Wyrok z dnia 2024-11-29 sygn. II SA/Gd 471/23

Numer BOS: 2227028
Data orzeczenia: 2024-11-29
Rodzaj organu orzekającego: Wojewódzki Sąd Administracyjny

Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:

II SA/Gd 471/23 - Wyrok WSA w Gdańsku

Data orzeczenia
2023-11-29 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2023-05-23
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
Sędziowie
Jolanta Górska /przewodniczący/
Katarzyna Krzysztofowicz /sprawozdawca/
Wojciech Wycichowski
Symbol z opisem
6329 Inne o symbolu podstawowym 632
Hasła tematyczne
Świadczenie socjalne
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono zaskarżoną decyzję
Powołane przepisy
Dz.U. 2023 poz 1993 art. 2 pkt 17, art. 9 ust. 3 i ust. 4a
Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j.)
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jolanta Górska Sędziowie: Sędzia WSA Katarzyna Krzysztofowicz (spr.) Asesor WSA Wojciech Wycichowski po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2023 r. w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi D. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku z dnia 23 lutego 2023 roku, nr SKO.421.99.2023 w przedmiocie świadczenia z funduszu alimentacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję.

Uzasadnienie

D. K. (dalej jako: skarżąca) wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku (dalej jako: Kolegium, SKO) z dnia 23 lutego 2023 r., nr SKO.421.99.2023, którą utrzymano w mocy decyzję Burmistrza Miasta Chojnice (dalej jako: Burmistrz) z dnia 29 grudnia 2022 r., nr MOPS.FA.8161.000395.22, o odmowie przyznania świadczenia z funduszu alimentacyjnego na osobę uprawnioną – A. B..

Skarga została wniesiona w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy:

Wnioskiem z dnia 28 września 2022 r. D. K. zwróciła się o ustalenie, na podstawie ustawy z dnia 7 września 207 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2023 r., poz. 1993 ze zm.) dalej jako "u.p.o.u.a.", prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego na okres 2022/2023 na osobę uprawnioną – A. B..

Decyzją z dnia 29 grudnia 2022 r. Burmistrz Miasta odmówił przyznania wnioskowanego świadczenia z funduszu alimentacyjnego.

W uzasadnieniu decyzji podano, że organ dokonał weryfikacji, przeprowadzonej w systemie Emp@tia, z którego pobrał niezbędne dane do rozpatrzenia wniosku, tj. informacje o uzyskanych dochodach członków rodziny w roku 2021 z Ministerstwa Finansów, o okresach zatrudnienia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz - w celu ustalenia składu rodziny, dokonał weryfikacji w rejestrze PESEL. Na podstawie zebranej dokumentacji ustalił, że miesięczny dochód rodziny wnioskodawczyni w przeliczeniu na osobę w rodzinie wynosi 2.116,60 zł i przekracza określone

w art. 9 ust. 2 u.p.o.u.a. kryterium dochodowe, zaś kwota przekroczenia kryterium dochodowego obliczona zgodnie z art. 9 ust. 2a ww. ustawy wynosi 1.216,60 zł (2.116,60 zł - 900 zł = 1.216,60 zł) i tym samym jest to kwota wyższa, niż kwota świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługująca osobie uprawnionej, która wynosi 500 zł. W związku z powyższym świadczenia z funduszu alimentacyjnego na dziecko, A. B., nie przysługują.

Organ odniósł się też do zarzutów strony podniesionych w piśmie z dnia 21 grudnia 2022 r. kwestionujących dokonane przez Wójta wyliczenie dochodu rodziny. Strona podnosiła mianowicie, że od 2012 r. jest zatrudniona w N. Sp. z o.o., lecz od 1 maja 2022 r. przebywa na urlopie bezpłatnym, jednocześnie podejmując, od 30 kwietnia 2022 roku, zatrudnienie w N.I. Sp. z o.o. Powyższa zmiana została podjęta na prośbę pracodawców i za ich porozumieniem. W okresie od 1 maja 2022 r. wnioskodawczyni uzyskuje dochód z jednego źródła, tj. N.I. Sp. z o.o. zatem stoi na stanowisku, że dochód uzyskany w roku 2021 w firmie N. Sp. z o.o. jest dochodem utraconym i przy wyliczaniu dochodu jej rodziny nie powinien być brany pod uwagę. Natomiast - zdaniem organu, przepis art. 2 pkt 17 u.p.o.u.a., który definiuje pojęcie utraty dochodu, nie przewiduje utraty dochodu spowodowanej udzieleniem urlopu bezpłatnego. W związku z tym nie ma podstaw do uznania dochodu uzyskanego w roku 2021 za utracony. Organ podtrzymał więc przyjęty sposób wyliczenia dochodu rodziny wnioskodawczyni i poczynione na jego podstawie wnioski.

W odwołaniu D. K. zwróciła uwagę, że art. 174 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2023 r., poz. 1465), dalej jako "Kodeks pracy", jednoznacznie mówi, że okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależy uprawnienie pracownicze, co jest jednoznaczne z faktem, iż nie są odprowadzane żadne składki ani wypłacane jakiekolwiek wynagrodzenie. Ponadto strona przytoczyła wyroki sądów administracyjnych, w których uznano przebywanie na urlopie bezpłatnym za dochód utracony. Wobec tego dochód w N. Sp. z o.o. należało uznać za utracony i nie może on być brany pod uwagę podczas ustalania dochodu rodziny odwołującej się.

Na skutek rozpoznania odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze, decyzją z dnia 23 lutego 2023 r., utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji.

W uzasadnieniu wskazano, że kwestią sporną w sprawie był sposób wyliczenia wysokości dochodu rodziny odwołującej się. Ustalając prawo do wnioskowanego świadczenia za okres 2022/2023 organ zobowiązany był wziąć pod uwagę dochód uzyskany i utracony w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, a więc w roku 2021. Przy czym, od dnia 1 maja 2023 r. strona przeszła na urlop bezpłatny w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy, choć w praktyce – jak sama oświadczyła – jest to praca u tego samego pracodawcy. Wobec tego należało rozważyć, czy urlop bezpłatny można uznać za dochód utracony w rozumieniu art. 2 pkt 17 u.p.o.u.a. Zdaniem Kolegium, wyliczenie zawarte w tym przepisie ma charakter wyczerpujący. Regulacja ta nie posługuje się bowiem, w odniesieniu do rodzajów dochodów, które należy uznawać za dochód utracony, sformułowaniem "w szczególności", które mogłoby wskazywać na potencjalną możliwość poszerzenia określonego w nim katalogu. W katalogu tym ustawodawca nie przewidział natomiast okoliczności przejścia na urlop bezpłatny. Wymienił za to urlop wychowawczy, za który pracownik również nie otrzymuje wynagrodzenia. Wobec tego, w sytuacji, gdy u.p.o.u.a. zawiera własną definicję utraty dochodu, wiążąc go z utratą określonego źródła dochodu lub uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego, to nie można odwoływać się do słownikowej definicji utraty, bo prowadzi to do wniosków sprzecznych z definicją ustawową.

Dodatkowo Kolegium wyraziło pogląd, że gdy mowa o zatrudnieniu lub innej pracy zarobkowej, oznacza to wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, umowy o pracę nakładczą, a także wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umowy zlecenia, umowy o dzieło. Odpowiednio zatem, utrata zatrudnienia oznacza utratę pracy świadczonej na podstawie umowy o pracę lub innych umów. Nie oznacza natomiast zmiany warunków pracy i płacy, polegającej na obniżeniu, czy podwyższeniu wynagrodzenia, przy trwaniu stosunku pracy. Gdy z osobą wnioskującą o przyznanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego rozwiązany zostanie stosunek pracy lub zostanie rozwiązana inna z umów wymienionych, czyli w sytuacji, gdy osoba ta utraci jedno ze źródeł dochodu mające umocowanie w określonym stosunku prawnym, to wówczas może ona odliczyć dochód utracony. Wprawdzie na tym tle prezentowane są poglądy przeciwne, jednak skład orzekający w sprawie ich nie podziela.

W skardze D. K. wniosła o uchylenie decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego, podtrzymując swoje stanowisko przedstawione w odwołaniu, tj. że dochód uzyskiwany w N. Sp. z o.o. został utracony, a nieuzyskane dochody nie mogą być brane pod uwagę podczas ustalania wysokości dochodu dla celów przyznania świadczenia alimentacyjnego. Strona zauważyła też, że przyjęcie poglądu zaprezentowanego przez organ spowoduje, że naliczenie dochodu nieutraconego w 2022 r., a następnie wyliczenie w przyszłości dochodu za rok 2022 przy składaniu nowego wniosku w 2023 r., będzie radykalnie różne i zobrazuje błędnie naliczony dochód przy wniosku z 2022 r.

W odpowiedzi na skargę Kolegium wniosło o jej oddalenie oraz skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Wnioskiem z dnia 9 czerwca 2023 r. skarżąca wniosła o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu w postaci decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku z dnia 24 marca 2023 r., nr SKO. 421.178.2023 na okoliczność wykazania, że wynagrodzenie utracone w związku z urlopem bezpłatnym oznacza utratę dochodu i nie uwzględnia się go przy ustalaniu dochodu rodziny ubiegającej się o świadczenie rodzinne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Skargę należało uwzględnić, lecz z przyczyn innych, niż w niej wskazane.

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2022 r., poz. 2492) w zw. z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2023 r., poz. 1634 ze zm.) dalej "p.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, a kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W myśl art. 145 § 1 pkt 1 p.p.s.a. uchylenie zaskarżonej decyzji w całości albo w części następuje w przypadku stwierdzenia przez sąd naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (lit. a), naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (lit. b), innego naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (lit. c). Ponadto, zgodnie z treścią art. 134 § 1 p.p.s.a., sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, z zastrzeżeniem art. 57a, zatem uwzględnia w granicach danej sprawy wszelkie naruszenia prawa a także przepisy, które powinny znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie niezależnie od zarzutów i wniosków podniesionych w treści skargi.

Rozpoznając wniesioną przez D. K. skargę Sąd uznał, że podniesione w niej zarzuty nie są trafne, jednakże – z uwagi na treść art. 134 p.p.s.a. - należało skargę uwzględnić i zaskarżalną decyzję uchylić.

Kontroli sądowej poddano decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku z dnia 23 lutego 2023 r., którą utrzymano w mocy decyzję Burmistrza Miasta Chojnice (dalej jako: Burmistrz) z 29 grudnia 2022 r. o odmowie skarżącej przyznania świadczenia z funduszu alimentacyjnego na osobę uprawnioną – A. B..

Istotą sporu w niniejszej sprawie jest to, czy ustalając dochód rodziny skarżącej dla celów przyznania świadczenia z funduszu alimentacyjnego, organ powinien traktować przebywanie przez nią na urlopie bezpłatnym jako dochód utracony, którego nie należy uwzględniać w wyliczeniach. W tym zakresie strona skarżąca stoi na stanowisku, że urlop bezpłatny stanowi dochód utracony i powołuje się na art. 174 Kodeksu pracy, który stanowi, że okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależy uprawnienie pracownicze, co jest jednoznaczne z faktem, iż nie są odprowadzane żadne składki ani wypłacane jakiekolwiek wynagrodzenie. Z kolei organy wskazują, że ustawowy katalog sytuacji uznawanych za utratę dochodu, zawarty w art. 2 pkt 17 ustawy z dnia 7 września 207 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2023 r., poz. 1993 ze zm.) dalej jako "u.p.o.u.a.", jest katalogiem zamkniętym i nie przewiduje, aby utrata dochodu spowodowana urlopem bezpłatnym stanowiła dochód utracony.

Odnosząc się do tej kwestii Sąd uznał, że stanowisko organów jest prawidłowe. W orzecznictwie wskazuje się bowiem, że przepis art. 2 pkt 17 u.p.o.u.a. zawiera zamknięty katalog przesłanek kwalifikujących utratę dochodu (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 listopada 2016 r., sygn. akt I OSK 1368/16; Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 24 września 2021 r., sygn. akt III SA/Gd 1116/20 - dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, https://orzeczenia.nsa.gov.pl). Wyjaśniając ten pogląd należy wskazać, że co do zasady doktryna i orzecznictwo uznają, iż wyrażenia takie jak: "w szczególności", "w tym" itp. informują o otwartym (przykładowym) charakterze wyliczenia, natomiast takie sformułowania jak: "tylko", "jedynie", itp. informują o zamkniętym (enumeratywnym) zbiorze wyliczonych elementów. Oceniając więc w tym kontekście przepis art. 2 pkt 17 u.p.o.u.a. zasadny jest wniosek, że ustawodawca nie zawarł w nim żadnego zwrotu, który mógłby wskazywać na to, iż utworzony katalog jest otwarty, przykładowy. Oznacza to zatem, że utrata dochodu związana z urlopem bezpłatnym nie może być uznana za dochód utracony, który nie podlega uwzględnieniu przy ustalaniu wysokości dochodu rodziny dla celów świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

W związku z tym organy, prowadząc postępowanie wyjaśniające w celu rozstrzygnięcia wniosku skarżącej o przyznanie świadczenia z funduszu alimentacyjnego, zasadnie uwzględniły w wyliczeniach dochodu rodziny, dochód uzyskiwany przez skarżącą w roku 2021 w firmie N.

W tym miejscu należy odnieść się do wniosku dowodowego złożonego przez skarżącą w dniu 9 czerwca 2023 r., zawierającego żądanie przeprowadzenia dowodu z decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku z 24 marca 2023 r. na okoliczność wykazania, że wynagrodzenie utracone w związku z urlopem bezpłatnym oznacza utratę dochodu i nie uwzględnia się go przy ustalaniu dochodu rodziny osoby ubiegającej się o świadczenie rodzinne. Zdaniem Sądu, dowód ten pozostaje bez wpływu na dokonaną przez Sąd ocenę działań organów w kwestii dochodu strony utraconego w związku z urlopem bezpłatnym. Powyższa decyzja Kolegium nie ma dla Sądu charakteru wiążącego i nie przesądza o wykładni art. 2 pkt 17 u.p.o.u.a. Ponadto, decyzja ta nie odnosiła się do tego przepisu, lecz przepisu art. 3 pkt 22 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2023 r., poz. 390 ze zm.), a więc innej regulacji, niż stanowiącej podstawy kontrolowanych decyzji.

Niemniej jednak, mimo iż organy prawidłowo rozstrzygnęły kwestię dotyczącą braku możliwości uznania utraty dochodu spowodowanej urlopem bezpłatnym skarżącej za dochód utracony w rozumieniu u.p.o.u.a., to zdaniem Sądu wyliczenie dochodu rodziny wnioskodawczyni dokonane przez organy dla potrzeb tej sprawy nie jest prawidłowe. Dokonując tego wyliczenia organy nie wzięły bowiem pod uwagę specyficznej sytuacji, jaka ma miejsce w niniejszej sprawie, a mianowicie, że wnioskodawczyni, zatrudniona od roku 2012 w firmie N. Sp. z o.o. w K., od dnia 1 maja 2022 r. do 30 kwietnia 2023 r. jest w tej firmie na urlopie bezpłatnym, a jednocześnie od dnia 30 kwietnia 2022 r. podjęła zatrudnienie w firmie N.I. Sp. z o.o. w K., przy czym – jak wynika z akt sprawy – zmiana w tym zakresie nastąpiła na wniosek i za porozumieniem pracodawców. Z dokumentacji zgormadzonej w aktach wynika też, że wnioskodawczyni w firmie N. I. Sp. z o.o. w K. zajmuje to samo stanowisko, jakie zajmowała w firmie N. Sp. z o.o. w K. i uzyskuje praktycznie taki sam dochód z tego tytułu. W związku z tym, w rozważanym wypadku mamy do czynienia de facto jedynie z pozorną zmianą pracodawcy. Wnioskodawczyni nadal jest bowiem zatrudniona w sieci sklepów N., na stanowisku zastępcy kierownika sklepu (vide zaświadczenie o zatrudnieniu z dnia 10 stycznia 2023 r. wydane przez N. Sp. z o.o. w K. i zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 18 stycznia 2023 r. wydane przez N. I. Sp. z o.o. w K.), a jedynie pracę wykonuje w innym sklepie, lecz działającym pod szyldem N.. Miesięczny dochód, jaki z tego tytułu osiąga, w zasadzie jest taki sam, jak średni dochód uzyskiwany przez nią w 2021 roku. Taka sytuacja, zdaniem Sądu, nie może pozbawiać jej prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego, tym bardziej, że - jak oświadczyła strona, forma, w jakiej doszło do zmiany sklepu, w którym pracuje, nastąpiła z inicjatywy pracodawcy.

Rozważając w niniejszej sprawie zasadność uwzględnienia przy wyliczeniach dochodu uzyskanego przez wnioskodawczynię w czerwcu 2022 r. w firmie N. I. Sp. z o.o., należy mieć na uwadze szczególną formę pomocy, jaką są świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Waga tego rodzaju świadczeń została podkreślona przez ustawodawcę w preambule do ustawy z dnia 7 września 207 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, gdzie wskazano, że celem ustawy i przewidzianych w niej regulacji jest konieczność dostarczania środków utrzymania osobom, które nie są w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb, a w szczególności dzieciom, realizacja konstytucyjnej zasady pomocniczości, która nakłada na państwo obowiązek wspierania jedynie tych osób ubogich, które nie są w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb i nie otrzymują należnego im wsparcia od osób należących do kręgu zobowiązanych wobec nich do alimentacji, a także wspieranie osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej z powodu niemożności wyegzekwowania alimentów. Wprawdzie preambuła nie jest bezpośrednim źródłem norm prawnych lecz niewątpliwie odgrywa istotną rolę pomocniczą, dostarczając wskazówek interpretacyjnych dla właściwego rozumienia sensu ogółu przepisów w niej zawartych. Natomiast tak zarysowana aksjologia miała fundamentalny wpływ na ocenę Sądu, że zaskarżona decyzja nie odpowiada prawu. Orzekając w sprawach przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego, organy powinny mieć bowiem na uwadze nie tylko treść ustawy, lecz także cel wprowadzenia do systemu omawianej ustawy i w tym też kontekście oceniać sytuację wnioskodawcy. To oznacza, że obowiązkiem zarówno organów stosujących ustawę, jak i sądu kontrolującego ich działania, jest poszukiwanie takiej wykładni przepisów, która w sposób najpełniejszy pozwoli ten cel osiągnąć. Trzeba również pamiętać o tym, że na organach administracji publicznej spoczywa obowiązek stania na straży praworządności, dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy przy uwzględnieniu interesu społecznego oraz słusznego interesu obywateli (art. 7 k.p.a.). Przywołana wyżej preambuła do u.p.o.u.a. kreuje właśnie ów "słuszny interes" strony, który manifestuje się w roszczeniu osoby uprawnionej do uzyskania świadczeń z funduszu alimentacyjnego, a także wskazuje na to, co organ powinien brać pod uwagę na każdym etapie postępowania, odwołując się do takiej wykładni przepisów, której zastosowanie pozwoli ten "słuszny interes" urzeczywistnić (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 października 2017 r., sygn. akt I OSK 817/17, dostępny w CBOSA).

Nie należy też tracić z oczu konstytucyjnych wartości, jakie stały za uchwaleniem komentowanej ustawy, tj. zasady pomocniczości wyrażonej w art. 67 Konstytucji RP. Każdy obywatel ma bowiem prawo do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę lub inwalidztwo oraz po osiągnięciu wieku emerytalnego, zaś obywatel bez pracy nie z własnej woli i nie mający innych środków utrzymania ma prawo do zabezpieczenia społecznego. Zakres i formy zabezpieczenia społecznego określa ustawa. Wprawdzie w tym przepisie ustawa zasadnicza nie odnosi się wprost do osób samotnie wychowujących dzieci i uprawnionych do alimentów, które nie są realizowane, lecz trzeba mieć na uwadze, że jednocześnie Konstytucja w art. 18 chroni rodzicielstwo, zaś art. 71 ust. 1 zdanie drugie przewiduje, że rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych. Dlatego też analizując sytuację faktyczną osoby wnioskującej o przyznanie jej świadczenia z funduszu alimentacyjnego, czyli rodzica samotnie wychowującego dziecko, który ma trudności z uzyskaniem od zobowiązanego zasądzonych alimentów, organy administracji powinny rozpatrywać tę sytuację nie tylko w kontekście literalnego brzmienia przepisów u.p.o.u.a., lecz z uwzględnieniem ww. zasad konstytucyjnych, celów wymienionych w preambule ustawy oraz zasad postępowania administracyjnego, w szczególności art. 7 k.p.a.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy Sąd stwierdził, że Kolegium powinno było uwzględnić fakt, iż zmiana w zakresie pracodawcy wnioskodawczyni była de facto pozorna, zaś taka sytuacja nie powinna pozbawiać strony prawa do wnioskowanego świadczenia. Przeciwne rozumienie tych okoliczności prowadziłoby do różnego, gorszego traktowania skarżącej, u której zmiana pracodawcy wynikała jedynie z takiej a nie innej struktury organizacyjnej firmy (każdy sklep N. prowadzony jest przez inną spółkę), niż innego pracownika, który jest przesuwany na to samo stanowisko, ale tylko w innym oddziale/wydziale firmy. W rzeczywistości bowiem z takim przesunięciem mamy do czynienia w wypadku skarżącej.

Dlatego też należało przyjąć, że pozorne zmiany w strukturze właścicielskiej pracodawcy nie mogą pozbawiać pracownika świadczeń, a prawidłowa wykładnia zastosowanych przez organy przepisów art. 9 ust. 3 i 4a u.p.o.u.a. prowadzi do wniosku, iż nie znajdują one zastosowania w tej sprawie, ponieważ ich ratio legis polega na przeciwdziałaniu sytuacjom, w którym osoba uprawniona do świadczenia z funduszu alimentacyjnego uzyska dochód dodatkowy, poprawiający jej sytuację, tymczasem skarżąca takiego dochodu nie uzyskała. Nadal bowiem uzyskuje tylko jeden dochód, co jasno wynika z przedłożonej dokumentacji. Inna wykładnia tych przepisów sprzeczna byłaby z przytoczonymi już powyżej zasadami konstytucyjnymi, celami wymienionymi w preambule ustawy oraz zasadami postępowania administracyjnego, w szczególności art. 7 k.p.a., a także naruszałaby zasadę demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji RP) oraz zasadę równości, zgodnie z którą wszyscy są wobec prawa równi i mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne (vide art. 32 ust. 1 Konstytucji RP).

W związku z tym Sąd uznał, że organ odwoławczy, podobnie jak organ I instancji, dokonał w tej sprawie błędnej wykładni przepisów art. 9 ust. 3 i ust. 4a u.p.o.u.a., a naruszenie w tym zakresie miało wpływ na wynik sprawy. Prawidłowe rozumienie ww. regulacji prowadzi bowiem do wniosku, że nie było podstaw uwzględniania w dochodzie rodziny skarżącej dochodu uzyskanego przez skarżącą za miesiąc czerwiec 2022 r. u pracodawcy działającego pod firmą N. I. Sp. z o.o. w K., a więc de facto u tego samego pracodawcy, co w roku 2021. Pominięcie tego dochodu w wyliczeniach powoduje w konsekwencji, że zmianie ulega wysokość dochodu w przeliczeniu na członka rodziny i kwota różnicy między tym dochodem, a kryterium dochodowym wskazanym w art. 9 ust. 2 u.p.o.u.a., tj. 900 zł w dacie orzekania przez organy. Wprawdzie dochód na członka rodziny skarżącej nadal będzie przekraczał kryterium 900 zł, gdyż wynosić będzie 1020,62 zł, lecz nie ulega wątpliwości, że kwota przekroczenia jest mniejsza, niż wynikało to z dotychczasowych wyliczeń organów i jest niższa niż kwota świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego osobie uprawnionej w niniejszej sprawie.

Z tych względów Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uznał, że zaskarżoną decyzję, jako naruszającą prawo materialne w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, należy wyeliminować z obrotu prawnego na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a.

Sąd uchylił jedynie decyzję organu odwoławczego, uznając to za wystarczające do ponownego, właściwego załatwienia sprawy. Kolegium posiada bowiem kompetencje merytoryczno-reformacyjne umożliwiające wydanie prawidłowego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, zgodnego z wiążącą oceną prawną i wskazaniami co do dalszego postępowania wyrażonymi w niniejszym wyroku, stosownie do art. 153 p.p.s.a. W szczególności Kolegium winno będzie mieć na uwadze przeprowadzoną przez Sąd wykładnię art. 9 ust. 3 i ust. 4a u.p.o.u.a.

W niniejszej sprawie Sąd orzekał w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym zgodnie z art. 119 pkt 2 p.p.s.a., albowiem wniosek w tej sprawie złożył organ administracji, a strona nie sprzeciwiła się temu żądaniu.

Treść orzeczenia pochodzi z Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (nsa.gov.pl).

Serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystając z serwisu akceptujesz politykę prywatności i cookies.