Postanowienie z dnia 2019-04-03 sygn. V KZ 7/19

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania Pokaż dokument źródłowy

Sygn. akt V KZ 7/19

POSTANOWIENIE

Dnia 3 kwietnia 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Dariusz Kala

w sprawie P. G.

skazanego za przestępstwo z art. 177 § 1 i 2 k.k. i in.

na posiedzeniu w dniu 3 kwietnia 2019 r.

po rozpoznaniu zażalenia skazanego

na zarządzenie Przewodniczącej Wydziału IV Karno – Odwoławczego Sądu Okręgowego w P. z dnia 17 stycznia 2019 r.

odmawiające przyjęcia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w P.

z dnia 15 listopada 2018 r., sygn. akt IV Ka […].

postanowił

utrzymać w mocy zaskarżone zarządzenie.

UZASADNIENIE

P. G. został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Z. z dnia 10 lipca 2018 r., sygn. akt II K […] za przestępstwo z art. 177 § 1 i 2 k.k. i in.

Od powyższego wyroku obrońca oskarżonego wywiodła apelację, która została rozpoznana w dniu 15 listopada 2018 r. przez Sąd Okręgowy w P., w postępowaniu toczącym się pod sygnaturą IV Ka […]. We wskazanej dacie odbyła się rozprawa odwoławcza, na której – po naradzie - został wydany wyrok utrzymujący orzeczenie sądu pierwszej instancji w mocy.

W rozprawie apelacyjnej skazany, przebywający w tym czasie w Zakładzie Karnym, nie uczestniczył. Na rozprawie obecna była natomiast jego obrońca z wyboru, aplikant adwokacki P. S. zastępująca adwokata M. M., który reprezentował adwokat W. K. – B. na podstawie udzielonego mu pełnomocnictwa substytucyjnego.

W dniu 14 stycznia 2019 r. skazany skierował do Sądu Okręgowego w P. – za pośrednictwem administracji jednostki penitencjarnej, w której przebywał – wniosek „o doręczenie sentencji wyroku wraz z uzasadnieniem” wskazując, że jest mu to potrzebne do wniesienia kasacji. Wniosek ten wpłynął do sądu 17 stycznia 2019 r.

Zarządzeniem z dnia 17 stycznia 2019 r. Przewodnicząca IV Wydziału Karno- Odwoławczego odmówiła przyjęcia wspomnianego wniosku jako złożonego po terminie.

Od powyższego zarządzenia skazany wywiódł zażalenie, w którym wskazał, że nie podjął czynności zmierzających do uzyskania w terminie wspomnianego uzasadnienia, gdyż sądził, że zrobi to jego obrońca.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 524 § 1 zd. 2 k.p.k. wniosek o doręczenie wyroku sądu odwoławczego z uzasadnieniem należy zgłosić w sądzie, który wydał orzeczenie w terminie zawitym 7 dni od daty ogłoszenia orzeczenia, a jeżeli ustawa przewiduje doręczenie orzeczenia od daty jego doręczenia. Wspomniana wyżej sytuacja, w której ustawa przewiduje obowiązek doręczenia orzeczenia dotyczy przypadku opisanego w art. 422 § 2a k.p.k. (w zw. z art. 457 § 2 k.p.k.). Przepis ten stanowi, że dla oskarżonego pozbawionego wolności, który nie ma obrońcy i - pomimo złożenia wniosku o doprowadzenie go na termin rozprawy, na którym ogłoszono wyrok - nie był obecny podczas ogłoszenia wyroku, termin wymieniony w § 1 biegnie od daty doręczenia mu wyroku. W doktrynie i judykaturze zasadnie przyjmuje się, że w postępowaniu odwoławczym konieczność doręczenia orzeczenia powstaje również wtedy, gdy oskarżony co prawda korzystał z pomocy obrońcy, ale był to obrońca z urzędu. Obrońca z urzędu nie ma bowiem obowiązku podejmowania czynności po uprawomocnieniu się orzeczenia, a tym samym oskarżonego należy traktować tak, jakby nie miał obrońcy (art. 84 § 2 KPK). Całkowicie odmiennie należy natomiast traktować sytuację, gdy oskarżony korzysta z pomocy obrońcy z wyboru. W takim wypadku nie ma bowiem podstaw do odstąpienia od ogólnej reguły, a tym samym termin do złożenia wniosku o doręczenie odpisu wyroku wraz z uzasadnieniem przewidziany w art. 524 § 1 zd. 2 k.p.k. – również dla oskarżonego pozbawionego wolności - biegnie od daty ogłoszenia wyroku, choćby, pomimo złożonego wniosku, nie został doprowadzony na rozprawę odwoławczą, na której ogłoszono wyrok (zob. D. Świecki (w:) Kodeks postępowania karnego. Komentarz, pod red. J. Skorupki, Legalis 2019, komentarz do art. 524, teza 3; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2012 r., II KZ 2/12, Legalis nr 511844).

Z powyższego wynika, że w zaskarżonym zarządzeniu trafnie przyjęto, iż zawity termin, w którym skazany winien złożyć wniosek o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w P. z dnia 15 listopada 2018 r., sygn. akt IV Ka […] upłynął w dniu 22 listopada 2018 r. Oznacza to, złożenie owego wniosku w dniu 14 stycznia 2019 r. nastąpiło po terminie i w konsekwencji musiało skutkować odmową przyjęcia przedmiotowego pisma procesowego (art. 422 § 3 k.p.k. w zw. z art. 457 § 2 k.p.k.).

Podnoszone przez skarżącego w zażaleniu okoliczności mające uzasadnić tezę, iż do przekroczenia terminu doszło z przyczyn leżących po stronie jego obrońcy w żaden sposób nie podważają trafności zaskarżonej decyzji procesowej. Zaniechanie przekazania oskarżonemu przez obrońcę informacji o treści wyroku, czy też pouczenia o prawie, terminie oraz sposobie zaskarżenia wyroku, a także niezłożenie przez obrońcę wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku i jego doręczenie nie wstrzymują bowiem biegu zawitego terminu przysługującego oskarżonemu do osobistego złożenia wniosku. Okoliczności te mogą natomiast zostać potraktowane jako niezależnie od skazanego przyczyny uzasadniające przywrócenie terminu do złożenia wniosku (por. D. R. Ponikowski, J. Zagrodnik (w:) Kodeks postępowania karnego. Komentarz, pod red. J. Skorupki, Legalis 2019, komentarz do art. 422, teza 13).

W kwestii przywrócenie terminu zawitego, zgodnie z art. 126 § 1 k.p.k., orzeka jednak, w odrębnym postępowaniu, organ przed którym należało dokonać czynności. Czyni to na wniosek strony (osoby niebędącej stroną), która zobowiązana jest zgłosić ów wniosek w zawitym terminie 7 dni od daty ustania przeszkody, dopełniając jednocześnie czynności, która miała być w terminie wykonana. W niniejszej sprawie organem właściwym do orzekania w przedmiocie przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie wyroku Sądu Okręgowego w P. z dnia 15 listopada 2018 r., sygn. akt IV Ka […], jest więc Sąd Okręgowy w P.. Powyższy sąd powinien, po zwrocie akt, przenalizować zażalenie skazanego pod kątem tego, czy nie znajdują się w nim elementy wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy zaskarżone zarządzenie jako w pełni zasadne utrzymał w mocy.