Postanowienie z dnia 2009-02-05 sygn. I ACa 13/09

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt I ACa 13/09

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ                                                                                              

Dnia 5 lutego 2009 r.                                  

          

Sąd Apelacyjny w Poznaniu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Małgorzata Gulczyńska

Sędziowie: SA Małgorzata Mazurkiewicz-Talaga

                      SA Jan Futro (spr.)

Protokolant: st. sekr. sąd. Kinga Kwiatkowska

po rozpoznaniu w dniu 29 stycznia 2009 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa …….. z siedzibą w …………

przeciwko ………..Sport spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w ……….

o naruszenie praw ochronnych do znaku towarowego

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 27 listopada 2008 r. sygn. akt IX Gc 312/07

I zmienia zaskarżony wyrok i :

1. nakazuje pozwanemu zaniechanie importu i wprowadzania do obrotu 6 750 par butów opatrzonych znakami towarowymi: słownym znakiem towarowym adidas, zarejestrowanym pod numerem ……… w klasie …… graficznym znakiem towarowym przedstawiającym „koniczynkę” przeciętą trzema równoległymi pasami zarejestrowaną pod numerem ……….. w klasie ………. lub graficznym znakiem towarowym przedstawiającym trzy równoległe pasy umieszczone po bokach buta od podeszwy do miejsca gdzie zwykle znajdują się sznurowadła zarejestrowanym pod numerem ………. w klasie ………..
2. nakazuje pozwanemu opublikowania na jego koszt w czasopiśmie „………. w ciągu 14 dni od uprawomocnienia się orzeczenia informacji o treści: „Wyrokiem z dnia 5 lutego 2009 r. Sąd Apelacyjny w Poznaniu rozpoznając sprawę z powództwa ……… z siedzibą w …….. nakazał pozwanemu ……… spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w ……..zaniechanie importu i wprowadzania do obrotu butów opatrzonych znakami towarowymi: słownym znakiem towarowym adidas, zarejestrowanym pod numerem ……… w klasie ……. graficznym znakiem towarowym przedstawiającym „koniczynkę” przeciętą trzema równoległymi pasami zarejestrowaną pod numerem ……… w klasie ……. lub graficznym znakiem towarowym przedstawiającym trzy równoległe pasy umieszczone po bokach buta od podeszwy do miejsca gdzie zwykle znajdują się sznurowadła zarejestrowanym pod numerem ………. w klasie ……..
3. w pozostałej części powództwo oddala;
4. zasądza od pozwanego na rzecz powoda 6 641,03 zł tytułem zwrotu części kosztów procesu i zabezpieczenia;
5. koszty zastępstwa procesowego znosi między stronami wzajemnie;

II. w pozostałej części apelację oddala;

III. zasądza od pozwanego na rzecz powoda 2 750 zł tytułem zwrotu części kosztów sądowych poniesionych w postępowaniu apelacyjnym;

IV. koszty zastępstwa procesowego poniesione przez strony w postępowaniu apelacyjnym znosi między nimi wzajemnie.

/-/J.Futro                                      /-/M.Gulczyńska                        /-/M.Mazurkiewicz-Talaga

Uzasadnienie

Powód adidas ………z siedzibą w ………..) w pozwie skierowanym przeciwko ……… spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w …… wniosła o nakazanie pozwanemu zaniechania importu i wprowadzania do obrotu butów opatrzonych swoimi znakami towarowymi: słownym znakiem towarowym ………. zarejestrowanym pod numerem ……… w klasie ………. graficznym znakiem towarowym przedstawiającym „koniczynkę" przeciętą trzema równoległymi pasami zarejestrowaną pod numerem ………. w klasie ……… lub graficznym znakiem towarowym przedstawiającym trzy równoległe pasy umieszczone po bokach buta od podeszwy do miejsca gdzie zwykle znajdują się sznurowadła zarejestrowanym pod numerem ……… w klasie ………., które są sprowadzane przez pozwanego z poza ………… bez zgody powoda, nakazanie pozwanemu zniszczenie 6 750 par butów zgłoszonych do odprawy celnej w dniu 16 maja 2007 r. w Urzędzie ………. ………., a następnie zatrzymanych przez tenże Urząd w dniu 17 maja 2007 r. w sprawie ………… które zostały sprowadzone przez pozwanego z poza ……….. bez zgody powoda, nakazanie pozwanemu dwukrotnego podania do publicznej wiadomości na własny koszt, na jednej z trzech pierwszych stron nie zawierających ogłoszeń handlowych, w dziennikach „………" i „………." w terminie dwóch tygodni od uprawomocnienia się wyroku informacji o orzeczeniu w formie ogłoszenia w obramowaniu o wielkości nie mniejszej niż 1/4 strony, czcionką nie mniejszą niż 14 punktów w brzmieniu: „OŚWIADCZENIE Spółki ………. z siedzibą w ……….. Sp. z o.o. informuje, że w maju 2007 r. importowała do Polski bez zgody firmy adidas ………. z poza ……….., czym naruszyła przepisy o imporcie równoległym zawarte w ustawie Prawo Własności Przemysłowej. Tak ustalono wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu IX Wydział Gospodarczy z dnia….. ………. Sp. z o.o. wyraża ubolewanie i przeprasza firmę adidas ………..          sport Sp. z o.o.” oraz o umocowanie powoda do zamieszczenia takiego ogłoszenia na koszt pozwanego, jeżeli pozwany będzie uchylać się od złożenia oświadczenia tej treści.

Nadto wniósł o zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zabezpieczenia oraz kosztów zastępstwa procesowego. 

W uzasadnieniu twierdził, że w dniu 17 maja 2007 r. funkcjonariusze celni zatrzymali transport z ………6 750 par butów opatrzonych jego znakami towarowymi. Po badaniach przeprowadzonych w ………. stwierdzono, iż przedmiotowe buty, importowane przez pozwanego, nigdy nie zostały przez powoda wprowadzone na rynki państw …….., nigdy także nie udzielił on pozwanemu indywidualnej zgody na ich import do …….i. W rezultacie w jego ocenie działanie pozwanego uznać należy za bezprawne. Nadto wskazał, iż z jego ustaleń wynika, że przedmiotowe buty były przeznaczone do sprzedaży w …….. w …………

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenia kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podniósł, że przedmiotowe obuwie jest autentyczne tj. wyprodukowane za zgodą powoda i nabyte od jego autoryzowanego przedstawiciela handlowego. Podkreślił, że jego działanie miało charakter jednorazowy, bez zamiaru używania towarów na rynku wewnętrznym ……….a w związku z tym nie wypełnia dyspozycji art. 145 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej - tekst jedn. Dz. U. z 2003r. Nr 119 poz. 1117 ze zm. (dalej określanego jako p.w.p.). W zakresie żądania zniszczenia butów wskazał, iż przywoływany przez powoda przepis art. 286 p.w.p. dotyczy jedynie wyrobów nieautentycznych, podczas gdy w niniejszej sprawie sporne obuwie jest autentyczne, co jak wskazał potwierdził sam powód w swych oświadczeniach.

Postanowieniem z dnia 14 czerwca 2007 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie IX Gco 189/07 udzielił wnioskodawcy (powodowi) zabezpieczenia a zażalenie pozwanego zostało oddalone.

W toku niniejszego postępowania postanowieniem z dnia 7 kwietnia 2008 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił wniosek pozwanego o zmianę sposobu zabezpieczenia. Powyższe postanowienie stało się prawomocne w dniu 4 czerwca 2008 r.

Wyrokiem z dnia 27 listopada 2008 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił powództwo a orzekając o kosztach postępowania zasądził od powoda na rzecz pozwanego 2307 zł.

Jako podstawy rozstrzygnięcia Sąd I instancji powołał następujące ustalenia:

Powodowi przysługuje zarejestrowany w klasie ……….. słowny znak towarowy adidas zarejestrowany pod numerem …………, graficzny znak towarowy przedstawiający „koniczynkę" przeciętą trzema równoległymi pasami zarejestrowaną pod numerem ……… w klasie ………, oraz graficzny znak towarowy przedstawiający trzy równoległe pasy umieszczone po bokach buta od podeszwy do miejsca gdzie zwykle znajdują się sznurowadła zarejestrowanym pod numerem ……… w trybie porozumienia M……….. z 14 kwietnia 1891 r.

W dniu 16 maja 2007 r. w Urzędzie Celnym w ………. Oddziale Celnym w Świecku zgłoszony został do procedury dopuszczenia do wolnego obrotu towar pochodzący z ………, w postaci 6 750 par butów o wartości 14 512,50 USD, opatrzonych znakami towarowymi powoda, a zakupionych przez pozwanego.

W dniu 17 maja 2007r. funkcjonariusze z Urzędu Celnego w ……….. Oddziału Celnego w ……….. poinformowali powoda o zatrzymaniu przedmiotowego obuwia decyzją nr ………… w celu weryfikacji posiadanych oznaczeń słownych i graficznych.

Przedmiotowe obuwie jest autentycznym towarem, posiadającym oryginalne znaki towarowe powoda i wyprodukowanym za jego zgodą z przeznaczeniem do sprzedaży w …………..

Powód nigdy nie wprowadził przedmiotowych butów na teren państw Europejskiego …………, ani nie wyraził indywidualnej zgody pozwanemu na ich import i sprzedaż na wspomnianym obszarze.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy wskazał, że w myśl art. 153 ust. 1 p.w.p. przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Artykuł 154 p.w.p. stanowi, że używanie znaku towarowego polega w szczególności na:

• umieszczaniu tego znaku na towarach objętych prawem ochronnym lub ich opakowaniach, oferowaniu i wprowadzaniu tych towarów do obrotu, ich imporcie lub eksporcie oraz składowaniu w celu oferowania i wprowadzania do obrotu, a także oferowaniu lub świadczeniu usług pod tym znakiem;
• umieszczaniu znaku na dokumentach związanych z wprowadzaniem towarów do obrotu lub związanych ze świadczeniem usług;
• posługiwaniu się nim w celu reklamy.

Kwestią bezsporną między stronami jest, iż powodowi przysługują prawa ochronne do znaków towarowych, które znajdują się na spornym obuwiu. Nie budzi również wątpliwości, iż obuwie to jest autentyczne, a w konsekwencji znaki towarowe zostały umieszczone na nim w sposób legalny, przez uprawniony do tego przez powoda podmiot. Istota sporu sprowadza się do kwestii ich wwiezienia na obszar Polski, a więc również na teren Europejskiego …………...

Prawo ochronne na znak towarowy powoda obejmuje sytuacje będącą przedmiotem niniejszego procesu. Nie budzi, zatem wątpliwości, że pozwany importując obuwie ze znakami towarowymi powoda, bez jego zgody naruszył jego prawa ochronne do tych znaków, a powodowi przysługują przewidziane prawem środki ochronne. Bez znaczenia pozostaje podnoszona przez pozwanego okoliczność prawdziwości obuwia.

Naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy nie dotyczy wyłącznie sytuacji, w której znak towarowy jest nieautentyczny, ale obejmuje także sytuacje nieuprawnionego wprowadzenia do obrotu towarów oznaczonych prawdziwymi znakami towarowymi.

Przesądzenie o naruszeniu przez pozwanego prawa ochronnego na znak towarowy powoda nie powoduje automatycznie zasadności poszczególnych żądań objętych pozwem. Ich uwzględnienie zależy od spełnienia w konkretnej sytuacji określonych przesłanek.

Katalog roszczeń, jakie przysługują w przypadku naruszenia prawa ochronnego na znak towarowy zawiera art. 296 p.w.p, który stanowi w ust. 1, że osoba, której prawo ochronne na znak towarowy zostało naruszone, lub osoba, której ustawa na to zezwala, może żądać od osoby, która naruszyła to prawo, zaniechania naruszania, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a w razie zawinionego naruszenia również naprawienia wyrządzonej szkody.

Z kolei ust. 2 art. 296 p.w.p. wskazuje, że naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy polega na bezprawnym używaniu w obrocie gospodarczym:

• znaku identycznego do zarejestrowanego znaku towarowego w odniesieniu do identycznych towarów;
• znaku identycznego lub podobnego do zarejestrowanego znaku towarowego w odniesieniu do towarów identycznych lub podobnych, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które obejmuje w szczególności ryzyko skojarzenia znaku ze znakiem towarowym zarejestrowanym;
• znaku identycznego lub podobnego do renomowanego znaku towarowego, zarejestrowanego w odniesieniu do jakichkolwiek towarów, jeżeli takie używanie może przynieść używającemu nienależną korzyść lub być szkodliwe dla odróżniającego charakteru bądź renomy znaku wcześniejszego.

Pierwsze z żądań powód określił, jako nakazanie pozwanemu zaniechania importu i wprowadzenia do obrotu butów opatrzonych wymienionymi znakami towarowymi, które są sprowadzane przez niego z poza Europejskiego ……….. bez zgody powoda. Mając na uwadze, iż naruszenia pozwany dopuścił się przez import spornego obuwia roszczenie te uznać należy za żądanie zaniechania naruszeń, o którym mowa w art. 296 ust. 1 p.w.p.

Uwzględnienie żądania zaniechania naruszeń jest uzasadnione w sytuacji, w której naruszenie prawa ochronnego już nastąpiło, trwa w chwili wystąpienia z roszczeniem i grozi kontynuacją tego naruszenia oraz, gdy naruszenie prawa ochronnego już nastąpiło, a istnieje realna i bezpośrednia groźba jego powtórzenia ( J.R. Antoniuk Roszczenia z tytułu naruszenia prawa ochronnego na znak towarowy, Monitor Prawniczy 2004 nr 15 s. 685).

Rozważając pierwszą ze wskazanych powyżej sytuacji stwierdzić należy, że okolicznością bezsprzeczną pozostaje, iż do naruszenia prawa ochronnego już doszło i że stan ten istniał w chwili wystąpienia z roszczeniami i trwa nadal. Sporne obuwie pozostaje, bowiem na obszarze Polski, nie zostało z niego, ani wyeksportowane, ani też zniszczone, czy pozbawione przedmiotowych znaków towarowych powoda.

Zwrócić jednak należy uwagę na fakt, że przedmiotowe buty znajdują się wprawdzie na terytorium Polski, ale nie podlegają władztwu pozwanego. Zostały, bowiem zabezpieczone przez odpowiednie służby celne i do chwili obecnej znajdują się pod ich kontrolą. Z uwagi na fakt braku zezwolenia powoda na ich import i w konsekwencji wprowadzenie do obrotu nie istnieją podstawy do ich zwolnienia i wydania pozwanemu, bez uprzedniej zgody powoda. W takiej z kolei sytuacji brak jest zagrożenia wprowadzenia przedmiotowego towaru do obrotu, a w konsekwencji nastąpienia ujemnych skutków dla powoda. Pozostawanie, bowiem obuwia pod nadzorem odpowiednich służb w zabezpieczonych magazynach nie powoduje negatywnych konsekwencji dla powoda. Sam fakt ich sprowadzenia do kraju nie może być wystarczającą przesłanką do orzeczenia zakazu zaniechania naruszeń w takim zakresie, w jakim o to wnosi powód. Musi, bowiem istnieć realne zagrożenie wprowadzenia ich do obrotu, a tej okoliczności w niniejszej sprawie brak.

Analizując drugą ze wskazanych powyżej sytuacji, a dotyczącą realnej i bezpośredniej groźby powtórzenia naruszeń stwierdzić należy, iż bezprawne działanie pozwanego miało miejsce tylko jeden raz, nie było ponawiane, czy też kontynuowane, a powód żadną miarą nie wykazał, aby działalność pozwanego rodziła zagrożenie dalszego naruszania jego praw. Nie sposób w okolicznościach sprawy uznać działania pozwanego za celowe szkodzenie powodowi. Sprowadzenie wspomnianych butów do Polski, zamiast do kraju ich przeznaczenia, miało charakter przypadkowy. Działania pozwanego już po powstaniu sporu, przejawiające się w dążeniu do jego ugodowego zakończenia, w szczególności chęci ponownego wyeksportowania obuwia poza terytorium Europejskiego ………… wskazują jednoznacznie, że nie miał i nie ma on zamiaru wprowadzenia spornych butów do obrotu w Polsce, czy też w jakimkolwiek innych kraju ………., nie podejmował również innych prób importu towarów z chronionymi znakami towarowymi powoda. Brak jest, zatem jakichkolwiek przesłanek mogących stworzyć przypuszczenie, że pozwany dopuści się w przyszłości w jakikolwiek sposób naruszenia praw ochronnych na znaki towarowe powoda.

Biorąc pod uwagę całokształt okoliczności sprawy uznać należy, że roszczenie o nakazanie pozwanemu zaniechania importu i wprowadzenia do obrotu butów opatrzonych wymienionymi znakami towarowymi, które są sprowadzane przez pozwanego z poza Europejskiego ………… bez zgody powoda jest nieuzasadnione.

Artykuł 286 p.w.p. stanowi, że Sąd, rozstrzygając o naruszeniu prawa, może orzec, na wniosek uprawnionego, o będących własnością naruszającego bezprawnie wytworzonych lub oznaczonych wytworach oraz środkach i materiałach, które zostały użyte do ich wytworzenia lub oznaczenia. W szczególności sąd może orzec o ich wycofaniu z obrotu, przyznaniu uprawnionemu na poczet zasądzonej na jego rzecz sumy pieniężnej albo zniszczeniu. Orzekając, sąd uwzględnia wagę naruszenia oraz interesy osób trzecich.

Powód wnosi o nakazanie pozwanemu zniszczenia przedmiotowych 6 750 par butów. Uwzględnienie tego żądania jest niemożliwe w oparciu o przywołany powyżej przepis. Dopuszcza on, bowiem możliwość zniszczenia wytworów, ale tylko w sytuacji, w której zostały one bezprawnie wytworzone lub oznaczone. Istotnym, zatem pozostaje kwestia określenia zakresu znaczeniowego przywołanych pojęć. W ocenie Sądu zarówno bezprawne wytworzenie jak i oznaczenie odnosi się do sytuacji, w której odpowiednio, cały produkt lub tylko jego oznaczenie powstały bez zgody uprawnionego. Nie obejmuj ą natomiast sytuacji, w której produkt od początku był legalny, prawidłowo oznaczony, został tylko w sposób nieprawidłowy wprowadzony do obrotu, lub sprowadzony na określony obszar celny. Trudno, bowiem racjonalnie byłoby uzasadnić, dlaczego produkt początkowo oryginalny i legalny, na skutek zajścia pewnych zdarzeń, bez fizycznej ingerencji w jego strukturę stałby się nagle produktem nielegalnym. Przepis ten w sposób jednoznaczny odnosi się do kwestii technicznych związanych z produkcją i oznaczaniem towarów znakami towarowymi. Nie ma zastosowania do sytuacji wykraczających poza tą sferę, w szczególności dotyczących wprowadzania do obrotu, importu czy zmiany przeznaczenia, czy też szerzej to określając do sytuacji bezprawnego używania towarów z legalnymi znakami towarowymi.

W niniejszej sprawie buty sprowadzone przez pozwanego do Polski zostały wytworzone legalnie przez firmę znajdująca się w ………, za zgodą powoda i tam też zostały mu nadane odpowiednie oznaczenia podlegające ochronie. Powód w toku całego procesu w sposób jednoznaczny przyznawał, iż sporne obuwie jest oryginalne, a zastrzeżenia, które podnosił, wynikały z faktu ich sprowadzenia bez zgody oraz okoliczności wytworzenia ich dla innego kraju przeznaczenia. W rezultacie wskazać należy, iż zniszczenie legalnie wytworzonego towaru w oparciu o art. 286 p.w.p. jest niedopuszczalne. Celem, bowiem tego przepisu jest zapobiegniecie dopuszczeniu do obrotu towarom podrobionym (nieoryginalnym). W takiej, bowiem sytuacji ich sprzedaż mogłaby narazić podmiot posiadający prawo ochronne na utratę renomy i zaufania klientów, co w konsekwencji miałoby dla niego negatywne skutki finansowe. Ryzyka takiego brak w sytuacji odnoszącej się do produktów oryginalnych, tylko, że sprowadzonych bez wymaganej zgody na teren Europejskiego ………... Z uwagi na możliwe, poważne skutki zastosowania powyższego przepisu, jego wykładnia powinna być ścisła, a nierozszerzająca. W sytuacji, w której możliwe jest zastosowanie innych środków (odpowiednich nakazów), zapewniających w wystarczający sposób ochronę znaków towarowych, stosowanie tego przepisu nie jest uzasadnione. O ile, zatem import obuwia przez pozwanego naruszył prawa ochronne na znaki towarowe powoda, o tyle nie mógł pozbawić sporne obuwie jego cechy oryginalności i legalności umieszczonych na nim znaków towarowych. Oryginalność jest, bowiem cechą nabytą przy powstaniu i w konsekwencji towar oryginalny nie może stracić swego przymiotu na skutek zajścia określonych sytuacji prawnych.

Ostatnim z żądań powoda jest nakazanie pozwanemu zamieszczenia w prasie stosownego oświadczenia o treści wskazanej w pozwie. Podstawę dla tego żądania zawiera art. 296 ust. 2 w zw. z art. 287 ust. 2 p.w.p. stanowiący, iż Sąd rozstrzygając o naruszeniu patentu może orzec na wniosek uprawnionego, o podaniu do publicznej wiadomości części albo całości orzeczenia lub informacji o orzeczeniu w sposób i w zakresie określonym przez sąd.

W tej kwestii należy zwrócić uwagę na zmianę obowiązujących przepisów ustawy. Obecna, bowiem treść art. 287 ust. 1 p.w.p. wynika z art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 9 maja 2007r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 99 poz. 662), która weszła w życie w dniu 20 czerwca 2007 r. Pozew w niniejszej sprawie został złożony w dniu 29 czerwca 2007 r., a z uwagi, iż wspomniana ustawa nie zawierała w zakresie dotyczącym własności przemysłowej żadnych przepisów przejściowych zastosowanie znajdą regulacje wynikające ze wspomnianej ustawy nowelizującej.

W tej materii stwierdzić należy, iż treść oświadczenia nie spełnia wymagań określonych we wspomnianym przepisie. Zważyć, bowiem należy, że w obecnym brzmieniu powyższego przepisu mowa jest o podaniu do wiadomości treści całości lub części orzeczenia, a orzeczenie w niniejszej sprawie nawet w przypadku uwzględnienia powództwa w całości nie zawierałoby rozstrzygnięcia w treści identycznego z oświadczeniem zawartym w pozwie. Powód domaga się, aby w oświadczeniu wskazano, że pozwany w maju 2007 r. importował do Polski bez zgody firmy ……….. buty marki adidas z poza Europejskiego ……….. czym naruszył przepisy o imporcie równoległym zawarte w ustawie prawo własności przemysłowej. Treści wskazane w projekcie oświadczenia nie zostałyby ujęte w sentencji orzeczenia, a byłyby jedynie podstawą wydania rozstrzygnięcia i swe odzwierciedlenie znalazłyby w uzasadnieniu wyroku. Nadto w obecnym stanie prawnym nie jest już możliwe zamieszczanie w oświadczeniu zwrotów grzecznościowych, dotyczących przeprosin albowiem jak już wskazano wyżej oświadczenie dotyczy jedynie treści orzeczenia ( M. du Vall [w] E. Nowińska, U. Promińska, M. du Vall Prawo własności przemysłowej Warszawa 2008 r. s. 158).

Na marginesie zważyć należy, iż z uwagi na oddalenie dwóch zasadniczych żądań trzecie z nich dotyczące opublikowania oświadczenia staje się bezcelowe albowiem oświadczenie w takiej sytuacji musiałoby wskazywać, iż powództwo w niniejszej sprawie zostało oddalone, co w sposób oczywisty mija się z celem orzekania tego rodzaju środków prawnych.

Reasumując Sąd Okręgowy uznał, iż pozwany dopuścił się naruszenia praw ochronnych na znaki towarowe powoda poprzez sprowadzenie na polski obszar celny 6 750 par butów bez zgody powoda na powyższe działanie. Jednocześnie jednak Sąd uznał, iż zastosowanie jakiegokolwiek ze wskazanych w ustawie środków ochrony nie jest uzasadnione, z przyczyn szczegółowo omówionych powyżej.

Jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu - wskazując, co się na nie składa - Sąd Okręgowy powołał przepisy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 10 pkt 18 oraz w zw. z § 12 ust.2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. nr 163 poz. 1349 z późn. zm.)

Od wyroku tego zaskarżając go w całości apelację wniósł powód zarzucając zaskarżonemu wyrokowi naruszenie art. 296 ust. 1 ustawy prawo własności przemysłowej z 30 czerwca 2000 r. (dalej p.w.p.), polegające na przyjęciu, że w okolicznościach niniejszej sprawy nie są spełnione przesłanki orzeczenia zakazu dalszych naruszeń oraz na błędnym rozumieniu przesłanki niebezpieczeństwa dalszych naruszeń, stanowiącego warunek takiego zakazu; naruszenie art. 286 p.w.p. przez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że hipoteza tego przepisu nie obejmuje towarów bezprawnie wprowadzonych do obrotu, jeżeli znak towarowy został na nie nałożony za granicą zgodnie z prawem oraz naruszenie zasady prawa międzyczasowego - wynikającej z art. XXVI oraz XLIX ustawy przepisy wprowadzające kodeks cywilny z 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U.  nr 16 poz. 94 ze zm.) oraz z art. 315 ust. 2 p.w.p. - polegające na zastosowaniu na 287 ust. 2 p.w.p. (w zw. z art. 296 ust. 1 a tej ustawy) w brzmieniu nadanym przez ustawę z 9 maja 2007 r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz niektórych innych ustaw do stosunku prawnego powstałego przed wejściem w życie tej ustawy i oddalenie w związku z tym roszczenia o publikację oświadczenia.

Nadto zarzucił naruszenie prawa procesowego tj. art. 233 § 1 k.p.c. polegające na przekroczeniu zasad doświadczenia życiowego i uznaniu za wiarygodne oceny zapewnień strony pozwanej o „przypadkowym" sprowadzeniu towaru do Polski oraz jednorazowości tego wydarzenia.

 W konsekwencji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uwzględnienie powództwa i nakazanie pozwanemu zaniechania importu i wprowadzania do obrotu butów oznaczonych znakami towarowymi powoda, wskazanymi w żądaniu pozwu, które są przez pozwanego sprowadzane spoza Europejskiego ………… bez zgody powoda; nakazanie pozwanemu zniszczenia 6 750 par butów zgłoszonych do odprawy celnej 16 maja 2007 r. i zatrzymanych przez Urząd Celny w ………..; nakazanie pozwanemu złożenia oświadczenia o treści i formie określonych w pozwie ewentualnie uchylenie go i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania a także o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu zarzucił, że Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił powództwo w całości, mimo że stwierdził, iż pozwany niewątpliwie dopuścił się naruszenia należących do powoda praw ochronnych na znaki towarowe.

Zdaniem powoda - biorąc pod uwagę uzasadnienie Sądu I Instancji - gdyby zgłosił on dwa pozostałe roszczenia, jakie przysługują mu na gruncie ustawy prawo własności przemysłowej, tj. roszczenie odszkodowawcze lub roszczenie o wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści, roszczenia te także zostałyby oddalone. Tego rodzaju rozstrzygnięcie sprawy jest oparte na rażącym naruszeniu obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa materialnego.

Podstawą rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego stało się przekonanie, że roszczenie zakazowe może zostać zasądzone, jeśli naruszenie trwa lub jeśli istnieje poważne niebezpieczeństwo jego powtórzenia. Co do zasady są to założenia trafne, jednak ich zastosowanie w niniejszej sprawie jest całkowicie bezpodstawne.

Po pierwsze, nie do przyjęcia jest dokonywanie oceny niebezpieczeństwa dalszych naruszeń na podstawie niewiążących, niepopartych żadną sankcją oświadczeń strony, nie mówiąc już o tym, że w przypadku, gdy zapewnienia te pochodzą od pełnomocnika procesowego strony, nie mają one w ogóle żadnego znaczenia prawnego.

Tymczasem dokonane naruszenie ustanawia silne domniemanie faktyczne przemawiające za przyjęciem niebezpieczeństwa dalszych naruszeń. Jeżeli pozwany nie uznaje powództwa, to mocą własnego działania może zniweczyć takie domniemanie w inny sposób, a mianowicie podejmując prawnie wiążące i opatrzone odpowiednią sankcją zobowiązanie.

Po drugie, przekracza zakres swobody Sądu danie wiary twierdzeniom strony przeciwnej, według których towary zostały sprowadzone do Polski przypadkowo. Jest to w istocie tłumaczenie, które trzeba określić, jako zupełnie nieuprawnione. Jedynie tytułem krótkiego wyjaśnienia wypada dodać, że wprowadzenie towaru do obrotu spoza obszaru ……….o kraju członkowskiego ……. wymaga dopełnienia szeregu formalności, w tym celnych, a zatem o przypadkowości czy pomyłce nie może tu być mowy.

Po trzecie, brak dalszych naruszeń w czasie trwania postępowania można z łatwością wytłumaczyć obowiązywaniem tymczasowego zakazu wprowadzania naruszających prawa powoda towarów do obrotu, wynikającego z postanowienia zabezpieczającego wydanego przez ten sam Sąd Okręgowy w Poznaniu 14 czerwca 2007 r. Niedopuszczalne jest wiec podawanie, jako argumentu przemawiającego za brakiem ryzyka dalszych naruszeń niepodejmowanie ich przez pozwanego w okresie obowiązywania postanowienia zabezpieczającego. Gdyby wyrok oddalający powództwo miał stać się prawomocny, zabezpieczenie wygasłoby i powód nie mógłby korzystać już z żadnej ochrony, co doprowadziłoby do ryzyka lub wręcz pewności naruszeń.

Po czwarte, w wyżej powołanym postanowieniu Sąd Apelacyjny trafnie wskazał, że okoliczność, na którą powoływał się pozwany, tj. przeznaczenie towarów do sprzedaży w innym kraju niż Polska nie ma dla oceny prawnej na gruncie niniejszej sprawy żadnego znaczenia, ponieważ już sam import tych towarów wkracza w sferę wyłączności przyznanej powodowi.

Wreszcie po piąte, Sąd Okręgowy popada w wyraźną sprzeczność, twierdząc z jednej strony, że naruszenie trwa, z drugiej zaś, że niebezpieczeństwo jego kontynuowania jest wyłączone. Tego rodzaju sytuacja jest logicznie niemożliwa, ponieważ jeżeli naruszenie trwa w chwili orzekania - roszczenie o zakazanie musi zostać zawsze uwzględnione. Jeżeli bowiem naruszenie trwa zawsze istnieje ryzyko jego kontynuacji, chyba, że Sąd uznaje, że wyrok oddalający powództwo z reguły skłania pozwanego do natychmiastowego zastosowania się do żądań powoda, co nie wydaje się założeniem uprawnionym.

Twierdzenie, że towary, o które toczy się spór, zostały zajęte przez właściwy organ celny i znajdują się w składzie celnym poza kontrolą pozwanego jest nieprawdziwe, a nawet gdyby tak było, nie uzasadniałoby to oddalenia powództwa.

Powyższy argument mógłby mieć znaczenie jedynie dla oceny niebezpieczeństwa wprowadzenia do obrotu tych konkretnych towarów, które stały się przedmiotem zatrzymania celnego, nie może on zaś z natury rzeczy mieć znaczenia dla oceny niebezpieczeństwa importu przez pozwanego takich samych towarów (naruszających prawa powoda) w przyszłości.

Sąd zdaje się błędnie uważać, że towary, o których mowa, na zawsze pozostaną już w składzie celnym, a w szczególności pozostaną tam niezależnie od wyniku niniejszego postępowania.

Uzasadniając naruszenie art. 286 p.w.p. powód wskazuje, że Sąd błędnie przyjmuje, iż, w przypadku towarów „oryginalnych", lecz naruszających prawa uprawnionego z powodu braku wyczerpania prawa (art. 155 ust. 2 p.w.p.) nie mamy do czynienia z towarem bezprawnie wytworzonym lub oznaczonym.

Z punktu widzenia ochrony znaku towarowego oznaczenia towaru identycznym znakiem nieoryginalnym oraz wprowadzenie do obrotu bez zgody uprawnionego towarów, w stosunku, do których prawo do znaku towarowego nie uległo wyczerpaniu, stanowią ten sam przejaw naruszenia w warunkach podwójnej identyczności (art. 296 ust. 2 pkt 1 p.w.p.). Z punktu widzenia istoty naruszenia oraz interesów uprawnionego są to zatem przypadki analogiczne i w pełni możliwa jest taka wykładnia art. 286 p.w.p., która znaczenie terminu „bezprawnie oznaczone" nie odnosi do samego faktu pierwszego nałożenia znaku, lecz do bezprawności korzystania ze znaku w chwili, w której jest to przedmiotem normatywnej oceny.

Interpretacja taka jest nie tylko zasadna, ale wręcz konieczna dla zachowania zgodności prawa polskiego z prawem wspólnotowym tj. z art. 10 dyrektywy 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej (Dz. Urz. WE L 195 z 2.6.2004 r.).

Na gruncie dyrektywy okoliczność, czy naruszenie prawa ochronnego ma miejsce przez wprowadzanie do obrotu tzw. „podróbek", czy też nielegalny import równoległy, nie ma, zatem znaczenia z punktu widzenia roszczenia o zniszczenie naruszających prawo do znaku towarów. Dokonana przez Sąd wykładnia art. 286 p.w.p. jest, zatem niezgodna z dyrektywą, i nie jest zdeterminowana przez brzmienie tego przepisu. W tej sytuacji także i to roszczenie powoda winno zostać uwzględnione.

Sąd Okręgowy, oddalając roszczenie o nakazanie pozwanemu złożenia oświadczenia w formie i treści wskazanych w pozwie, powołuje się przede wszystkim na to, że zgodnie z obecnym brzmieniem art. 287 ust. 2 p.w.p. zasądzenie oświadczenia w takiej postaci jest niedopuszczalne. Należy jednak podkreślić, że naruszenie miało miejsce jeszcze w stanie prawnym, w którym roszczenie takie było możliwe. Trzeba, zatem zastosować ogólne reguły prawa intertemporalnego, znajdujące na gruncie p.w.p. dodatkowe potwierdzenie w treści art. 315 ust. 2 tej ustawy, który winien znaleźć do niniejszej sprawy zastosowanie, jeśli nie wprost, to w drodze analogii. Oznacza to, że do oceny zasadności roszczenia powoda winny znaleźć zastosowanie przepisy obowiązujące w chwili naruszenia, wtedy, bowiem powstał między stronami stosunek prawny o charakterze deliktowym.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w wysokości czterokrotnej stawki minimalnej.

W uzasadnieniu wskazał, że towar, którego dotyczy spór jest autentyczny a z prawa krajowego nie wynika, by obowiązek zniszczenia dotyczył obuwia autentycznego.

Pozwany nie zamierzał naruszyć interesów powoda ( sprowadził autentyczne obuwie, od przedsiębiorcy, który nabył je od oficjalnego dystrybutora powoda a towar dotarł do niego z ……………i w związku, z czym miał uzasadnione podstawy by domniemywać, że prowadzając ten towar działa zgodnie z prawem) ani też ich faktycznie nie naruszył, z czego wynika, że rozstrzygniecie, co do odmowy zobowiązania pozwanego do opublikowania przeprosin jest słuszne i powinno zostać utrzymane.

W toku sprawy to powód odmawiał uzasadnionym propozycjom pozwanego, który od początku postępowania był gotowy do zakończenia sporu poprzez odesłanie towaru do dostawcy, od którego towar nabył.

Z prawa europejskiego, w tym z powołanej w apelacji Dyrektywy UE nie wynika, wbrew spekulatywnym w swej istocie twierdzeniom powoda, by jego zapisy wprowadziły obligo niszczenia towarów autentycznych - stanowią one katalog możliwych środków postępowania, a sam ten przepis, w swoim § 3 – nakazuje wykorzystywać te środki stopniowo, stosownie do skali naruszenia.

Nieuzasadniony jest zarzut powoda, co do naruszenia przez Sąd pierwszej instancji przepisów prawa intertemporalnego, a gdyby nawet przyjąć, że zarzut ten jest słuszny, czemu niżej podpisany zaprzecza, to w ten sposób powód podałby kolejny dowód na brak podstaw do żądania zniszczenia towaru (ówczesnej redakcji analizowanego przepisu art.286 p.w.p. nie było takiej regulacji).

Ponadto, żądania powoda zostały błędnie skonstruowane w taki sposób, że nie mogły zostać uwzględnione (poza niczym nie uzasadnionym żądaniem zniszczenia autentycznych butów, powód domagał się zakazania pozwanemu importu wszelkich towarów oznaczonych znakiem adidas spoza terenu Unii Europejskiej (sic!),jak również domagał się przeprosin za szkody, jakich nie poniósł towar nigdy nie miał się znaleźć ani się nie znalazł w obrocie na terenie R.P.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadna aczkolwiek nie w całości.

Nie znajduje podstaw zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. mający polegać na przekroczeniu zasad doświadczenia życiowego i uznaniu za wiarygodne zapewnień strony pozwanej o jednorazowym przypadku sprowadzenia towaru do Polski. 

Bezspornym jest, że pozwany zgłosił do procedury dopuszczenia do wolnego obrotu w Urzędzie Celnym w ……….. 6 750 par oryginalnych butów powoda przez niego wyprodukowanych i oznaczonych, (ale bez jego zgody na wprowadzenie do obrotu w Polsce) co rzeczywiście przemawia przeciwko przyjęciu, że sprowadzenie towaru było przypadkowe.

Po wykryciu jednak tego faktu prezes pozwanego w piśmie do pełnomocnika powoda z 22 maja 2007 r. stwierdzał, że towar jest przeznaczony do sprzedaży w małych partiach w ………krajach byłych republik ………. (k. 118) a w e-mailu z 15 czerwca 2007 r. pełnomocnik pozwanego negocjując warunki ugody zobowiązywał się wprowadzić sporny towar do obrotu poza krajami UE, godząc się na zniszczenie butów, jako sankcję na wypadek niewywiązania się z tego obowiązku (k. 119)

We wniosku z 17 września 2007 r. o zmianę sposobu zabezpieczenia z kolei pozwany zarzucał, że dotychczasowy sposób zabezpieczenia uniemożliwia mu odesłanie towaru do miejsca jego nabycia (k. 158).

Także na rozprawie 8 listopada 2007 r. pełnomocnik pozwanego proponował takie rozwiązanie (k. 195). 

 Nie ma, zatem podstaw do przyjmowania, że w przypadku oddalenia powództwa w całości czy tylko żądania zniszczenia obuwia pozwany z pewnością wprowadzi go na obszar Polski. 

Należy tu jednak zgodzić się z zarzutem powoda, że wywodzenie z powyższego, iż do naruszenia w ten sposób praw powoda z pewnością nie dojdzie czy też, że nie występuje zagrożenie praw powoda nie znajduje podstaw.

Jak słusznie wskazuje apelacja Sąd Okręgowy bezpodstawnie wywodzi takie wnioski także z faktu, że obecnie pozwany nie może zabezpieczonym towarem swobodnie dysponować.

Tymczasem należący do pozwanego towar został zatrzymany na podstawie Rozporządzenia Rady (WE) NR ………. z dnia ……….. r. dotyczącego działań organów celnych skierowanych przeciwko towarom podejrzanym o naruszenie niektórych praw własności intelektualnej oraz środków podejmowanych w odniesieniu do towarów, co, do których stwierdzono, że naruszyły takie prawa (Dz. U. UE L  03.196.7).

Zgodnie z art. 13 ust., 1 jeżeli, w ciągu 10 dni roboczych od otrzymania powiadomienia o zawieszeniu dopuszczenia lub o zatrzymaniu, urząd celny określony w art. 9 ust. 1 nie został powiadomiony o wszczęciu postępowania mającego ustalić, czy nastąpiło naruszenie prawa własności intelektualnej na mocy prawa krajowego zgodnie z art. 10, lub nie otrzymał zgody posiadacza prawa przewidzianej w art. 11 ust. 1 stosownie do przypadku, towary zostają dopuszczone lub ich zatrzymanie zostaje zakończone, stosownie do przypadku, z zastrzeżeniem dokonania wszystkich formalności celnych.

Obecnie po upływie wskazanych terminów podstawą zatrzymania obuwia jest jedynie sądowe postanowienie o zabezpieczeniu.

Jego upadek na skutek oddalenia powództwa umożliwi zgodnie z wskazanym przepisem wprowadzenie towaru do obrotu.

Rozpoznając zarzuty dotyczące wadliwego zastosowania przepisów intertemporalnych zauważyć trzeba, że ustawa z dnia 9 maja 2007 r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 99 poz. 662) nie zawiera żadnych reguł intertemporalnych.

Stosownie, natomiast do poglądu wyrażonego w wyroku Sądu Najwyższego z 19 III 2004 r. IV CK 157/03 (Biuletyn Sądu Najwyższego - Izba Cywilna 2005, nr 1, s. 47-48) do oceny skutków dokonanego po dniu 22 sierpnia 2001 r. naruszenia prawa z rejestracji znaku towarowego stosuje się przepisy ustawy z 30 VI 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2001 r. Nr 49, poz. 508 ze zm.; jedn. tekst Dz. U. z 2003 r., nr 119, poz. 1117 ze zm.; dalej p.w.p.) także wtedy, gdy prawo z rejestracji znaku towarowego istniało już w dniu wejścia w życie tej ustawy.

Zawarte w art. 315 ust. 1 zdanie drugie p.w.p. wskazanie rozumieć trzeba w ten sposób, że przepisy ustawy o znakach towarowych stosuje się do oceny skutków zdarzeń prawnych, mających miejsce w czasie ich obowiązywania, natomiast skutki zdarzeń prawnych, które nastąpiły po dniu 22 sierpnia 2001 r., podlegać powinny ocenie na podstawie przepisów Prawa własności przemysłowej także wtedy, gdy dotyczyły praw już istniejących. 

Zgodnie z generalną zasadą nieretroakcji, wyrażoną w art. 3 k.c., nowa ustawa obowiązuje na przyszłość i jej mocy obowiązującej nie należy rozciągać na okresy poprzedzające jej wejście w życie, chyba, że co innego wynika z jej brzmienia lub celu.

Mając na względzie ten przepis oraz treść art. XLIX. § 1. przepisów. wprowadzających kodeks cywilny należy zgodzić się, co do tego, że ocena czy doszło do naruszenia chronionego prawa powoda winna być dokonana na gruncie przepisów sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 9 maja 2007 r. względnie, – o czym - dalej na gruncie przepisów dyrektywy ……………

Zgodnie jednak z art. 316 §1 k.p.c. zmiana stanu prawnego w toku postępowania wymaga przyjęcia za podstawę rozstrzygnięcia przepisów obowiązujących w chwili wyrokowania, chyba, że przepisy przejściowe przewidują stosowanie unormowań poprzednio obowiązujących.

Oznacza to, że sąd winien zastosować wyłącznie środki ochronne, jaki przewiduje ustawa w dniu orzekania.

Trzeba też zauważyć, że zmiany dokonane w ustawie były wynikiem transpozycji norm Dyrektywy ………….. Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej (Dz. U. UE L 2004.157.45), którą Polska miała obowiązek implementować do swojego porządku prawnego najpóźniej z dniem 29 kwietnia 2006 r.

Zgodnie z przyjętą w prawie wspólnotowym i niejednokrotnie podkreślaną w orzecznictwie ETS zasadą pierwszeństwa (Flaminio Costa versus ENEL Sprawa 6/64, (1964) ECR 585, czy Internationale Handelsgesellschaft Sprawa 11/70, (1970) ECR 1125), każdy sąd krajowy musi, w ramach swojej jurysdykcji, stosować prawo wspólnotowe w całości i udzielać ochrony prawom, jakie system wspólnotowy przyznaje jednostce. Tak samo sąd krajowy musi odmówić zastosowania jakiegokolwiek przepisu prawa krajowego sprzecznego z prawem wspólnotowym, bez względu na to, czy chodzi o przepis krajowy wcześniejszy, czy też późniejszy w stosunku do normy prawa wspólnotowego, a także bez względu na to, czy chodzi o normę zawartą w akcie o charakterze ustawodawczym lub administracyjnym, czy też o praktykę sądową ………….

Niezależnie, zatem od nowelizacji sądy polskie zobowiązane były już od 30 kwietnia 2006 r. stosować bezpośrednio przepisy wynikające ze wskazanej dyrektywy.

Za przyjęciem powyższego poglądu przemawia także obowiązująca w prawie wspólnotowym zasadą efektywności. Zasada ta jest niejako wypadkową stosowania zasad pierwszeństwa i bezpośredniego skutku prawa wspólnotowego i oznacza obowiązek państwa członkowskiego do zapewnienia skuteczności prawu wspólnotowemu w wewnętrznym porządku prawnym, w węższym zaś - obowiązek sądów państw członkowskich efektywnego stosowania i wykładni prawa wspólnotowego (zapewnienia efektywnej ochrony roszczeń opartych na prawie wspólnotowym). Zasadę efektywności w węższym znaczeniu wywodzi się z ogólnego obowiązku państw członkowskich wyrażonego w art. 10 (5) TWE podejmowania wszelkich stosownych środków celem zapewnienia wykonania zobowiązań wynikających z Traktatu i powstrzymywania się od działań, które mogłyby zagrażać osiągnięciu celów określonych w Traktacie (wyrok w sprawie …………). Biorąc pod uwagę fakt, iż Polska jest członkiem Unii Europejskiej, a obecny kształt ustawy prawo własności przemysłowej jest skutkiem implementacji norm wspólnotowych (zwłaszcza porozumienia madryckiego o międzynarodowej rejestracji znaków z dnia 14 kwietnia 1891 r. oraz Dyrektywy ……….), należy spojrzeć na przepisy krajowe przez pryzmat ich celu, tak, aby orzekając o prawach i obowiązkach z tej ustawy wynikających odnieść pożądany skutek.

Wątpliwości Sądu Okręgowego, jak i Sądu Apelacyjnego nie budzi fakt, iż powodowi przysługują prawa ochronne do znaków towarowych, które znajdują się na spornym obuwiu i że prawa te zostały przez pozwanego naruszone.

Uzupełniając jedynie wywody Sądu Okręgowego w tym zakresie wskazać można, że treść art. 153 ust. 1 p.w.p. jednoznacznie stanowi, iż przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej a art. 154 p.w.p. określa tylko przykładowo, w jaki sposób może dojść do korzystania ze znaku towarowego. Pojęcie „używania”, czy „korzystania” ze znaku towarowego szeroko zostało omówione w wyroku Wojewódzkiego Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21 marca 2006 r. VI SA/Wa 1653/05 (LEX nr 197275).

W niniejszym przypadku już poprzez samą próbę wwiezienia przedmiotowego towaru na teren ……….. zostało naruszone należne powodowi prawo ochronne do znaku towarowego. W przypadku niewykrycia przez służby celne faktu nieudzielania zgody uprawnionego towar trafiłby na rynek Polski, a stąd mógłby trafić również na teren innych państw …………..

Jak już wyżej wskazano stan pozostawania spornych butów w magazynach służb celnych jest stanem przejściowym i minąłby on z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia oddalającego powództwo. Z tą chwilą powstało by ponownie realne zagrożenie wprowadzeniem zwolnionego z zajęcia towaru do obrotu, gdyż powróciłby on w ręce pozwanego.

Zasadnie, zatem apelacja zarzuciła naruszenie art. 296 ust. 1 p.w.p. poprzez odmowę zakazania pozwanemu naruszania jego praw.

Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 27 kwietnia 2006 r. I A Ca 1240/05 ogłoszenie przeprosin służy nie tylko usunięciu skutków naruszeń. Pełni, bowiem także funkcję wychowawczą i prewencyjną. W przypadku oznaczeń towarowych powszechnie znanych, tzw. marek światowych, cieszących się powszechną renomą i uznaniem, orzekanie takich przeprosin stanowi przestrogę dla ewentualnych innych podmiotów, które w różny sposób mogłyby chcieć dokonywać naruszeń praw ochronnych. Orzekanie o przeprosinach daje tym osobom jednoznaczny sygnał, że podmioty, którym przysługują prawa do znaków towarowych monitorują rynek i zwalczają w drodze sądowej przejawy naruszania praw ochronnych wynikających ze znaków towarowych (LEX nr 214292).

Aczkolwiek pogląd ten wyrażony był na gruncie art. 287 ust. 2 p.w.p. sprzed nowelizacji należy go podzielić i stwierdzić, że obecnie funkcję taką pełni ogłoszenie o podaniu do publicznej wiadomości części albo całości orzeczenia lub informacji o orzeczeniu przewidziane w obecnym brzmieniu przepisu mającego w sprawie zastosowanie w zw. z art. 296 ust. 1 a p.w.p.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego skuteczna ochrona praw powoda uzasadniała jego wniosek o dokonanie takiego ogłoszenia w jednym z czasopism wskazanych przez niego tj. w Rzeczpospolitej mającej stosowne dodatki, w których ogłoszenie takie może być dokonane i zapewniające jego poczytność wśród zainteresowanych.

Z uwagi na zmianę stanu prawnego i okoliczności, że wyrok uwzględniający (po części) żądanie powoda wydał Sąd Apelacyjny ogłoszenie to nie zawiera ani przeprosin ani sformułowań nie dających się pogodzić z nimi.

Sąd Apelacyjny rozważał dopuszczalność dokonywania takich zmian. Mieszczą się one jednak w żądaniu powoda a za nakazaniem opublikowania części orzeczenia przemawia także wskazana wyżej zasada efektywności oraz zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego przyjęta w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Zgodzić się trzeba z Sądem Okręgowym, że dosłowne brzmienie przepisu art. 286 przemawia przeciwko możliwości zniszczenia rzeczy nie będących rzeczami bezprawnie wytworzonymi lub oznaczonymi.

Sąd Apelacyjny mając na względzie treść art. 10 dyrektywy ………… Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej (Dz. U. UE L 2004.157.45) uznaje, że zapewnienie właściwej ochrony podmiotu uprawnionego może prowadzić niekiedy do orzeczenia o zniszczeniu także wytworów wytworzonych lub oznaczonych zgodnie z prawem.

Przemawia za powyższym także wykładnia przyjęta przez ETS w punktach nr ……… wyroku wydanego w sprawie …….. ………. i inni przeciwko …………………z dnia 26 kwietnia 2007r., sygn. C-348/04 (LEX nr 258077).

 W orzeczeniu tym ETS nakazuje traktować naruszenie nakazu uzyskania zgody uprawnionego w przypadku importu równoległego na równi z wprowadzaniem do obrotu towarów podrobionych. Wykładnia przyjęta w tym wyroku jest wykładnią rozszerzającą, gdyż przepisy wspólnotowe (podobnie jak polskie) nie wypowiadają się wprost na temat sankcji, które można zastosować w tym właśnie przypadku. Za poprawnością takiej interpretacji przepisów przemawia konieczność zapewnienia skutecznej ochrony interesom uprawnionych, które doznałyby znacznego uszczerbku, gdyby przyjąć, że w przypadku importu równoległego są takiej ochrony pozbawieni.

Zgodnie jednak z art. 286 zdanie trzecie p.w.p jak i ustępem 3 art. 10 wskazanej dyrektywy rozpatrując żądanie zastosowania środków naprawczych, należy brać pod uwagę zachowanie proporcjonalności między powagą naruszenia a zarządzonymi środkami naprawczymi, a także interesy stron trzecich.

Niewątpliwie waga naruszenia polegająca na próbie wprowadzenia obuwia wyprodukowanego i oznaczonego przez powoda i jednorazowy charakter naruszenia nie uzasadniają uwzględnienia jego żądania w tym przedmiocie. Pozwany może zresztą legalnie wprowadzić to obuwie do obrotu poza obszarem ………. a jego zniszczenie uniemożliwiło by mu zgodne z prawem osiągnięcie zamierzonej przez sprzedaż korzyści.  

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny na podstawie powołanych wyżej przepisów oraz art. 386 § 1 k.p.c. orzekł jak w punkcie I wyroku.

Orzekając o kosztach postępowania Sąd miał na względzie, że powódka złożyła spis kosztów (k. 324). W spisie tym wymieniono kwoty wydatkowane na opłatę sądową od pozwu w wysokości 5 500 zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz koszty wykonania zabezpieczenia (składowania w wysokości 7 972 zł. Łącznie wyniosły one 13 489,06 zł.

Oprócz tych kosztów uwzględnionych przez Sąd Apelacyjny spis zawiera szereg pozycji, które nie mogą być jednoznacznie powiązane z kosztami niniejszej sprawy bądź nie pozwalają stwierdzić czy w całości wydatkowano je w sprawie. Dla przykładu wskazać można, na faktury stanowiące załączniki 1 – 5 za przesyłki kurierskie czy załącznik nr ……….zawierający oświadczenie o treści: „Pobrałem znaki sądowe na kwotę 100 zł do sprawy ………..”

Powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika we wniosku o zabezpieczenie (opłacił 100 zł) i w postępowaniu zażaleniowym nie wnosił zwrot kosztów i Sąd Apelacyjny o kosztach tych nie orzekł.

Pozwany poniósł w sprawie koszty sądowe w wysokości 207 zł (opłata od wniosku o zmianę postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia 100 złotych, opłaty od dwóch zażaleń złożonych w toku postępowania - łącznie 60 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 złotych, oraz opłata od zażalenia w postępowaniu zabezpieczającym - 30 złotych).

Niezależnie od powyższego strony poniosły koszty zastępstwa procesowego.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego wynik sprawy wygranej w części przez powódkę uzasadniał w przypadku kosztów zastępstwa procesowego na ich wzajemne zniesienie a w przypadku pozostałych kosztów na obciążenie nimi na podstawie art. 100 k.p.c. po połowie. 

W pozostałej części apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Również w tym postępowaniu obciążono na podstawie art. 100 k.p.c. strony kosztami sądowymi po połowie ( opłata od apelacji 5 500 zł) a koszty zastępstwa procesowego zniesiono wzajemnie. 

 /-/ J. Futro            /-/ M. Gulczyńska                 /-/ M. Mazurkiewicz-Talaga