzględnienia odwołania z piątej części egzaminu. Z uwagi na brak pozytywnej oceny z czwartej i piątej części egzaminu, Komisja II stopnia nie uwzględniała odwołania.

M. U. złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

W odpowiedzi na skargę Komisja II stopnia wniosła o oddalenie skargi oraz podtrzymała stanowisko wyrażone w zaskarżonej uchwale.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.) oddalił skargę.

Sąd I instancji dokonał analizy przepisów mających zastosowanie w sprawie, podzielając stanowisko Komisji II stopnia, że sporządzona przez skarżącego umowa spółki jawnej w ramach rozwiązania zadania z czwartej części egzaminu radcowskiego nie zasługuje na ocenę pozytywną. Sąd I instancji zgodził się ze stwierdzeniem Komisji II instancji, że do najistotniejszych uchybień w pracy skarżącego z tej części egzaminu, które dyskwalifikują jej wartość, zaliczyć należy oparcie relacji majątkowych wspólników spółki jawnej na konstrukcji ich udziałów (liczby udziałów przypadających każdemu ze wspólników), co świadczy w tym przypadku o niezrozumieniu istoty spółki jawnej.

Za trafne w sprawie uznał Sąd I instancji pozostałe uchybienia podniesione przez Komisję II stopnia i egzaminatorów sprawdzających pracę skarżącego z prawa gospodarczego. W ocenie Sądu prawidłowym sposobem rozwiązania zadania/problemu z zakresu prawa administracyjnego było sporządzenie skargi do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego. Sporna zaś jest przyjęta przez skarżącego koncepcja skargi. Sąd podzielił stanowisko Komisji II stopnia, że sposób ujęcia przez skarżącego problemu od strony wykazania naruszenia przez organy szeregu przepisów świadczy o niezrozumieniu przez skarżącego istoty zadania, którym było dostrzeżenie, że w sprawie wydane zostały decyzje o uznaniu świadczenia za nienależnie pobrane oraz o zobowiązaniu do jego zwrotu w sytuacji pozostawania w obrocie prawnym decyzji o przyznaniu świadczenia. Pomimo bowiem wznowienia postępowania w sprawie przyznania świadczenia rodzinnego nie zostało ono zakończone przez wydanie jednej z decyzji wymienionych w art. 151 k.p.a., co również winno zostać uwypuklone w sporządzonej skardze. Wadliwe było również orzeczenie w jednej decyzji o uznaniu świadczenia za nienależnie pobrane oraz o zobowiązaniu do jego zwrotu, podczas gdy ustawa o świadczeniach rodzinnych nie przewiduje takiej możliwości.

Reasumując Sąd I instancji stwierdził, że prawidłowe rozwiązanie kazusu egzaminacyjnego sprowadzało się do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, w której należało przede wszystkim podnieść zarzut naruszenia art. 151 k.p.a. przez wydanie rozstrzygnięcia, które nie odpowiada żadnemu z dopuszczalnych tym przepisem sposobów zakończenia wznowionego postępowania. W wydanych po wznowieniu postępowania decyzjach w żaden sposób nie odniesiono się bowiem do pozostawionej nadal w obrocie prawnym dotychczasowej decyzji z 23 lipca 2009 r. przyznającej reprezentowanej stronie wymienione w niej świadczenia rodzinne. W sporządzonej skardze należało również wywieść zarzuty decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji świadczących o dostrzeżeniu istoty zadania.

Nadto Sąd I instancji podzielił stanowisko Komisji II stopnia, iż rozwiązanie sprawy zaproponowane przez skarżącego jest niewystarczające. Stanowiska tego – ze względu na wagę stwierdzonych naruszeń - nie zmieniają powołane przez skarżącego nieścisłości oraz pozytywna ocena pracy przez jednego z egzaminatorów. Wady sporządzonej przez skarżącego skargi są bowiem na tyle istotne, iż nawet przy założeniu, że skarga pod względem redakcji i jej staranności nie budziłaby zastrzeżeń, to podlegałaby rozpoznaniu przez sąd administracyjny jedynie w zw. z treścią art. 134 § 1 p.p.s.a., co jednoznacznie wpływa na ocenę jej wartości.

Zdaniem Składu rozpoznającego sprawę, aby praca mogła zostać oceniona jako całkowicie poprawna, powinna spełniać wymogi formalne, zawierać powołanie właściwych przepisów, a zdający powinien wykazać się umiejętnością interpretacji tych przepisów w aspekcie interesów reprezentowanej strony.

Podsumowując uzasadnienie Sąd I instancji podzielił stanowisko Komisji II stopnia, uznając, że wskazane wady prac skarżącego z czwartej oraz piątej części egzaminu są istotne. W konsekwencji, zdaniem Sądu rozpoznającego skargę, Komisja II stopnia prawidłowo uznała, że rozwiązania zaproponowane przez skarżącego uzasadniają wystawienie oceny niedostatecznej z kwestionowanych części egzaminu, a w konsekwencji ustalenie negatywnego wyniku całego egzaminu radcowskiego.

Sąd I instancji nie podzielił również wniesionych przez skarżącego zarzutów dotyczący naruszenia prawa materialnego tj. wskazanych w skardze przepisów ustawy o radcach prawnych. Z przepisu art. 364 ust. 10 u.r.p. wynika bowiem, że ustawodawca przyjął szerokie spektrum możliwych do zastosowania ocen. Oznacza to, że przy ocenie pracy zdającego należy uwzględnić wpływ poszczególnych aspektów zaproponowanego przez zdającego rozwiązania nie tylko pod kątem zastosowania oceny niedostatecznej, ale również oceny pozytywnej. Dla dokonania ostatecznej oceny poprawności danej pracy, będącej rozwiązaniem zadania na egzaminie radcowskim, koniecznym jest zatem dokonanie porównania i wyważenia pozytywnych i negatywnych elementów ocenianej pracy danej osoby zdającej. W ocenie Sądu uchybienia pracy skarżącego zostały właściwie ocenione przy zastosowaniu kryteriów pokrywających się z wytycznymi zawartymi w opisie istotnych zagadnień danego zadania egzaminacyjnego. Opracowane przez skarżącego prace egzaminacyjne (umowa spółki jawnej oraz skarga do sądu administracyjnego) nie stanowią innych w pełni prawidłowych rozwiązań kazusów z zakresu prawa gospodarczego i administracyjnego, z uwagi na wykazane błędy. Nie może także w tym przypadku świadczyć na korzyść skarżącego ich lakoniczność.

Zdaniem składu rozpoznającego skargę trafnie Komisja II stopnia omawiane uchybienia pracy skarżącego w pracy z czwartej i piątej części egzaminu zakwalifikowała za istotne, w stopniu dyskwalifikującym pracę. Popełnienie zaś przez skarżącego takich błędów, jak wymienione w pracy, nie pozwala na przyjęcie, że zdający jest przygotowany do samodzielnego świadczenia pomocy prawnej w sposób przewidziany ustawą o radcach prawnych.

M. U. złożył skargę kasacyjną od orzeczenia Sądu I instancji wnosząc o jego uchylenie i przekazanie Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Skargą kasacyjną zarzucił:

I. Na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a., naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy w postaci:

1) art. 1 § 1 i § 2 (ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych, dalej: p.u.s.a.) , art. 3 § 1 i 2, art. 1 p.p.s.a. (ustawa z dnia 30 sierpnia 2002r., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: p.p.s.a.) oraz art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. w zw. z art. 7, art. 8, art. 77 § 1, art. 80 k.p.a. w zw. z art. 368 ust. 12 u.r.p.r. (ustawa z dnia 6 lipca 1982r. o radcach prawnych (D. U. z 2010 r. nr 10 poz. 65, ze zm., dalej: u.r.p.r. bądź ustawa o radcach prawnych) poprzez oddalenie skargi pomimo naruszenia przez organ odwoławczy ww. przepisów k.p.a. (ustawa z dnia 14 czerwca 1960r. Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013r., poz. 267 ze zm., dalej: k.p.a.), które to naruszenie miało istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie przyjęcie przez Sąd stanu faktycznego ustalonego przez Komisję Odwoławczą (Komisja Egzaminacyjna II stopnia Nr 3 przy Ministrze Sprawiedliwości do rozpoznania odwołań od uchwał o wynikach egzaminu radcowskiego, który został przeprowadzony w dniach 19 - 22 marca 2013r. zgodnie z terminologią rozporządzenia ministra Sprawiedliwości z dnia 24 września 2009 r. w sprawie komisji egzaminacyjnej II stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości do spraw odwołań od wyników egzaminu radcowskiego (§ 1 pkt 1 rozporządzenia) powoływana jest w skardze jako Komisja Odwoławcza bądź łącznie z Komisją Egzaminacyjną - Komisją Egzaminacyjną) niezgodnie z ww. przepisami k.p.a. oraz u.r.p.r., polegającym na:

a) ocenie pracy z prawa gospodarczego przez pryzmat pozbawionej kontekstu Umowy części zapisu § 8 Umowy, iż "wspólnicy posiadają udziały", i sformułowanie na jego tle tezy mającej stanowić podstawę ważącego dla wystawienia oceny negatywnej z tej części egzaminu radcowskiego zarzutu wobec pracy, iż powinno się odróżnić " udział kapitałowy" od "udziału", jako ogółu praw i obowiązków wspólników w spółce, nie oceniając jednocześnie czy w kontekście Umowy zapis § 8 Umowy wprowadza wątpliwości, co do takiego rozróżnienia, a w szczególności, co do wielkości udziału kapitałowego któregokolwiek ze wspólników, bądź, co do rozróżnienia poszczególnych praw i obowiązków wspólników składających się na ogół praw i obowiązków wspólników w spółce, a ponadto pomijając fakt, iż zapis § 8 Umowy nie wpływa na żadne z postanowień Umowy w sposób niweczący je, a realizujących w całości założenia zadania egzaminacyjnego, podczas gdy zgodnie z przywołanymi normami postępowania administracyjnego organ winien dokonać oceny § 8 Umowy w kontekście całej Umowy, co spowodowałoby, iż dostrzegłby, że brak uzasadnienia zarzutu jest konsekwencją jego nietrafności, dostrzegłby także, iż zapis nie wpływa na żadne z postanowień Umowy w sposób niweczący je, a realizujących w całości założenia zadania egzaminacyjnego;

b) ocenie pracy z prawa gospodarczego przez pryzmat pozbawionej kontekstu Umowy części zapisu § 8 Umowy i sformułowanie na jego tle zarzutu o naruszeniu takim zapisem art. 50 k.s.h.(ustawa z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, ze zm., dalej: k.s.h.), nie wskazując jednocześnie która z norm przywołanej jednostki redakcyjnej miałaby być naruszona i w jaki sposób, podczas gdy zgodnie z przywołanymi normami postępowania administracyjnego organ winien dokonać oceny § 8 Umowy w kontekście całej Umowy, co spowodowałoby, iż dostrzegłby że brak uzasadnienia zarzutu jest konsekwencją jego nietrafności, dostrzegłby także, iż zapis nie wpływa na żadne z postanowień Umowy w sposób niweczący je a realizujących w całości założenia zadania egzaminacyjnego;

c) ocenie pracy z prawa gospodarczego przez pryzmat pozbawionej kontekstu Umowy części zapisu § 8 Umowy z pominięciem kontekstu wynikającego dla tego zapisu z Umowy i sformułowanie na jego tle zarzutu o naruszeniu takim zapisem przepisów prawa, nie wskazując jednocześnie, które konkretnie przepisy zostały naruszone oraz na czym zarzucane naruszenie miałoby polegać, podczas gdy zgodnie z przywołanymi normami postępowania administracyjnego organ winien dokonać oceny § 8 Umowy w kontekście całej Umowy, co spowodowałoby, iż dostrzegłby że brak uzasadnienia zarzutu jest konsekwencją jego nietrafności, dostrzegłby także, iż zapis nie wpływa na żadne z postanowień Umowy w sposób niweczący je a realizujących w całości założenia zadania egzaminacyjnego.

Uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy, bowiem Sąd zaakceptował naruszenie przez Komisję Odwoławczą przepisów art. 7, art. 8, art. 77, art. 80 k.p.a. w zw. z art. 36 ust. 12 u.r.p.r., zgodnie z którymi organ powinien dążyć do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy, dokonując ostatecznej oceny na podstawie całokształtu materiału dowodowego, co w konsekwencji doprowadziło do niesłusznego oddalenia skargi a tym samym niezastosowania dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a.

Sąd dostrzegając ww. uchybienia doszedłby do wniosków tożsamych z tymi które zostały przywołane w ww. zarzutach skargi, co doprowadziłoby do potrzeby podniesienia w trybie art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. konieczności ponownej weryfikacji przez Komisję Odwoławczą zarzutu wobec zapisu § 8 Umowy a w przypadku niedostrzeżenia możliwości wskazania uzasadnionych uchybień mających wpływ na realizację zadania - zmiany oceny pracy egzaminacyjnej wyrażonej w uchwale.

2) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 145 § 1 pkt 1 lit c) oraz art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez brak stanowiska co do całego przyjętego za podstawę rozstrzygnięcia stanu faktycznego tj. brak uzasadnienia w zaskarżonym wyroku dla zawartych w nim twierdzeń, które nie znajdują odzwierciedlenia w stanie faktycznym sprawy, w odniesieniu do pracy egzaminacyjnej z zadania z prawa gospodarczego, a w szczególności treści § 8 Umowy, mianowicie, iż § 8 Umowy:

- narusza art. 50 k.s.h.,

- może wywoływać wątpliwości co do ważności lub skuteczności takiej umowy oraz, że naraża interesy wspólników w odniesieniu do relacji zewnętrznych funkcjonowania spółki jawnej jako profesjonalnego podmiotu gospodarczego,

- stanowi oparcie relacji majątkowych wspólników spółki jawnej na konstrukcji ich udziałów (liczby udziałów przypadających każdemu ze wspólników), tj. konstrukcji udziałów kapitałowych wspólników w spółce, tj. postanowień dotyczących w istocie spółek kapitałowych,

a ponadto do twierdzenia, iż w rozwiązaniu casusu egzaminacyjnego dokonano modyfikacji założeń podanych w poleceniu egzaminacyjnym.

Dostrzegane uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy bowiem podjęcie próby uzasadnienia takich zarzutów skłoniłoby Sąd do stwierdzenia, iż uchwała Komisji Odwoławczej nie znajduje uzasadnienia w ww. tezach, a ponadto musiałaby także doprowadzić do odmiennych kierunkowo wniosków co do dopuszczalności rozwiązania przyjętego w § 8 Umowy a w konsekwencji zastosowania przez ten Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a.

3) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 134 § 1, art. 145 § 1 pkt 1 lit a) p.p.s.a. w zw. z art. 50 § 1 oraz art. 50 § 2 k.s.h. poprzez niedostrzeżenie mającego wpływ na wynik sprawy naruszenia przez Komisję Odwoławczą przepisów prawa materialnego w postaci błędnej wykładni art. 50 § 1 oraz art. 50 § 2 k.s.h. polegającej na przyjęciu, iż ww. normy zawierają zakaz odzwierciedlenia w zapisie umownym proporcji powstających z wnoszonych przez wspólników do spółki jawnej wkładów, za pomocą jednostek "w stu" i nazwania tych jednostek udziałami w spółce, podczas gdy ww. normy zawierają jedynie dyspozycje co do sposobu ustalenia wysokości udziału kapitałowego w spółce (art. 50 § 1 k.s.h.) oraz co do praw wspólnika odnoszących się do podwyższenia jego wkładu w spółce (art. 50 § 2 k.s.h.), a zatem kwestii zasadniczo odmiennych od regulacji § 8 Umowy czy opartej o nią regulacji § 15 Umowy, a w konsekwencji niezastosowanie przez Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit a).

Dostrzegane uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy bowiem weryfikacja przez Sąd przyjętej przez Komisję Odwoławczą wykładni art. 50 § 1 i § 2 k.s.h. skłoniłaby Sąd do stwierdzenia, iż uchwała Komisji Odwoławczej nie znajduje uzasadnienia w tezie o naruszeniu zapisem § 8 Umowy art. 50 k.s.h., a ponadto do odmiennych kierunkowo wniosków co do dopuszczalności rozwiązania przyjętego w § 8 Umowy a w konsekwencji zastosowania przez ten Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit a) p.p.s.a.

4) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 134 § 1, art. 145 § 1 pkt 1 lit a) p.p.s.a. w związku z art. 182 § 1 i § 2 oraz art. 183 § 2 k.s.h. poprzez niedostrzeżenie mającego wpływ na wynik sprawy naruszenia przez Komisję Odwoławczą przepisów prawa materialnego w postaci art. 182 § 1 i § 2 oraz art. 183 § 2 k.s.h. polegającego na pominięciu ww. norm zawierających zasadnicze elementy wzorca regulacji udziałów w spółce kapitałowej w ocenie pracy z prawa gospodarczego a w konsekwencji sformułowanie przez Komisję Odwoławczą zarzutu wobec pracy egzaminacyjnej, polegającego na sugestii, iż zawarty w niej zapis § 8 Umowy mógłby być rozpatrywany jako regulacja odnosząca się do udziałów w rozumieniu postanowień dotyczących spółek kapitałowych w umowie spółki jawnej, podczas gdy w konsekwencji zastosowania prawidłowej wykładni ww. przepisów prawa materialnego w ocenie pracy Komisja odstąpiłaby od sformułowania takiego zarzutu dostrzegając, iż udziały o których mowa w § 8 Umowy nie mają tak w Umowie jak i przepisach k.s.h. desygnatów wyrażanych ww. przepisami prawa materialnego. Kwestie regulowane ww. przepisami prawa materialnego odnoszące się jednolicie do udziału w spółce kapitałowej uregulowane zostały w Umowie w odniesieniu do ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce nie zaś do udziałów, o których mowa w § 8 Umowy, co jednoznacznie przesądza o tym, iż zapis § 8 Umowy nie może być rozpatrywany jako regulacja stanowiąca odzwierciedlenie udziałów w spółce kapitałowej, a w konsekwencji niezastosowanie przez Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a.

Dostrzegane uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy bowiem weryfikacja przez Sąd przyjętego przez Komisję Odwoławczą zarzutu wobec § 8 Umowy w oparciu o art. 182 § 1 i § 2 oraz art. 183 § 2 k.s.h. skłoniłaby Sąd do stwierdzenia, iż uchwała Komisji Odwoławczej nie znajduje uzasadnienia w tezie o wadliwości zapisu § 8 Umowy, a ponadto do odmiennych kierunkowo wniosków co do dopuszczalności rozwiązania przyjętego w § 8 Umowy a w konsekwencji zastosowania przez ten Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit a) p.p.s.a.

5) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 134 § 1, art. 145 § 1 pkt 1 lit a) p.p.s.a. poprzez niedostrzeżenie mającego wpływ na wynik sprawy naruszenia przez Komisję Odwoławczą przepisów prawa materialnego w postaci art. 157 § 1 pkt 5 oraz art. 154 § 2 k.s.h. polegającego na pominięciu ww. norm zawierających, zasadnicze elementy wzorca regulacji udziałów w spółce kapitałowej w ocenie pracy z prawa gospodarczego, a w konsekwencji sformułowanie przez Komisję Odwoławczą zarzutu wobec pracy egzaminacyjnej, polegającego na sugestii, iż zawarty w niej zapis § 8 Umowy mógłby być rozpatrywany jako regulacja odnosząca się do udziałów w rozumieniu postanowień dotyczących spółek kapitałowych w umowie spółki jawnej, podczas gdy w konsekwencji zastosowania prawidłowej wykładni ww. przepisów prawa materialnego Komisja Odwoławcza odstąpiłaby od sformułowania takiego zarzutu dostrzegając, iż udziały o których mowa w § 8 Umowy nie zostały uregulowane jako jednostki o określonej wartości nominalnej a jedynie jako jednostki za pomocą których wyrażono algorytmu tzw. proporcji "w stu", co nie pozwala utożsamiać ich z udziałami w spółce kapitałowej, których istotnym elementem jest wartość nominalna udziału, a w konsekwencji niezastosowanie przez Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit a) p.p.s.a.

Dostrzegane uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy, bowiem weryfikacja przez Sąd przyjętego przez Komisję Odwoławczą zarzutu wobec § 8 Umowy w oparciu o art. 157 § 1 pkt 5 oraz art. 154 § 2 k.s.h. skłoniłaby Sąd do stwierdzenia, iż uchwała Komisji Odwoławczej nie znajduje uzasadnienia w tezie o wadliwości zapisu § 8 Umowy, a ponadto do odmiennych kierunkowo wniosków co do dopuszczalności rozwiązania przyjętego w § 8 Umowy a w konsekwencji zastosowania przez ten Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit a) p.p.s.a.

6) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 134 § 1, art. 145 § 1 pkt 1 lit a) p.p.s.a. w zw. z art. 37 § 1 i art. 2 k.s.h. w związku z art. 3531 k.c. oraz art. 364 ust. 1 u.r.p.r. poprzez niedostrzeżenie mającego wpływ na wynik sprawy naruszenia przez Komisję Odwoławczą przepisów prawa materialnego w postaci błędnej wykładni art. 37 § 1 k.s.h. oraz art. 2 k.s.h. w związku z art. 3531 k.c. i art. 36 ust. 1 u.r.p.r. polegającego na przyjęciu, że zgodnie z treścią zadania z prawa gospodarczego niepoprawne było skonstruowanie umowy spółki jawnej o zaproponowanej przez skarżącego treści i praca skarżącego zasługuje na ocenę niedostateczną i przyjęcie przez Komisję Odwoławczą, że przy ocenie egzaminu nie można posiłkować się zasadą swobody umów wynikającą z art. 37 § 1 k.s.h. oraz art. 2 k.s.h. w związku z art. 3531 k.c. i wprowadzić w odrębnym zapisie umownym proporcji wynikającej z wniesionych przez wspólników do spółki wkładów, choćby celem cyt: "wyłącznie zapewnienia czytelnego sposobu podziału zysku spółki, gdyż § 8 Umowy spółki jawnej należy czytać w zw. z treścią § 15 tej Umowy"; w sytuacji, gdy nie istnieją żadne ograniczenia w stosowaniu tego przepisu w trakcie egzaminu radcowskiego, stworzona przez skarżącego umowa jest umową spółki jawnej i wszystkie jej postanowienia są ważne i skuteczne, a treść założeń zadania nie tylko nie wprowadzała ograniczeń w sposobie redakcji zapisów umownych, ale w odrębnym postanowieniu zadania dopuszczała dokonywanie dodatkowych założeń w pracy, przydatnych dla uzupełnienia stanu faktycznego, bez zmiany podanych okoliczności faktycznych, a w konsekwencji niezastosowanie przez Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit a);

Dostrzegane uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy bowiem weryfikacja przez Sąd przyjętej przez Komisję Odwoławczą wykładni art. 37 § 1 i art. 2 k.s.h. w związku z art. 3531 k.c. oraz art. 364 ust. 1 u.r.p.r. skłoniłaby Sąd do stwierdzenia, iż uchwała Komisji Odwoławczej nie znajduje uzasadnienia w tezie o wadliwości zapisu § 8 Umowy, a ponadto do odmiennych kierunkowo wniosków co do dopuszczalności rozwiązania przyjętego w § 8 Umowy a w konsekwencji zastosowania przez ten Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit a) p.p.s.a.;

7) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 45 ust. 1, art. 10 oraz art. 184 Konstytucji poprzez niedostrzeżenie faktu, iż rola Sądu i Komisji Odwoławczej jest odmienna bowiem przedmiotem oceny sądowej jest zgodność uchwały z prawem i ustalenie stosownych wniosków dotyczących jej obowiązywania, podczas gdy poza kognicją sądu administracyjnego pozostaje dokonane w zaskarżonym wyroku uzupełnienie motywacji uchwały o elementy (zarzuty wobec pracy z prawa gospodarczego) niepodnoszone na etapie postępowania administracyjnego a mianowicie:

- zapis § 8 Umowy, w praktyce może wywoływać wątpliwości co do ważności lub skuteczności takiej umowy,

- zapis § 8 Umowy, naraża interesy wspólników w odniesieniu do relacji zewnętrznych funkcjonowania spółki jawnej jako profesjonalnego podmiotu gospodarczego,

- zapis § 8 Umowy stanowi oparcie relacji majątkowych wspólników spółki jawnej na konstrukcji ich udziałów (liczby udziałów przypadających każdemu ze wspólników), tj. konstrukcji udziałów kapitałowych wspólników w spółce, tj. postanowień dotyczących w istocie spółek kapitałowych,

- iż w rozwiązaniu casusu egzaminacyjnego dokonano modyfikacji założeń podanych w poleceniu egzaminacyjnym.

Podnoszone uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy, bowiem Sąd podniósł w wyroku zarzuty wobec pracy egzaminacyjnej dalej idące w stosunku do tych zawartych w uchwale Komisji Odwoławczej. Zarzuty, co istotne, niepodnoszone na etapie postępowania administracyjnego a także nieuzasadnione w samym wyroku Sądu. Co istotne nowe zarzuty nie są konsekwencją weryfikacji sposobu formułowania zarzutów zaskarżonej uchwały, nie są też konsekwencją niezależnej weryfikacji rozwiązania zadania. Stanowią natomiast dowód przyjęcia za aksjomat tez uchwały Komisji Odwoławczej będących zaczynem do kolejnych, dalej idących w swej doniosłości zarzutów. To natomiast składnia do przypuszczenia, iż taka aktywność Sądu stanowi realizację kompetencji Komisji Odwoławczej. Sąd poddając analizie kontroli zgodności z prawem uchwały Komisji Odwoławczej dostrzegłby, iż stawiane w mej zarzuty nie znajdują oparcia tak w przepisach prawa jak w zgromadzonym materiale sprawy, zaś próba podjęcia uzasadnienia ich na etapie kontroli sądowej, skłoniłaby Sąd do odmiennych kierunkowo wniosków co do zgodności z prawem dokonanej przez Komisję Odwoławczą oceny Umowy a w konsekwencji zastosowania przez ten Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a.

8) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 134 § 1 oraz art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. w zw. z § 5 ust. 3 Rozporządzenia oraz w zw. z art. 7, art. 8, art. 77, art. 80 k.p.a. w zw. z art. 368 ust. 12 u.r.p.r., poprzez przyjęcie przez Sąd stanu faktycznego ustalonego przez Komisję Odwoławczą z naruszeniem ww. przepisów Rozporządzenia oraz k.p.a., polegającym na sporządzeniu pisemnej opinii dotyczącej zasadności poszczególnych zarzutów podniesionych w odwołaniu w zakresie pracy z prawa gospodarczego bez odniesienia się do ich zasadności, a w konsekwencji oddalenie skargi. Przez to zaakceptowanie naruszenia przez Komisję Odwoławczą przepisów Rozporządzenia oraz k.p.a., zgodnie z którymi organ powinien dążyć do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy, dokonując ostatecznej oceny na podstawie całokształtu materiału dowodowego w szczególności w odniesieniu do zarzutów odwołania, co w konsekwencji doprowadziło do oddalenia skargi.

9) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 134 § 1, art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. w związku z art. 107 § 3, art. 8 i art. 11 k.p.a. w zw. z art. 368 ust. 12 u.r.p.r., poprzez zaakceptowanie przez Sąd naruszenia przez Komisję Odwoławczą ww. przepisów u.r.p.r. oraz k.p.a. polegającego na sporządzeniu wadliwego i niespójnego uzasadnienia zaskarżonej uchwały, które nie wyjaśnia w sposób logicznie transparentny zasadności przesłanek rozstrzygnięcia zaskarżonej uchwały w zakresie oceny negatywnej z prawa gospodarczego, w szczególności nie pozwala na wychwycenie ciągu logicznego prowadzącego od ocenianego rozwiązania § 8 Umowy do konkluzji o jego niedopuszczalności.

10) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 134 § 1, art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. w zw. z art. 7, art. 77 § 1, art. 80, art. 107 § 3 k.p.a. w zw. z art. 368 ust. 12 u.r.p.r. oraz art. 365 ust. 2 u.r.p.r., poprzez zaakceptowanie przez Sąd naruszenia przez Komisję Odwoławczą ww. przepisów u.r.p.r. oraz k.p.a. polegającego na przyjęciu przez ten organ niejasnych kryteriów metodologii oceny pracy a w konsekwencji zaniechanie uzasadnienia przyczyn w odniesieniu do kryteriów określonych w art. 365 ust. 2 u.r.p.r. z powodu których praca egzaminacyjna z zakresu prawa gospodarczego zasługiwała na ocenę niedostateczną w szczególności w odniesieniu do oceny pracy egzaminacyjnej w zakresie zawartego w niej § 8 Umowy ocenianego jako błąd przeważający o negatywnej ocenie egzaminu z części prawa gospodarczego.

Uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy bowiem dostrzegając ww. wadę Sąd doszedłby do odmiennych kierunkowo wniosków co do podnoszonych w ocenianej uchwale Komisji Odwoławczej zarzutów wobec pracy egzaminacyjnej szczególnie w kontekście dopuszczalności rozwiązania przyjętego w § 8 Umowy, bowiem brak jest kryterium w odniesieniu do którego Komisja Odwoławcza stawia zarzut wadliwości § 8 Umowy, a tym samym nie sposób ocenić doniosłości dostrzeganej przez Komisję Odwoławczą wadliwości dla oceny pracy egzaminacyjnej. Próba odnalezienia kryterium w zakresie którego można by doszukiwać wadliwości rozwiązania przyjętego w § 8 Umowy skłoniłaby Sąd do konkluzji o braku uzasadnienia doniosłości dostrzeganej przez Komisję Odwoławczą wady, a w konsekwencji zastosowania przez ten Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a.

11) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 134 § 1, art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. w związku z art. 7, art. 77 § 1, art. 80, art. 107 § 3 k.p.a. w zw. z art. 368 ust. 12 u.r.p.r. oraz art. 364 ust. 1 i ust. 10 u.r.p.r., poprzez zaakceptowanie przez Sąd naruszenia przez Komisję Odwoławczą ww. przepisów u.r.p.r. oraz k.p.a. polegającego na dokonaniu przez Komisję Odwoławczą powtórnej oceny pracy egzaminacyjnej z zakresu prawa gospodarczego w sposób nieodzwierciedlający ustawowej skali ocen przy ocenie pracy egzaminacyjnej tj. przy wykorzystaniu ocen dwuwartościowych (ocena pozytywna i ocena negatywna; 0/1 ustawowej skali ocen przy ocenie pracy egzaminacyjnej).

Uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy bowiem dostrzegając ww. wadę Sąd doszedłby do odmiennych kierunkowo wniosków co do wpływu na ocenę końcową z egzaminu radcowskiego podnoszonych w ocenianej uchwale Komisji Odwoławczej zarzutów wobec pracy egzaminacyjnej szczególnie w kontekście dopuszczalności i zgodności z założeniami zadania egzaminacyjnego rozwiązań przyjętych w Umowie, a w konsekwencji zastosowania przez ten Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a.

12) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. w zw. z. art. 7, 77 § 1, 80, 107 § 3 k.p.a. w związku z art. 365 ust. 2 oraz art. 368 ust. 12 u.r.p.r. poprzez zaakceptowanie przez Sąd naruszenia przez Komisję Odwoławczą ww. przepisów u.r.p.r. oraz k.p.a. polegającego na ocenie pracy egzaminacyjnej z prawa gospodarczego przez Komisję Odwoławczą, w oparciu o sprzeczne z art. 22 art. 47 ust. 1 oraz art. 38 pkt 1 lit c) oraz art. 17 k.r.s. (ustawa z dnia 20 sierpnia 1997r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2007r. Nr 168, poz. 1186, ze zm., dalej: k.r.s.) ustalenie wzorca, o którym mowa w art. 364 ust. 1 u.r.p.r., przy ocenie pracy w odniesieniu do kryterium należytego zabezpieczenia interesu reprezentowanej strony którym mowa art. 365 ust. 2 u.r.p.r., pozwalającego przyjąć, iż zmiana adresu spółki mogłaby być nieodzwierciedlana w KRS a zatem zmiana adresu spółki, która wiązałaby się ze zmianą umowy spółki, naraża spółkę na dodatkowe koszty, związane z koniecznością wnoszenia o dokonanie zmian dotyczących spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym, co jest niezgodne z należytym zabezpieczeniem interesu reprezentowanej strony, podczas gdy ustawowy wymóg odzwierciedlenia zmian w KRS w zakresie adresu spółki bez względu na to czy kwestia adresu spółki została uregulowana w umowie czy w inny sposób oraz koszty z nim związane, zgodnie ww. normami, stanowi uzasadnienie dla wprowadzenia tego zapisu do umowy spółki, jako wyraz należytego zabezpieczenia interesu reprezentowanej strony winien być oceniany jako element podwyższający ocenę pracy, nie zaś, jak w ocenie Sądu, nie mający istotnego znaczenia dla oceny pracy.

Uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy bowiem dostrzegając ww. wadę Sąd nie postawiłby tezy, iż rozwiązanie nie ma istotnego znaczenia dla oceny pracy egzaminacyjnej, a dostrzegłby potrzebę uwypuklenia wpływu rozwiązania na tą ocenę w sposób podwyższający ją, a zatem potrzebę dokonania oceny w sposób kierunkowo inny od tej, która została przyjęta w ocenianej uchwale Komisji Odwoławczej, bowiem zarzut wobec pracy egzaminacyjnej szczególnie w kontekście dopuszczalności i zgodności z założeniami zadania egzaminacyjnego rozwiązania przyjętego w Umowie w istocie oceniony winien być jako jej atut w odniesieniu do kryterium należytego zabezpieczenia interesu reprezentowanej strony, a w konsekwencji zastosowania przez ten Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.prs.a.

13) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a. oraz art. 3 § 1, art. 133 § 1, art. 141 § 4 oraz art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. poprzez przyjęcie przez Sąd elementu stanu faktycznego, dotyczącego rozwiązania zadania z prawa gospodarczego, nieznajdującego odzwierciedlenia w aktach sprawy, iż postanowienia Umowy dotyczące likwidacji spółki, zakazu konkurencji i sposobu podejmowania wewnętrznych rozstrzygnięć w ramach spółki jawnej ma charakter lakoniczny, co miała podnieść Komisja Odwoławcza, podczas gdy zarówno w założeniach zadania jak i opisie istotnych zagadnień do zadania a także materiałów wytworzonych przez Komisję Egzaminacyjną bądź Komisję Odwoławczą nie ma wzorca w stosunku do którego można by dokonać oceny pracy w tym kontekście, zaś Komisja Odwoławcza ani Komisja Egzaminacyjna nie dokonały oceny postanowień Umowy dotyczących likwidacji spółki, zakazu konkurencji i sposobu podejmowania wewnętrznych rozstrzygnięć w ramach spółki jawnej jako lakoniczne, nie wyrażały także takiego poglądu, natomiast Komisja Odwoławcza odniosła się do zarzutów Komisji Egzaminacyjnej (poza zarzutami dotyczącymi § 8 Umowy oraz zarzutem odzwierciedlenia adresu spółki w Umowie) w taki sposób, iż zarzuty Komisji Egzaminacyjnej w tym zakresie są niewystarczające - samodzielnie ani w połączeniu z innymi zarzutami dotyczącymi tej Umowy - dla przesądzenia o negatywnymi wyniku egzaminu, bowiem regulacje w zakresie założeń zadania zdający co do zasady zawarł.

Uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy bowiem Sąd realizując dyspozycję art. 133 § 1 p.p.s.a. doszedłby do odmiennych kierunkowo wniosków w zakresie stawianego zarzutu. Wobec braku nie tylko argumentacji ale także zarzutu Komisji Odwoławczej o treści wskazywanej przez Sąd, zmuszony byłby do samodzielnego poszukiwania argumentacji na poparcie tezy o lakoniczności któregokolwiek z postanowień Umowy realizujących - założenia zadania egzaminacyjnego, to zaś skłoniłoby Sąd do dostrzeżenia braku wzorca w stosunku do którego można by dokonywać oceny zapisu Umowy jako lakoniczny bądź superfluus, a w konsekwencji wniosków zbieżnych z oceną Komisji Odwoławczej, iż założenia zadania egzaminacyjnego zostały zrealizowane i jako takie (z zastrzeżeniem zarzutów wobec § 8 Umowy oraz odzwierciedlenia adresu spółki w Umowie) nie mogą stanowić o uchybieniu w rozwiązaniu zadania.

14) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a. oraz art. 3 § 1, art. 133 § 1 i art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez przyjęcie przez Sąd elementu stanu faktycznego, w odniesieniu do oceny pracy z prawa administracyjnego, nieznajdującego odzwierciedlenia w aktach sprawy (pozyskanego ze źródła spoza akt sprawy a nieznanego skarżącemu), iż zgodnie ze stanowiskiem Komisji Odwoławczej "sposób ujęcia przez skarżącego problemu od strony wykazania naruszenia przez organy szeregu przepisów świadczy o niezrozumieniu przez skarżącego istoty zadania (...) rozwiązanie sprawy zaproponowane przez skarżącego jest niewystarczające. (...) skarga (...) podlegałaby rozpoznaniu przez sąd administracyjny jedynie w zw. z treścią art. 134 § 1 p.p.s.a., co jednoznacznie wpływa na ocenę jej wartości", podczas gdy stosownie do materiałów wytworzonych przed Komisją Odwoławczą jak i treścią uchwały Komisji Odwoławczej, nie tylko nie ma informacji by Komisja Odwoławcza wyrażała ww. poglądy na temat pracy egzaminacyjnej z prawa administracyjnego, lecz wynika z nich wprost, iż Komisja Odwoławcza wyraziła poglądy przeciwne wskazując, iż cyt: "W przedstawionym zadaniu, podstawową kwestią, jaką należało dostrzec było to, że postępowanie toczyło się w trybie wznowienia a organ nie wydał jednej z decyzji przewidzianej w art. 151 k.p.a. Zdający w swej pracy zwrócił na to uwagę formułując zarzut naruszenia art. 138 § 1, pkt 1 k.p.a. poprzez utrzymanie w mocy decyzji, która nie została wydana na podstawie art. 151 § 1 k.p.a. Zarzut ten świadczy o rozpoznaniu przez zdającego istoty problemu występującego w zadaniu egzaminacyjnym i odpowiedniej znajomości przepisów postępowania administracyjnego w tym w zakresie trybu nadzwyczajnego jakim jest wznowienie postępowania.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że w ocenianej pracy egzaminacyjnej dostrzeżono podstawowy błąd w zastosowaniu przepisów prawa procesowego a zaproponowany sposób rozstrzygnięcia problemu prawnego uwzględnia interes reprezentowanej strony. Należy podkreślić, że samo postawienie zarzutu naruszenia art. 138 § 1 w zw. z art. 151 § 1 k.p.a., mimo braku zauważenia innych uchybień przepisom postępowania i prawa materialnego byłoby wystarczające do uchylenia zaskarżonej decyzji bez konieczności odwoływania się przez sąd do art. 134 § 1 p.p.s.a. " (tak uchwała Komisji Odwoławczej str. 13 oraz opinia o której mowa w § 5 ust. 3 Rozporządzenia, karta akt sprawy 28).

Uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy, bowiem Sąd dokonując kontroli na podstawie akt sprawy doszedłby do konkluzji zbieżnej z wyrażoną w sporządzonej w postępowaniu przed Komisją Odwoławczą pisemnej opinii, o której mowa w § 5 ust. 3 Rozporządzenia, dotyczącej zasadności poszczególnych zarzutów podniesionych w odwołaniu wraz ze stanowiskiem, karta akt sprawy 28 (odpowiadającej ocenie jednego z Egzaminatorów Komisji Egzaminacyjnej), której uzasadnienie zostało odzwierciedlone w uchwale Komisji Odwoławczej, iż wystawiona ocena z tej części egzaminu nie jest trafna i winna zostać zmieniona na ocenę pozytywną. Stanowiłoby to zatem zaczyn kierunkowo odmiennego rozstrzygnięcia Sądu, a w konsekwencji zastosowania dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a.

15) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. w zw. z art. 7, 77 § 1, 80, 107 § 3 k.p.a. w związku z art. 365 ust. 2 oraz ait. 366 ust. 1 i art. 368 ust. 12 u.r.p.r., poprzez zaakceptowanie przez Sąd naruszeń ww. przepisów k.p.a. oraz u.r.p.r. przez Komisję Odwoławczą polegających na wystawieniu negatywnej oceny z pracy egzaminacyjnej z prawa administracyjnego, pomimo uznania przez Komisję Odwoławczą, że praca egzaminacyjna spełnia łącznie wszystkie kryteria ustawowe wskazane w art. 365 ust. 2 u.r.p.r.

Uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy, bowiem dostrzegając ww. wadę Sąd doszedłby do odmiennych kierunkowo wniosków co zasadności negatywnej oceny z pracy egzaminacyjnej z prawa administracyjnego. Ponadto Sąd zauważyłby, iż argumentacja wyrażona w sporządzonej w postępowaniu przed Komisją Odwoławczą pisemnej opinii o której mowa w § 5 ust. 3 Rozporządzenia, dotyczącej zasadności poszczególnych zarzutów podniesionych w odwołaniu wraz ze stanowiskiem, karta akt sprawy 28 (odpowiadającej ocenie jednego z Egzaminatorów Komisji Egzaminacyjnej), której uzasadnienie zostało odzwierciedlone" w uchwale Komisji Odwoławczej, uwzględnia fakt, że praca egzaminacyjna spełnia łącznie wszystkie kryteria ustawowe wskazane w art. 365 ust. 2 u.r.p.r. i uzasadnia zmianę oceny pracy z prawa administracyjnego z oceny negatywnej na ocenę pozytywną. Stanowiłoby to zatem zaczyn kierunkowo odmiennego rozstrzygnięcia Sądu, a w konsekwencji zastosowania dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a.;

16) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1 i 2, art. 1 p.p.s.a. oraz art. 134 § 1 p.p.s.a., art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. w zw. z art. 107 § 3, art. 8 i art. 11 k.p.a. w zw. z art. 368 ust. 12 u.r.p.r., poprzez zaakceptowanie przez Sąd naruszenia przez Komisję Odwoławczą ww. przepisów u.r.p.r. oraz k.p.a. polegającego na sporządzeniu wadliwego, wewnętrznie sprzecznego uzasadnienia zaskarżonej uchwały poprzez uzasadnienie oceny negatywnej z prawa administracyjnego argumentacją wyjaśniającą przyczyny, dla których Komisja Odwoławcza postanowiła ocenić pracę oceną pozytywną, a w konsekwencji nie wyjaśnianie powodów uchwały o ocenie negatywnej z prawa administracyjnego;

Uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy, bowiem dostrzegając ww. wadę Sąd doszedłby do odmiennych kierunkowo wniosków co zasadności negatywnej oceny z pracy egzaminacyjnej z prawa administracyjnego. Zwróciłby uwagę na fakt, iż zarówno sporządzona w postępowaniu przed Komisją Odwoławczą pisemna opinia o której mowa w § 5 ust. 3 Rozporządzenia, dotycząca zasadności poszczególnych zarzutów podniesionych w odwołaniu wraz ze stanowiskiem, karta akt sprawy 28 (odpowiadająca ocenie jednego z Egzaminatorów Komisji Egzaminacyjnej) a także uzasadnienie uchwały Komisji Odwoławczej na poparcie przyznania pracy z prawa administracyjnego oceny pozytywnej, odpowiadają prawu oraz zasadom logiki, natomiast konkluzja ww. uzasadnienia uchwały Komisji Odwoławczej o przyznaniu pracy z prawa administracyjnego oceny negatywnej jest oczywiście sprzeczna z argumentacją ją poprzedzającą. Stanowiłoby to zatem zaczyn kierunkowo odmiennego rozstrzygnięcia Sądu, a w konsekwencji zastosowania dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a.

17) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. w zw. z art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. w związku z art. 365 ust. 2 oraz art. 366 ust. 1 i art. 368 ust. 12 u.r.p.r., poprzez zaakceptowanie przez Sąd naruszeń ww. przepisów k.p.a. oraz u.r.p.r. przez Komisję Odwoławczą polegających na wystawieniu negatywnej oceny z pracy egzaminacyjnej z prawa administracyjnego na podstawie dowolnej a nie swobodnej oceny materiału dowodowego tj. pomimo uznania przez Komisję Odwoławczą, że praca egzaminacyjna spełnia łącznie wszystkie kryteria ustawowe wskazane w art. 365 ust. 2 Ustawy o radcach prawnych.

Uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy bowiem dostrzegając ww. wadę Sąd doszedłby do odmiennych kierunkowo wniosków co zasadności negatywnej oceny z pracy egzaminacyjnej z prawa administracyjnego. Zwróciłby uwagę na fakt, iż zarówno sporządzona w postępowaniu przed Komisją Odwoławczą pisemna opinia o której mowa w § 5 ust. 3 Rozporządzenia, dotycząca zasadności poszczególnych zarzutów podniesionych w odwołaniu wraz ze stanowiskiem, karta akt sprawy 28 (odpowiadającej ocenie jednego z Egzaminatorów Komisji Egzaminacyjnej) a także uzasadnienie uchwały Komisji Odwoławczej na poparcie przyznania pracy z prawa administracyjnego oceny pozytywnej, odpowiadają prawu oraz zasadom logiki. Natomiast konkluzja ww. uzasadnienia uchwały Komisji Odwoławczej o przyznaniu pracy z prawa administracyjnego oceny negatywnej jest oczywiście sprzeczna z argumentacją ją poprzedzającą i jako taka nie odpowiada, ww. zasadzie swobody oceny materiału dowodowego a nosi znamiona jej dowolności. Stanowiłoby to zatem zaczyn kierunkowo odmiennego rozstrzygnięcia Sądu, a w konsekwencji zastosowania dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a.

18) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1 oraz art. 134 § 1 p.p.s.a., art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. w zw. z § 5 ust. 3 Rozporządzenia w sprawie Komisji Egzaminacyjnej oraz w zw. z art. 7, art. 8, art. 77, art. 80 oraz art. 107 § 3 k.p.a. w zw. z art. 368 ust. 12 u.r.p.r., poprzez przyjęcie przez Sąd stanu faktycznego ustalonego przez Komisję Odwoławczą z naruszeniem ww. przepisów Rozporządzenia oraz k.p.a., polegającym na nieustosunkowaniu się do wszystkich podniesionych przez skarżącego w odwołaniu zarzutów skierowanych w stosunku do uchwały Komisji Egzaminacyjnej, a odnoszących się do trafności zaproponowanego na pierwszym miejscu wniosków przygotowywanej w ramach pracy egzaminacyjnej skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji, a w konsekwencji podjęcie rozważań o ocenie pracy egzaminacyjnej na płaszczyźnie najniższych z ocen pozytywnych, a więc nie dokonaniem przez Sąd prawidłowej kontroli uchwały Komisji Odwoławczej, a przez to zaakceptowanie naruszenia przez ten organ przepisów Rozporządzenia, ustawy oraz k.p.a., zgodnie z którymi organ powinien dążyć do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy, dokonując ostatecznej oceny na podstawie całokształtu materiału dowodowego.

Uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy bowiem dostrzegając ww. wadę Sąd zauważyłby potrzebę uwzględnienia pozytywnych aspektów zaproponowanego na pierwszym miejscu wniosku o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji, w przygotowywanej w ramach pracy egzaminacyjnej skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, a w konsekwencji podjęcie rozważań o ocenie pracy egzaminacyjnej na płaszczyźnie wyższych z przedziału ocen pozytywnych, a w konsekwencji zastosowania przez ten Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a.

19) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a. oraz art. 3 § 1, art. 133 § 1, art. 141 § 4 oraz art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. poprzez przyjęcie przez Sąd elementu stanu faktycznego nieznajdującego odzwierciedlenia w aktach sprawy, a ponadto sprzecznego z treścią rozwiązania zadania egzaminacyjnego a mianowicie, iż zgodnie ze stanowiskiem Komisji Odwoławczej rozwiązanie zadania zaproponowane przez skarżącego jest niewystarczające bowiem w rozwiązaniu tym w postaci skargi do sądu administracyjnego nie postawiono zarzutu art. 151 k.p.a. zaś skarga ta podlegałaby rozpoznaniu przez sąd administracyjny jedynie w związku z treścią art. 134 § 1 p.p.s.a., podczas gdy wskazywanego poglądu Komisji Odwoławczej nie sposób doszukać się w materiałach wytworzonych przed Komisją Odwoławczą, pogląd nie został wyrażony także w uchwale Komisji Egzaminacyjnej ani Komisji Odwoławczej. Ponadto pogląd taki sprzeczny jest z materiałem zgromadzonym waletach sprawy z tego powodu, iż zarzut naruszenia art. 151 k.p.a. został podniesiony w pkt 2 i pkt 3 zarzutów skargi do sądu administracyjnego stanowiącej rozwiązanie zadania, zaś uchwała Komisji Odwoławczej jednoznacznie wskazuje, iż sporządzona w rozwiązaniu zadania egzaminacyjnego skarga do sądu administracyjnego odniosłaby skutek w postaci uchylenia zaskarżonej decyzji bez konieczności odwoływania się do art. 134 § 1 p.p.s.a.

Uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy bowiem Sąd realizując dyspozycję art. 133 § 1 p.p.s.a. doszedłby do odmiennych kierunkowo wniosków w zakresie stawianego zarzutu. Wobec braku nie tylko argumentacji ale także zarzutu Komisji Odwoławczej o treści wskazywanej przez Sąd, zmuszony byłby do samodzielnego poszukiwania argumentacji na poparcie tezy, iż rozwiązanie zadania zaproponowane przez skarżącego jest niewystarczające zaś skarga będąca jego przedmiotem podlegałaby rozpoznaniu przez sąd administracyjny jedynie w zw. z treścią art. 134 § 1 p.p.s.a., co w konsekwencji doprowadziłoby Sąd do wniosków zbieżnych z oceną Komisji Odwoławczej wyrażoną w sporządzonej w postępowaniu przed Komisją Odwoławczą pisemnej opinii o której mowa w § 5 ust. 3 Rozporządzenia, dotyczącej zasadności poszczególnych zarzutów podniesionych w odwołaniu wraz ze stanowiskiem, karta akt sprawy 28 (odpowiadającej ocenie jednego z Egzaminatorów Komisji Egzaminacyjnej) a także uzasadnieniu uchwały Komisji Odwoławczej na poparcie przyznania pracy z prawa administracyjnego oceny pozytywnej, a w konsekwencji zastosowania przez ten Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a.

20) art. 1 § 1 i § 2 p.u.s.a., art. 3 § 1, art. 134 § 1, art. 145 § 1 pkt 1 lit a) p.p.s.a. poprzez niedostrzeżenie mającego wpływ na wynik sprawy naruszenia przez Komisję Odwoławczą przepisów prawa materialnego w postaci:

a) art. 365 ust. 2 w związku z art. 366 ust. 1 u.r.p.r., poprzez błędne ich zastosowanie i uznanie, że praca egzaminacyjna z prawa gospodarczego i administracyjnego skarżącego nie spełnia wymogów przewidzianych w art. 365 ust. 2 u.r.p.r., a w konsekwencji ustalenie negatywnego wyniku z egzaminu radcowskiego;

b) art. 364 ust. 1 u.r.p.r., polegające na przyjęciu, że skarżący rozwiązując zadanie przygotowane w ramach czwartej części egzaminu radcowskiego (tj. z prawa gospodarczego) nie wykazał się właściwym przygotowaniem do samodzielnego i należytego wykonywania zawodu radcy prawnego, w tym wiedzą z zakresu prawa i umiejętnościami jej praktycznego zastosowania, podczas gdy sporządzona przez niego praca i zaproponowane w niej rozwiązanie zadania należy uznać w za merytorycznie trafne oraz stanowiące skuteczną wykonalną i zgodną z przepisami prawa umowę sporządzoną zgodnie z poleceniem zadania egzaminacyjnego;

c) art. 364 ust. 1 u.r.p.r., polegające na przyjęciu, że skarżący rozwiązując zadanie przygotowane w ramach piątej części egzaminu radcowskiego (tj. z prawa administracyjnego), nie wykazał się właściwym przygotowaniem do samodzielnego i należytego wykonywania zawodu radcy prawnego, w tym wiedzą z zakresu prawa i umiejętnościami jej praktycznego zastosowania, podczas gdy sporządzona przez niego praca i zaproponowane w niej rozwiązanie zadania należy uznać w zdecydowanej części za merytorycznie trafne oraz stanowiące procesowo skuteczny środek zaskarżenia, a tym samym dające podstawy do twierdzenia, że skarżący jest przygotowany do należytego i samodzielnego wykonywania zawodu radcy prawnego.

Dostrzegane uchybienie ma istotny wpływ na wynik sprawy bowiem weryfikacja przez Sąd przyjętej przez Komisję Odwoławczą wykładni ww. norm prawa materialnego skłoniłaby Sąd do stwierdzenia, iż uchwała Komisji Odwoławczej nie znajduje uzasadnienia zaprezentowanych przez skarżącego rozwiązaniach zadań z prawa gospodarczego oraz z prawa administracyjnego a w konsekwencji zastosowania przez ten Sąd dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit a) p.p.s.a.

II. Na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a., zaskarżonemu wyrokowi zarzucam naruszenie prawa materialnego w postaci:

1) art. 37 § 1, art. 2 k.s.h. w związku z art. 3531 k.c. oraz art. 364 ust. 1 u.r.p.r. poprzez ich błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że zgodnie z treścią zadania z prawa gospodarczego niepoprawne było skonstruowanie umowy spółki jawnej o zaproponowanej przez skarżącego treści i praca skarżącego zasługuje na ocenę niedostateczną i przyjęcie przez Sąd, że przy ocenie egzaminu nie można posiłkować się zasadą swobody umów wynikającą z art. 37 § 1 k.s.h. oraz art. 2 k.s.h. w zw. z art. 3531 k.c. i wprowadzić w odrębnym zapisie umownym proporcji wynikającej z wniesionych przez wspólników do spółki wkładów, choćby celem cyt: "wyłącznie zapewnienia czytelnego sposobu podziału zysku spółki, gdyż § 8 Umowy spółki jawnej należy czytać w zw. z treścią §15 tej Umowy"; w sytuacji, gdy nie istnieją żadne ograniczenia w stosowaniu tego przepisu w trakcie egzaminu radcowskiego, stworzona przez skarżącego umowa jest umową spółki jawnej i wszystkie jej postanowienia są ważne i skuteczne, a treść założeń zadania nie tylko nie wprowadzała ograniczeń w sposobie redakcji zapisów umownych ale w odrębnym postanowieniu zadania dopuszczała dokonywanie dodatkowych założeń w pracy, przydatnych dla uzupełnienia stanu faktycznego, bez zmiany podanych okoliczności faktycznych;

2) błędnej wykładni art. 50 § 1 oraz art. 50 § 2 k.s.h. polegającej na przyjęciu, iż ww. normy zawierają zakaz odzwierciedlenia w zapisie umownym proporcji powstających z wnoszonych przez wspólników do spółki jawnej wkładów, za pomocą jednostek "w stu" i nazwania tych jednostek udziałami w spółce, podczas gdy ww. normy zawierają jedynie dyspozycje co do sposobu ustalenia wysokości udziału kapitałowego w spółce (art. 50 § 1 k.s.h.) oraz co do praw wspólnika odnoszących się do podwyższenia jego wkładu w spółce (art. 50 § 2 k.s.h.), a zatem kwestii zasadniczo odmiennych od regulacji § 8 Umowy, czy opartej o nią regulacji § 15 Umowy;

3) art. 182 § 1 i § 2 oraz art. 183 § 2 k.s.h. polegającego na pominięciu ww. norm zawierających zasadnicze elementy wzorca regulacji udziałów w spółce kapitałowej w weryfikacji zgodności z prawem dokonanej przez Komisję Odwoławczą oceny pracy z prawa gospodarczego a w konsekwencji sformułowanie przez Sąd zarzutu wobec pracy egzaminacyjnej, iż zawarty w niej zapis § 8 Umowy jest regulacją odnoszącą się do udziałów w rozumieniu postanowień dotyczących półek kapitałowych w umowie spółki jawnej, podczas gdy w konsekwencji zastosowania prawidłowej wykładni ww. przepisów prawa materialnego w ocenie zadania Sąd odstąpiłby od sformułowania takiego zarzutu dostrzegając, iż udziały o których mowa w § 8 Umowy nie mają tak w Umowie jak i w przepisach k.s.h. desygnatów wyrażanych ww. przepisami prawa materialnego. Kwestie regulowane ww. przepisami prawa materialnego odnoszące się jednolicie do udziału w spółce kapitałowej uregulowane zostały w Umowie w odniesieniu do ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce nie zaś do udziałów, o których mowa w § 8 Umowy a zatem w sposób niepozwalający na utożsamianie § 8 Umowy z regulacją udziałów w rozumieniu postanowień dotyczących półek kapitałowych;

4) art. 157 § 1 pkt 5 oraz art. 154 § 2 k.s.h. polegającego na pominięciu ww. norm zawierających zasadnicze elementy wzorca regulacji udziałów w spółce kapitałowej w weryfikacji zgodności z prawem dokonanej przez Komisję Odwoławczą oceny zadania z prawa gospodarczego a w konsekwencji sformułowanie przez Sąd zarzutu wobec pracy egzaminacyjnej, iż zawarty w niej zapis § 8 Umowy jest regulacją odnoszącą się do udziałów w rozumieniu postanowień dotyczących spółek kapitałowych w umowie spółki jawnej, podczas gdy w konsekwencji zastosowania prawidłowej wykładni ww. przepisów prawa materialnego w ocenie pracy Sąd odstąpiłby od sformułowania takiego zarzutu dostrzegając, iż udziały o których mowa w § 8 Umowy nie zostały uregulowane jako jednostki o określonej wartości nominalnej a jedynie jako jednostki za pomocą których wyrażono algorytmu tzw. proporcji "w stu", co nie pozwala utożsamiać ich z udziałami w spółce kapitałowej, których istotnym elementem jest wartość nominalna udziału;

5) art. 6 k.p.a. w zw. z art. 365 ust. 2 u.r.p.r., poprzez błędną wykładnię tych przepisów polegającą na nieuzasadnionym przyjęciu, iż Komisja Odwoławcza nie jest zobowiązana do działania na podstawie przepisów prawa i w jego granicach, a w konsekwencji, że podstawą zarzutu Komisji Odwoławczej formułowanego w stosunku do pracy z prawa gospodarczego może być teza, iż przyjęcie innej regulacji adresu spółki, jak w ocenianej pracy, pozwalałoby na nieodzwierciedlanie jego zmiany w KRS, dzięki czemu mocodawca miałby zaoszczędzić koszty z nim związane, tj. teza sprzeczna z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa w postaci art. 22, art. 47 ust. 1 oraz art. 38 pkt 1 lit c) k.r.s., zgodnie z którymi spółka jawna ma obowiązek zgłaszać zmianę adresu w KRS;

6) art. 6 k.p.a. w zw. z art. 365 ust. 2 u.r.p.r., poprzez błędną wykładnię tych przepisów polegającą na nieuzasadnionym przyjęciu, iż Komisja Odwoławcza nie jest zobowiązana do działania na podstawie przepisów prawa i w jego granicach, a w konsekwencji, że podstawą zarzutu Komisji Odwoławczej formułowanego w stosunku do pracy z prawa gospodarczego może być teza, iż zawarty w nim zapis § 8 Umowy mógłby być rozpatrywany jako regulacja odnosząca się do udziałów w rozumieniu postanowień dotyczących spółek kapitałowych pomimo, iż tzw. udziały o którym mowa w § 8 Umowy nie zawierają w umowie bądź przepisach k.s.h. wartości nominalnej, zaś rozporządzanie prawami w spółce nie jest dokonywane w oparciu o te udziały; tj. teza sprzeczna z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa w postaci art. 157 § 1 pkt 5, art. 154 § 2 k.s.h. a także art. 182 § 1 i § 2, art. 183 § 2 k.s.h. odnoszącymi się do udziałów w rozumieniu postanowień dotyczących spółek kapitałowych zgodnie z którymi udział w spółce kapitałowej posiada wartość nominalną zaś rozporządzanie prawami w spółce jest dokonywane w oparci o te udziały.

7) art. 6 k.p.a. w zw. z art. 365 ust. 2 u.r.p.r., poprzez błędną wykładnię tych przepisów polegającą na nieuzasadnionym przyjęciu, iż Komisja Odwoławcza nie jest zobowiązana do działania na podstawie przepisów prawa i w jego granicach, a w konsekwencji, że podstawą zarzutu Komisji Odwoławczej formułowanego w stosunku do pracy z prawa gospodarczego może być teza, iż zawarty w nim zapis § 8 Umowy wskazujący, iż wspólnicy posiadają udziały narusza jedną z norm art. 50 k.s.h., tj. teza sprzeczna z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa w postaci art. 50 § 1 oraz art. 50 § 2 k.s.h. bowiem normy te zawierają jedynie dyspozycje co do sposobu ustalenia wysokości udziału kapitałowego w spółce (art. 50 § 1 k.s.h.) oraz co do praw wspólnika odnoszących się do podwyższenia jego wkładu w spółce (art. 50 § 2 k.s.h.), a zatem kwestii zasadniczo odmiennych od regulacji § 8 Umowy czy opartej o nią regulacji § 15 Umowy odnoszącej się do podziału zysku w spółce.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej skarżący przedstawił uzasadnienie wniesionych zarzutów.

Komisja Egzaminacyjna II stopnia nr 3 przy Ministrze Sprawiedliwości do spraw odwołań od wyników egzaminu radcowskiego złożyła odpowiedź na skargę kasacyjną wnosząc o oddalenie skargi kasacyjnej oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna jest zasadna i skutkuje uchyleniem zaskarżonego wyroku oraz uchyleniem zaskarżonej uchwały i poprzedzającej ją uchwały z dnia 18 kwietnia 2013 roku Komisji Egzaminacyjnej numer 18 do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego w 2013 roku z siedzibą w W.

W szczególności należy podkreślić, że zgodnie z treścią art. 174 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 153, poz.1270 ze zmianami, powoływanej dalej jako p.p.s.a.) skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, bowiem stosownie do treści art. 183 § 1 ustawy - p.p.s.a. rozpoznając sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze z urzędu pod uwagę jedynie nieważność postępowania.

Wobec takich regulacji poza sporem winna pozostawać okoliczność, iż wywołane skargą kasacyjną postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym nie polega na ponownym rozpoznaniu sprawy w jej całokształcie, a uzasadnione jest odniesienie się do poszczególnych zarzutów przedstawionych w skardze kasacyjnej w ramach wskazanych podstaw kasacyjnych.

Strona wnosząca skargę kasacyjną trafnie zarzuciła Sądowi I instancji naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Podkreślić należy, że istota zarzutów opisanych w punktach 1, 2, 9, 10, 12,13,14,17 petitum skargi kasacyjnej sprowadza się do twierdzenia, że Sąd I instancji z naruszeniem powołanych tam przepisów postępowania wadliwie przyjął, a tym samym wadliwie ocenił i uzasadnił, że wynik egzaminu radcowskiego, który zdawał skarżący został prawidłowo ustalony.

W ocenie NSA nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem Sądu I instancji, że Komisja Egzaminacyjna II Stopnia Nr 3 przy Ministrze Sprawiedliwości w sposób należyty ustaliła stan faktyczny sprawy, to znaczy wyjaśniła w sposób nie budzący żadnych wątpliwości przyczyny dla których uznała, że sposób stosowania przez skarżącego przepisów prawa i umiejętności w zakresie ich interpretacji i poprawności zaproponowanego przez niego sposobu rozstrzygnięcia problemu prawnego z uwzględnieniem interesu strony, którą reprezentował skarżący, nie dają podstaw do przyjęcia pozytywnej oceny z części czwartej (prawo gospodarcze) i części piątej (prawo administracyjne) egzaminu radcowskiego.

W tym miejscu należy podkreślić, że dbałość w prowadzonym postępowaniu o ustalenie wyniku egzaminu radcowskiego wymaga uwzględnienia tego, że zawód radcy prawnego ma status zawodu zaufania publicznego. Ustawodawca dostrzegając potrzebę zagwarantowania właściwego standardu wykonywania pomocy prawnej przez radcę prawnego, tak ukształtował przebieg egzaminu radcowskiego aby w sposób wszechstronny umożliwić sprawdzenie przygotowania i przydatności do zawodu. Egzamin radcowski polega bowiem, zgodnie z treścią art. 364 ust. 1 ustawy o radcach prawnych, na sprawdzeniu przygotowania do samodzielnego i należytego wykonywania zawodu radcy prawnego.

W orzecznictwie wskazuje się na konieczność należytego wyważenia dwojakiego rodzaju interesów, o których stanowi art. 7 k.p.a., to jest interesu społecznego oraz interesu obywateli. Z zasady równowagi we współistnieniu dwojakiego rodzaju interesów wypływa konieczność wyraźnego, szczegółowego uzasadnienia w przypadku przyznania prymatu względom społecznym nad interesem indywidualnym. Oznacza to, że w razie wydania negatywnej dla strony decyzji organ obowiązany jest w sposób wyczerpujący wyjaśnić przyczyny i przebieg rozumowania prowadzącego do wydania rozstrzygnięcia (vide wyrok NSA z 25.01.2007 r. sygn. akt I OSK 1800/2006 niepublikowany).

W tym stanie rzeczy biorąc pod uwagę opisane zasady i cel, jakiemu ma służyć egzamin radcowski należy zauważyć, że zgodnie z art. 365 ust. 2 ustawy o radcach prawnych przy ocenie rozwiązania każdego z zadań z części drugiej do piątej należy brać pod uwagę w szczególności zachowanie wymogów formalnych, właściwość zastosowanych przepisów prawa i umiejętność ich interpretacji, poprawność zaproponowanego przez zdającego sposobu rozwiązania problemu z uwzględnieniem interesu strony, którą zgodnie z zadaniem reprezentuje.

Jak wskazuje treść powołanego wyżej przepisu prawa podstawowe znaczenie w procedurze ustalania wyników z zadań z części drugiej do piątej egzaminu radcowskiego ma ta okoliczność, że oceny rozwiązania każdego z tych zadań dokonują niezależnie od siebie dwaj egzaminatorzy z dziedzin prawa, których dotyczy praca pisemna, jeden spośród wskazanych przez Ministra Sprawiedliwości, drugi spośród wskazanych przez Krajową Radę Radców Prawnych, biorąc pod uwagę w szczególności wskazane wyżej kryteria ocen.

Z akt sprawy wynika, że istotą zadania z prawa gospodarczego (czwarta część egzaminu) było sporządzenie przez zdającego ważnej umowy spółki jawnej, uregulowanej w K.s.h., przy uwzględnieniu założeń przedstawionych w zadaniu. Podkreślić należy, że Sąd I instancji zaakceptował stanowisko zaprezentowane w zaskarżonej uchwale, a wskazujące na to, że zdający przy sporządzaniu umowy popełnił błąd wskazując, że wspólnicy spółki jawnej posiadają udziały. Odwołując się do treści art. 50 k.s.h. organ zauważył, iż w literaturze przedmiotu odróżnia się "udział kapitałowy" od "udziału" jako ogółu praw i obowiązków wspólników w spółce. Podkreślił, że udział kapitałowy stanowi udział w kapitale własnym spółki, który jest kapitałem zmiennym i odpowiada on pojęciu udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w chwili utworzenia majątku spółki z wkładów, ponieważ wyraża określony kwotowo udział w majątku początkowym - w pierwotnym kapitale własnym spółki. Dalej w uchwale wskazano, że udział kapitałowy na początku równy jest wielkości wkładu, gdyż wyraża udział w kapitale początkowym spółki jawnej. Wreszcie zauważa organ, że udział kapitałowy nie jest synonimem wkładu, jednakże jest wyrazem uzależnienia niektórych praw wspólników od wielkości wniesionych wkładów.

Natomiast z treści umowy sporządzonej przez zdającego wynika, że wspólnicy wnoszą do spółki różne wkłady o różnej wartości (§ 6), że wkłady wspólników stanowią majątek spółki (§ 7) oraz, że wspólnicy posiadają w spółce różne udziały wskazane w umowie (§ 8).

W związku z powyższym zauważyć należy, że przepis art. 50 k.s.h. stanowiący, iż udział kapitałowy wspólnika odpowiada wartości rzeczywiście wniesionego wkładu, został umiejscowiony w rozdziale 3 k.s.h. zatytułowanym "Stosunki wewnętrzne spółki". Oznacza to, że przepis ten nie ma charakteru przepisu bezwzględnie obowiązującego, bowiem przepisy zamieszczone w tym rozdziale znajdują zastosowanie jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej. Biorą pod uwagę treść przepisów art. 48 i art. 49 k.s.h. stwierdzić należy, że w umowie spółki należy określić przedmiot wkładu i jego wartość. Natomiast woli wspólników ustawodawca pozostawił określenie zasad, wielkości, sposobu i rodzaju wnoszonych wkładów. Jak wskazuje się w literaturze niejednoznaczne traktowanie udziału w spółce osobowej doprowadziło do wprowadzenia regulacji odnoszących się do udziału kapitałowego. Skoro tak, to obecnie przyjmuje się, że wspólnik posiada udziały w majątku spółki (udział kapitałowy), który odpowiada wartości wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki. Doszło więc do powiązania udziału kapitałowego z wkładem rzeczywiście wniesionym do spółki. Wspólnicy posiadają określone przepisami kodeksu uprawnienia dotyczące majątku spółki i w przypadku majątku założycielskiego tworzonego z wkładów są to udziały kapitałowe, a w przypadku mienia nabytego przez spółkę w czasie jej istnienia - udział w zysku (vide A. Kidyba Komentarz do kodeksu spółek handlowych).

W związku z powyższym zauważyć należy, że oceny cząstkowe sporządzone przez dwóch niezależnych od siebie egzaminatorów w omawianym zakresie są niezwykle lakoniczne i nie zawierają żadnego uzasadnienia dla przyjęcia stanowiska o "niezrozumieniu przepisów kodeksu spółek handlowych". W ocenie NSA przedstawione w zaskarżonej uchwale wnioski zostały sformułowane w sposób ogólnikowy bez odniesienia się do istoty formułowanych zastrzeżeń, co do kwestii "udziału kapitałowego" i w kontekście treści umowy sporządzonej przez zdającego jako realizacja zadania egzaminacyjnego. W omawianym zakresie stanowisko Sądu I instancji, akceptujące stanowisko prezentowane w uchwale zostało przyjęte bez odniesienia się do odmiennych poglądów prezentowanych w literaturze jak i w orzecznictwie NSA, co powoduje że analiza problemu prawnego została dokonana w sposób odbiegający od kryteriów przyjętych w ustawie o radcach prawnych (vide wyrok NSA z dnia 28.11.2013 r sygn. akt II GSK 1064/12).

Natomiast w zakresie odnoszącym się do prawidłowości oceny zadania określonego w części piątej egzaminu radcowskiego - zadanie z zakresu prawa administracyjnego, uzasadnienie oceny niedostatecznej zostało oparte na twierdzeniu, że "..samo podniesienie zarzutu naruszenia art. 151 § 1 k.p.a. przy braku jego prawidłowego umotywowania oraz braku wskazania innych zasadnych w sprawie zarzutów uniemożliwia wystawienie oceny pozytywnej". Trafnie wskazuje Sąd I instancji, że prawidłowe wykonanie zadania z zakresu prawa administracyjnego sprowadzało się do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, w której należało przede wszystkim podnieść zarzut naruszenia art. 151 k.p.a. przez wydanie rozstrzygnięcia, które nie odpowiada żadnemu z dopuszczalnych tym przepisem sposobów zakończenia wznowionego postępowania administracyjnego. Poza sporem pozostaje okoliczność, że skarżący sporządził skargę do właściwego sądu administracyjnego, w której podniósł zarzut naruszenia art. 151 k.p.a.

W związku z powyższym całkowicie niezrozumiałe jest stanowisko Sądu I instancji wskazujące na to, że w "sporządzonej skardze zabrakło właściwych zarzutów". Wydaje się, że stanowisko to stanowi powielenie stanowiska zaprezentowanego w zaskarżonej uchwale, w której organ nie kwestionuje, iż kasator sporządził skargę do sądu administracyjnego oraz, że zawarł w niej jednoznaczny zarzut naruszenia art. 151 k.p.a., a mimo to uznał, że zasadnym jest dokonanie oceny tej pracy na ocenę niedostateczną. Podkreślić należy, że w zaskarżonej uchwale jednoznacznie stwierdza się, iż w pracy egzaminacyjnej dostrzeżono podstawowy błąd w zastosowaniu przepisów prawa procesowego a zaproponowany sposób rozstrzygnięcia problemu prawnego uwzględnia interes reprezentowanej strony. Co więcej podkreśla się, że mimo nie dostrzeżenia innych uchybień, samo postawienie zarzutu naruszenia art. 138 § 1 w związku z art. 151 § 1 k.p.a. byłoby wystarczające do uchylenia zaskarżonej decyzji. Jasne i jednoznaczne stanowisko organu w zakresie oceny pracy z zakresu prawa administracyjnego pozostaje w sprzeczności z dokonaną oceną tej pracy, która powoduje, że praca została całkowicie zdyskwalifikowana poprzez zastosowanie wobec niej oceny niedostatecznej, przy czym brak jest argumentacji uzasadniającej dokonanie takiej oceny.

Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że po uchyleniu zaskarżonego wyroku, zaistniały przesłanki do rozpoznania skargi i uwzględniając przedstawione wyżej stanowisko uznał, że skarga zasługiwała na uwzględnienie.

Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny, działając na podstawie art. 185 § 1 p.p.s.a., art. 188 p.p.s.a. i art. 145 § 1 pkt 1 lit.c p.p.s.a. oraz art. 203 pkt 1 i art. 200 p.p.s.a. orzekł, jak w sentencji wyroku.

Treść orzeczenia pochodzi z Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (nsa.gov.pl).