Wyrok z dnia 2022-12-29 sygn. II AKa 258/22

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 258/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z 10 października 2018r. w sprawie III K 29/18

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

J. K.

Nieprzekazanie przez oskarżonego łącznie 400 sztuk konsol elektronicznych marki S. (...) M. K.

Zeznania świadka M. K.

k.1011v

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

J. K.

Nieprzekazanie przez oskarżonego łącznie 400 sztuk konsol elektronicznych marki S. (...) M. K.

Zeznania świadka A. T.

k.1011v

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Zeznania świadka M. K.

Zeznania świadka A. T.

Ocena tego dowodu znajduje się w dalszej części niniejszego uzasadnienia.

Ocena tego dowodu znajduje się w dalszej części niniejszego uzasadnienia.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał tego typu dowodów

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp

Zarzuty

1. naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na jego treść w tym

- art. 391 kpk poprzez odczytanie zeznań świadków M. K. i T. w sytuacji gdy koniecznym było przesłuchanie tych osób bezpośrednio przed Sądem orzekającym,

- art. 167 kpk poprzez nie podjęcie skutecznych działań dla ustalenia miejsca pobytu wyżej wymienionych osób w sytuacji gdy ich zaznania są kluczowe dla poprawnego wyrokowania,

- naruszenie podstawowych zasad postępowania karnego poprzez odwoływanie się do analogii, naruszenie zasady obiektywizmu i in dubio pro reo przy jednoczesnym przekroczeniu zasady swobodnej oceny dowodów /która stała się dowolna/ i polemice z wytycznymi Sądu Odwoławczego przy ich częściowym pominięciu pominięciu /brak ustaleń co do nabycia spółki (...) i podjęcia próby przesłuchania S. K.

2. błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu iż oskarżony wprowadził w błąd któregokolwiek ze swoich kontrahentów co do swojej sytuacji finansowej i zamiaru zapłaty w sytuacji, gdy jak to wynika z wyjaśnień oskarżonego i przebiegu transakcji jego partnerzy, zgodnie z logiką i doświadczeniem życiowym musieli mieć świadomość położenia w jakim oskarżony się znalazł w szczególności po nieuregulowaniu należności przez swoich odbiorców.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutów za zasadne, częściowo zasadne albo niezasadne

Przed przystąpieniem do szczegółowego omawiania zarzutów podniesionych w apelacji obrońcy oskarżonego podkreślenia wymaga, że nieskutecznym jest odwoływanie się przez skarżącego do argumentów podniesionych w innym środku odwoławczym, wywiedzionym od innego orzeczenia. Stąd Sąd II instancji rozpoznający obecnie wywiedziony środek odwoławczy nie będzie odnosił się do zarzutów i uzasadnienia zawartych w innej apelacji, z 27 września 2017r., które nie zostały wskazane i podniesione w omawianym środku odwoławczym.

Ad.1 tiret pierwsze. Zarzut nie jest zasadny, z dwóch względów. Przed przystąpieniem do szczegółowego odniesienia się do niego wskazać należy, że dla skuteczności zarzutu naruszenia przepisów postępowania (art.438 pkt 2 kpk) skarżący musi wykazać zaistnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze, że doszło do obrazy określonego przepisu postępowania, a po drugie, że naruszenie to miało wpływ na treść orzeczenia. Żadnej z nich skarżący w przedmiotowej sprawie nie wykazał. Nie sposób bowiem uznać aby doszło do obrazy art.391 kpk, skoro ustawodawca pozwala na odczytanie zeznań świadka w razie zaistnienia okoliczności wskazanych w tym przepisie. Są nimi w szczególności: przebywanie świadka za granicą oraz niemożność doręczenia mu wezwania. W przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy podjął wszystkie możliwe działania aby przesłuchać wskazanych w zarzucie świadków bezpośrednio na rozprawie. Wobec bezskuteczności tych czynności zasadnym było odczytanie ich zeznań w trybie art.391 § 1 kpk . Skarżący zatem nie wykazał aby doszło do obrazy art.391 § 1 kpk. Niezależnie od powyższego nie sposób również uznać aby brak bezpośredniego przesłuchania tych świadków na rozprawie i ujawnienie ich zeznań w trybie art.391 § 1 kpk miał wpływ na treść orzeczenia. Podkreślenia bowiem wymaga, że obaj świadkowie byli przesłuchiwani na okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy i ich zeznania były jednorodne i konsekwentne. Zostały również ocenione przez Sąd Okręgowy zgodnie z zasadami określonymi w przepisie art.7 kpk i Sąd odwoławczy ocenę tę podziela. W szczególności oceny wiarygodności zeznań świadka M. K. odnośnie tego, że nie handlował konsolami i nie zakupił ich od oskarżonego Sąd I instancji nie oparł jedynie na fakcie handlowania przez niego owocami i warzywami ale również na odniesieniu się do innych dowodów zgromadzonych w sprawie, w szczególności zeznań świadka A. T. oraz na zasadach logicznego rozumowania, co szczegółowo przedstawił w części motywacyjnej zaskarżonego orzeczenia (str.40-41 uzasadnienia wyroku). Sąd Odwoławczy w pełni tę ocenę podziela.

Nadużyciem ze strony skarżącego jest wskazywanie (str.4-5 apelacji), że z faktu niewyjaśnienia pewnych okoliczności przy okazji przesłuchania świadka M. K. Sąd Okręgowy wyciągnął wnioski o braku wiarygodności jego zeznań. Takiej oceny bowiem Sąd i instancji nie dokonał, wręcz przeciwnie, uznał te depozycje za w pełni wiarygodne. Logiczny wywód jaki Sąd Okręgowy przedstawił dokonując oceny wiarygodności zeznań świadka (str.13, 40-41 uzasadnienia wyroku) nie pozwala na uznanie za trafne wywodów skarżącego (str.5 apelacji) co do wpływu powiązań rodzinnych oskarżonego i świadka M. K. na wiarygodność jego zeznań i skuteczność przesłuchania go bezpośrednio przed sądem. Przede wszystkim podkreślenia wymaga, że świadek zeznawał na okoliczności dotyczące istoty przedmiotowej sprawy. Twierdzenia zatem skarżącego, że nie wykazał gotowości do składania zeznań są całkowicie dowolne.

Ad.1. tiret drugie. Skutku oczekiwanego przez skarżącego nie mogą przynieść mające ironiczne – w ocenie Sądu Apelacyjnego - zabarwienie dywagacje związane z możliwościami organów państwa do ustalenia miejsca pobytu swoich obywateli. Rozważania skarżącego co do przyczyn niemożności ustalenia miejsca pobytu świadków: A. T. i M. K. sugerujące, że osoby te ukrywają się przez wymiarem sprawiedliwości są całkowicie dowolne i jako takie nie mogą stanowić skutecznej argumentacji omawianego zarzutu. Możliwość nieustalenia miejsca pobytu świadków przewidział ustawodawca dając sądowi, w oparciu o przepis art.391 § 1 kpk możliwość odczytania zeznań świadka w takich okolicznościach.

Nie jest również tak jak twierdzi skarżący (str. 3 apelacji), że obecność wyżej wskazanych świadków jest kluczowa dla wydania rozstrzygnięcia. Niezależnie bowiem od trafności oceny Sądu I instancji co do wiarygodności zeznań tych świadków podkreślenia wymaga, że oskarżony o przestępstwo oszustwa nie może się skutecznie ekskulpować od zarzutu z art.286 § 1 kk podnosząc, że nie otrzymał należności od swoich kontrahentów i z tego powodu nie wywiązał się z obowiązku świadczenia na rzecz swoich wierzycieli. Sprawca nie może bowiem przerzucać ryzyka własnych transakcji na swojego kontrahenta. Odwołując się do braku uprawnień strony do dyscyplinowania uczestników postępowania karnego skarżący zdaje się nie dostrzegać, że Sąd Okręgowy nie stawiał takich wymagań oskarżonemu i jego obrońcy. Zgodnie jedynie z obowiązującymi przepisami, w szczególności zasadami postępowania kontradyktoryjnego, które miało zastosowanie w przedmiotowej sprawie, zobowiązał ich do podania miejsca zamieszkania świadków, o przesłuchanie których wnioskowali, którego to zobowiązania obrońca nie wykonał z uwagi na brak wiedzy w tym zakresie (k.504v, k.541 akt sprawy).

Odnosząc się do kwestii braku pokwitowań związanych z jednej strony z pożyczkami udzielanymi oskarżonemu przez świadków A. T. i M. K., z drugiej zaś sprzętu wydanego – jak twierdzi oskarżony – tym świadkom podkreślenia wymaga, że brak owych pokwitowań nie był jedynym argumentem dla Sądu Okręgowego, który w omawianym zakresie dał wiarę zeznaniom tych świadków, odmawiając wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego (str.13 uzasadnienia wyroku). Na marginesie zatem jedynie wskazać należy na znaczną dysproporcję tych należności. Oskarżony bowiem pożyczył od świadków po 10.000 zł. , sam jednak – jak twierdzi - wydał im sprzęt elektroniczny w postaci 400 konsol o wartości przekraczającej 1.000 zł. każda, jak sam podał w zawiadomieniu o popełnieniu przestępstwa – 703.500 zł, (k.429 akt sprawy, zbiór A). Biorąc pod uwagę fakt, że miał on uiścić pokrzywdzonym należności za ten sprzęt, logicznym byłoby aby pozyskał potwierdzenie jego wydania, choćby po to aby w razie braku zapłaty móc w ten sposób tłumaczyć brak realizowania własnych zobowiązań wobec pokrzywdzonych. Podkreślenia również wymaga, że – jak trafnie zauważył Sąd Okręgowy (str.13 uzasadnienia wyroku) – świadkowie M. K. i A. T. mieli rzekomo odebrać konsole od oskarżonego w marcu 2015r., a zobowiązania oskarżonego wobec pokrzywdzonych datują się na okres od grudnia 2014r. i terminy płatności wypadały przed marcem 2015r. A zatem z tego względu linia obrony oskarżonego, a tym samym tożsame z nią stanowisko skarżącego nie mogą zostać uznane za skuteczne.

Przedmiotem rozważań Sądu Okręgowego była również podnoszona przez skarżącego kwestia prawdopodobieństwa aby świadek M. K. zajmował się handlem konsolami (str.26, 40 uzasadnienia wyroku). Rozważania Sądu Okręgowego w tym zakresie zyskały pełną akceptację Sądu II instancji.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny podzielił ocenę Sądu i instancji co do wiarygodności zeznań świadków: M. K. i A. T..

Ad. 1. tiret trzecie. Nie ma racji skarżący twierdząc, że Sąd Okręgowy nie zrealizował w pełni wytycznych Sądu Apelacyjnego zawartych w uzasadnieniu wyroku uchylającego poprzednio wydane w sprawie orzeczenie przez Sąd I instancji. Sąd bowiem te wytyczne zrealizował w takim zakresie w jakim było to możliwe przedstawiając jednocześnie własny toku rozumowania oraz argumentację, które Sąd Apelacyjny w niniejszym składzie w pełni aprobuje. Brak szerszej argumentacji podniesionego zarzutu zwalnia Sąd odwoławczy od czynienia dalszych rozważań w tym zakresie.

Ad.2. Zarzut jest całkowicie bezzasadny. Został bowiem oparty na okolicznościach, które – trafnie – Sąd Okręgowy nie uznał za ustalenia w sprawie, tj. na tym, że oskarżony nie regulował należności wobec pokrzywdzonych, gdyż jemu nie zapłacono. Jak już wyżej wskazano w niniejszym uzasadnieniu, za niewiarygodne uznać należy wyjaśnienia oskarżonego, że A. T. i M. K. byli jego dłużnikami w związku z przedmiotami transakcji oskarżonego z pokrzywdzonymi. Niezależnie od powyższego podkreślenia ponownie wymaga, że sprawca przestępstwa oszustwa nie może skutecznie ekskulpować się od zarzutu twierdząc, że sam jest wierzycielem innych podmiotów. Nie może bowiem na pokrzywdzonych zrzucać ciężaru powodzenia własnych transakcji. Uwaga ta jednak jest czyniona na marginesie, gdyż w realiach rozpoznawanej sprawy oskarżony J. K. nie miał dłużników, którzy by nie regulowali wobec niego należności, gdyż po pobraniu sprzętu od pokrzywdzonych natychmiast go sprzedawał otrzymując na nie należności w żądanej wysokości.

Wbrew twierdzeniom skarżącego brak jest również jakichkolwiek podstaw do twierdzenia, że pokrzywdzeni mieli świadomość sytuacji finansowej oskarżonego w datach transakcji. Wyjaśnienia oskarżonego w tym zakresie nie są w stanie skutecznie zakwestionować wiarygodności zeznań: A. G., Ł. R. i M. G., że pokrzywdzeni nie mieli świadomości sytuacji finansowej oskarżonego w inkryminowanym czasie, a wręcz sposób zachowania oskarżonego i tryb jego życia wskazywały na brak jakichkolwiek problemów w tym zakresie. Wobec powyższego, brak w treści zeznań pokrzywdzonych informacji, że oskarżony zapewniał ich o swojej dobrej sytuacji finansowej nie może przynieść oczekiwanych przez skarżącego rezultatów. Rzecz bowiem w tym, że nie był wówczas w dobrej sytuacji finansowej i nie dość, że nie poinformował o tym swoich kontrahentów, to jeszcze swoim stylem życia budował w pokrzywdzonych przekonanie, że sytuacja ta jest bardzo dobra. Nie sposób zasadnie czynić zarzutu pokrzywdzonym, że działali z chęci osiągnięcia zysku. Oczywistym bowiem jest, że przystąpienie do transakcji sprzedaży ma na celu osiągnięcie zysku. Istotą oszustwa jest to, że oskarżony jednym ze sposobów opisanych w przepisie art.286 § 1 kk doprowadza pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Innymi słowy – do przypisania sprawcy tego przestępstwa koniecznym jest ustalenie, czy gdyby pokrzywdzony wiedział o faktycznym stanie rzeczy, to by rozporządził swoim mieniem. Przy czym podkreślenia wymaga, że pokrzywdzony nie ma obowiązku badania sytuacji finansowej oskarżonego. Pogląd Sądu odwoławczego znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W wyroku z 3 marca 2021r. w sprawie V KK 609/19 sąd ten bowiem wskazał: „Dla bytu przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. okoliczność, że pokrzywdzony mógł błędu uniknąć, czy też nie zachował należytej ostrożności, nie jest istotna. Dla zaistnienia tego przestępstwa wystarczającym jest ustalenie, że pokrzywdzony nie zawarłby umowy, gdyby wiedział o okolicznościach, które były przedmiotem wprowadzenia go w błąd przez sprawcę. Dla wprowadzenia w błąd skutkującego niekorzystnym rozporządzeniem mieniem wystarczająca jest celowe wywołanie błędnego wyobrażenia o okolicznościach decydujących o rozporządzeniu mieniem.” Podobnie Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 20 stycznia 2020r. w sprawie II AKa 159/19: „Nie ma znaczenia dla bytu przestępstwa oszustwa, czy pokrzywdzony mógł skontrolować wiarygodność sprawcy i wykryć podstępny charakter jego zabiegów, dokładając choćby tylko znikomej staranności, wszak nawet łatwowierność pokrzywdzonego nie wyłącza karygodności wprowadzenia go w błąd.” oraz Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z 27 września 2022r. w sprawie II AKa 52/21: „Niesprawdzenie przez pokrzywdzonego rzetelności sprawcy oszustwa nie stanowi okoliczności uwalniającej od winy”. W realiach przedmiotowej sprawy oskarżony wprowadził pokrzywdzonych w błąd co do swoich możliwości finansowych (w inkryminowanym czasie miał już kilka postępowań egzekucyjnych, zaległości w ZUS i Urzędzie Skarbowym, czyli jego sytuacja finansowa była trudna, czemu nie zaprzeczał w toku postępowania) i zamiaru zapłaty za zakupiony towar (nie dysponował odpowiednimi środkami na zakup, a po sprzedaży pobranego od pokrzywdzonych towaru, nie regulował w pełni należności wobec nich). Nie jest zatem tak jak twierdzi skarżący (str.5 apelacji), że pokrzywdzeni błędnie ocenili sytuację finansową oskarżonego, który na skutek działań osób trzecich wpadł w spiralę finansową. Oskarżony nie poinformował przed zawarciem transakcji z pokrzywdzonymi o prowadzonych przeciwko niemu postępowaniach egzekucyjnych. Nie poinformował ich także, że – jak twierdzi - samochód, którym dysponuje nie stanowi jego własności, podobnie jak dom, w którym mieszka, a za jego wczasy zagraniczne zapłacili znajomi. Celowo zatem wywoływał u pokrzywdzonych błędne wyobrażenie o możliwości wywiązania się z obowiązku zapłaty w wyznaczonym terminie, tj. o okolicznościach decydujących o rozporządzeniu mieniem.

Stąd za w pełni trafną, zgodną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego uznać należy dokonaną przez Sąd Okręgowy ocenę dowodów, w szczególności wyjaśnień oskarżonego i zeznań pokrzywdzonych.

Wobec powyższego oraz biorąc pod uwagę wskazaną już w niniejszym uzasadnieniu okoliczność, że pokrzywdzony nie ma obowiązku weryfikowania swojego przekonania o sytuacji finansowej kontrahenta, nie budzi wątpliwości Sądu odwoławczego trafność poczynionego w sprawie ustalenia, że oskarżony dopuścił się przestępstwa oszustwa.

Wnioski

- uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

a w razie uznania iż istnieje możliwość wydania orzeczenia reformatoryjnego

- uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosków za zasadne, częściowo zasadne albo niezasadne.

Ad. tiret pierwsze. Brak jest podstaw do uznania, że zachodzą przesłanki do uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Wniosek o charakterze kasatoryjnym nie jest zasadny wobec niezasadności podniesionych zarzutów. Na marginesie zatem jedynie wskazać należy, że wniosek ten nie został w żaden sposób umotywowany. Podkreślenia tymczasem wymaga, że zgodnie z aktualnym oraz mającym zastosowanie w przedmiotowej sprawie brzmieniem przepisu art.437 § 2 kpk, uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania może nastąpić wyłącznie w wypadkach wskazanych w art.439 § 1 kk (skarżący nie podniósł takiego zarzutu, a Sąd odwoławczy nie stwierdza zaistnienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej) i art.454 kk (nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie) lub jeżeli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości (skarżący nie wskazał okoliczności świadczących o takiej potrzebie, a Sąd odwoławczy nie stwierdza ich zaistnienia).

Ad. tiret drugie. Nietrafność zarzutów apelacyjnych.

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Zaskarżony wyrok poza częścią zmienioną.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Niezasadność zarzutów apelacyjnych. Brak przesłanek z art.439 § 1 kpk i art.440 kpk.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Orzeczona kara i opłata związana z orzeczoną karą.

Zwięźle o powodach zmiany

Zmiana zaskarżonego orzeczenia wynikała jedynie ze stanowiska Sądu Najwyższego zawartego w wyroku z 14 czerwca 2022r. w sprawie III KK 275/21. Zgodnie z treścią art.442 § 3 kpk, który przez art.518 kpk ma zastosowanie do orzeczeń wydanych po rozpoznaniu kasacji, zapatrywania prawne sądu odwoławczego do wiążące dla sądu, któremu sprawę przekazano do ponownego rozpoznania. Stąd niecelowym jest czynienie w tym miejscu przez Sąd Apelacyjny rozważań odnośnie stanowiska Sądu Najwyższego przedstawionego we wskazanym wyżej judykacie. Wobec owego wyżej stanowiska, Sąd Apelacyjny obniżył orzeczoną wobec oskarżonego J. K. karę pozbawienia wolności do 2 lat. Rozważając nad wymiarem kary Sąd Apelacyjny kierował się dyrektywami określonymi w art.53 § 1 i 2 kk, który określa cztery ogólne dyrektywy wymiaru kary. Pierwszą z nich jest dyrektywa winy - Sąd przy wymiarze kary zobowiązany jest baczyć, aby jej dolegliwość „nie przekraczała stopnia winy”. Stopień winy wyznacza górną granicę dolegliwości związanej z wymierzeniem kary. Nie można, zatem orzec kary, której dolegliwość przekraczałaby stopień winy, chociażby za takim orzeczeniem przemawiały inne dyrektywy, np. prewencji ogólnej czy indywidualnej. Wina pełni w tym ujęciu, funkcję limitującą - wyznaczając górną granicę konkretnej kary. Kolejną dyrektywą sądowego wymiaru kary wymienioną w art.53 § 1 kk jest uwzględnienie stopnia społecznej szkodliwości czynu. Na ocenę zaś stopnia społecznej szkodliwości wpływają okoliczności wymienione w art.115 § 2 kk i są to okoliczności przedmiotowe (do nich należą: rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiar grożącej lub wyrządzonej szkody, sposób i okoliczności działania, waga naruszonych obowiązków) oraz podmiotowe (tj. postać zamiaru, motywacja), jednakże wszystkie związane są z czynem sprawcy. Motywacja i postać zamiaru, mają również wpływ na stopień winy. Natomiast na stopień społecznej szkodliwości czynu nie mają wpływu - jak wynika to z treści art.115 § 2 kk - okoliczności dotyczące sprawcy niezwiązane z czynem przestępczym. Dyrektywa stopnia społecznej szkodliwości ma sprzyjać wymierzeniu kary sprawiedliwej i powinna nie tylko wyznaczyć górny pułap kary współmiernej do stopnia społecznej szkodliwości konkretnego czynu, ale i przeciwdziałać wymierzeniu kary zbyt łagodnej w przypadku znacznej społecznej szkodliwości czynu. Trzecią dyrektywą sądowego wymiaru kary jest dyrektywa prewencji indywidualnej, tj. uwzględnienie celów zapobiegawczych lub wychowawczych, które ma kara osiągnąć w stosunku do sprawcy. Kara wymierzona zgodnie z dyrektywą prewencji indywidualnej powinna osiągnąć cel zapobiegawczy, a zatem zapobiec popełnieniu w przyszłości przestępstwa przez sprawcę. Ostatnią dyrektywą sądowego wymiaru kary jest prewencja ogólna, tj. „kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa”. Jest to dyrektywa pozytywnej prewencji ogólnej, która nie może być pojmowana wyłącznie jako odstraszanie społeczeństwa, a więc wymierzanie konkretnemu sprawcy surowej kary, nawet ponad stopień winy. Tylko, bowiem kara sprawiedliwa, współmierna do stopnia społecznej szkodliwości konkretnego czynu, a przy tym wymierzona w granicach winy sprawcy, może mieć pozytywny wpływ na społeczeństwo, budzić aprobatę dla wymierzonych kar oraz zaufanie do wymiaru sprawiedliwości - i w ten sposób stwarzać warunki do umacniania, i kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Orzeczone kary mają bowiem za zadanie wzbudzenie w społeczeństwie przekonania o nieuchronności kary za naruszenie dóbr chronionych prawem i nieopłacalności zamachów na te dobra.

Sąd Apelacyjny w pełni podzielił stanowisko Sądu Okręgowego co do okoliczności mających wpływ na wymiar orzeczonej kary (str.52-53 uzasadnienia wyroku). Dodać jedynie należy, że jako okoliczność łagodzącą uznać należy uprzednią niekaralność. Okoliczność ta sama w sobie, wobec wagi okoliczności obciążających nie może jednakże skutkować dalszym obniżeniem orzeczonej kary.

Miarkując wskazane okoliczności obciążające i łagodzące oraz stanowisko Sądu Najwyższego wiążące dla Sądu Apelacyjnego obecnie orzekającego, Sąd odwoławczy obniżył orzeczoną wobec oskarżonego karę do 2 lat pozbawienia wolności.

W ocenie Sądu Apelacyjnego nie ma podstaw do warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności, mimo zaistnienia ku temu formalnych podstaw, gdyż zastosowanie w tej sprawie mają przepisy obowiązujące przed 1 lipca 2015r., zgodnie z treścią art.4 § 1 kk. W realiach przedmiotowej sprawy nie ma jednak ku temu podstaw o charakterze materialnym. Instytucja warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności ma na celu poddanie sprawcy próbie, a podstawową przesłanką zastosowania tego środka jest przekonanie sądu, że takie orzeczenie jest wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa, co jest zadaniem niewątpliwie podstawowym, jak również takie oddziaływanie na postawę skazanego aby przyjęte w porządku prawnym normy postępowania uznawał za takie, którymi będzie kierować się odnośnie własnego postępowania. Pozytywna prognoza kryminologiczna wobec osoby sprawcy przestępstwa powinna być oparta przede wszystkim na jego postawie, właściwościach i warunkach osobistych, dotychczasowym sposobie życia i zachowaniu się po popełnieniu przestępstwa. Wymienione okoliczności wykluczają zastosowanie dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wobec sprawców, co do których brak jest podstaw do ukształtowania pozytywnej prognozy. W stosunku do oskarżonego J. K. nie można przyjąć pozytywnej prognozy kryminologicznej, w szczególności z powodu braku jakiejkolwiek gwarancji, że oskarżony w przyszłości nie popełni przestępstwa. Wynika to przede wszystkim z faktu następczej karalności za przestępstwo z podobne, wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z 20 grudnia 2018r. w sprawie III K 203/16. Jedynie bezwzględna kara pozbawienia wolności jest – zdaniem Sądu Apelacyjnego - w stanie spełnić cele prewencji ogólnej i szczególnej. Ponadto motywacja i sposób zachowania oskarżonego oraz ujemne następstwa czynu w sposób zdecydowany przemawiają przeciwko warunkowemu zawieszeniu wykonania kary. Zawieszenie wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności nie powinno rodzić w opinii społecznej przekonania, że sprawca przestępstwa pozostał w zasadzie bezkarny. Warunkowego zawieszenia orzeczonej kary nie należy traktować jako jedynie decyzji sądowej, co do wykonania orzeczonej kary danego rodzaju i danej wysokości. Decyzja o warunkowym zawieszeniu wykonania kary jest integralną częścią orzeczenia o karze i należy tę instytucję traktować jako szczególną formę wymiaru kary, jako specyficzną karnoprawną reakcję na popełnione przestępstwo. Na taką szczególną formę wymiaru kary oskarżony swoją osobą i swoim postępowaniem niewątpliwie nie zasłużył.

W ocenie Sądu dolegliwość kary pozbawienia wolności orzeczonej na wskazanym poziomie, określonej zgodnie z zasadą indywidualizacji odpowiedzialności karnej, nie przekracza stopnia winy i społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu oraz odniesie w stosunku do niego odpowiedni wpływ w zakresie oddziaływania zapobiegawczego i wychowawczego oraz wdroży go do przestrzegania porządku prawnego. Podkreślić należy, że kara ta nie wykracza poza rzeczywistą potrzebę i w prawidłowy sposób uwzględnia wszystkie elementy decydujące o jej rodzaju i wymiarze, a ponadto bierze pod uwagę względy prewencji ogólnej rozumiane jako właściwe społeczne oddziaływanie kary wobec sprawców przestępstw oraz zaspokaja społeczne poczucie sprawiedliwości.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

Nie dotyczy

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

I.2.

Uchylenie orzeczenia o opłacie w związku ze zmianą wymiaru kary dokonaną przez Sąd odwoławczy.

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Na mocy przepisu art.626 § 1 kpk, art. 1, art.2 ust. 1 pkt 4, art.6 ustawy z 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawcach karnych Sąd Apelacyjny wymierzył oskarżonemu opłatę za obie instancję w wysokości 300 zł. oraz obciążył go wydatkami postępowania odwoławczego. Uznał bowiem, że brak jest podstaw do zwolnienia go od obowiązku ich ponoszenia.

1PODPISY

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wina

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana