Wyrok z dnia 2007-09-11 sygn. II PK 21/07

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II PK 21/07

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 września 2007 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Zbigniew Hajn (przewodniczący)

SSN Krystyna Bednarczyk

SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa P. B.

przeciwko "D. […]" Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

oraz

z powództwa wzajemnego "D. […]" Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko P. B.

o zapłatę,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń

Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 11 września 2007 r.,

skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń

Społecznych w S.

z dnia 3 listopada 2006 r., sygn. akt VI Pa […],

I. oddala skargę kasacyjną,

II. zasądza od P. B. na rzecz "D. […]" Spółki z o.o. w S. kwotę

900 (dziewięćset) zł tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

U z a s a d n i e n i e

Wyrokiem z dnia 22 czerwca 2006 r., Sąd Rejonowy w S. zasądził od pozwanej i powódki wzajemnej „D. […]” spółki z o.o. w S. (zwanej dalej pozwaną) na rzecz powoda i pozwanego wzajemnego P. B. (zwanego dalej powodem) kwotę 17.907,45 zł tytułem odszkodowania za dokonanie wypowiedzenia umowy o pracę z naruszeniem przepisów oraz oddalił powództwo wzajemne o zasądzenie kwoty 17.907,45 zło tytułem zwrotu nienależnie wypłaconej odprawy. Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne.

Powód był zatrudniony w pozwanej Spółce na czas nieokreślony, ostatnio na stanowisku kierownika Działu Technicznego. Po objęciu zarządzania Spółką przez nowy zarząd podjęto decyzję o rozwiązaniu umów o pracę z pracownikami, którzy kwestionowali legalność jego wyboru i wykonywali polecenia członków zarządu odwołanego w czerwcu 2004 r., w tym z powodem. W dniu 22 czerwca 2005 r. pracodawca zwrócił się do przewodniczącego zakładowej organizacji związkowej o udzielenie informacji, czy powód jest jej członkiem oraz czy będzie korzystał z obrony praw pracowniczych. Jednocześnie wskazano, że „rozwiązanie umowy o pracę nastąpi z przyczyn niedotyczących pracowników – art. 10 ust. 1 w związku z art. 1 ust. 1 (Dz.U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844 ze zm.)". W dniu 27 czerwca 2005 r. zarząd Wolnego Związku Zawodowego […] przy „D. […]" spółka z o.o. w S. poinformował pracodawcę, że powód nie jest członkiem związku, jednakże związek będzie bronił jego praw pracowniczych i nie wyraża zgody na wypowiedzenie umowy pracę. Wskazano również, że doręczone pismo nie zawiera uzasadnienia przyczyn wypowiedzenia oprócz informacji, iż wypowiedzenie następuje z przyczyn niedotyczących pracownika. W doręczonym powodowi w dniu 30 czerwca 2005 r. oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę jako przyczynę wypowiedzenia pracodawca wskazał „art. 10 ust. 1 w związku z art. 1 ust. 1 (Dz.U. z 2003 r. Nr 90 ze zm.)” oraz skrócił okres wypowiedzenia do dnia 31 lipca 2005 r. Powód został ustanie poinformowany, że wypowiedzenie umowy o pracę następuje z winy pracodawcy oraz że otrzyma stosowną odprawę. Podobnej treści oświadczenia i informacje otrzymała większość pracowników zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych, którzy do końca maja 2005 r. wykonywali polecenia odwołanego zarządu. W rzeczywistości nie nastąpiła likwidacja stanowisk pracy zwolnionych pracowników, w tym stanowiska pracy powoda, a wykonywanie ich obowiązków powierzono zastępcom kierowników. Planowane zmiany struktury organizacyjnej pozwanej Spółki nastąpiły dopiero od 1 stycznia 2006 r. a ich rezultatem była między innymi likwidacja Działu Technicznego z końcem 2005 r. W związku z rozwiązaniem umowy o pracę powód otrzymał odprawę w kwocie 17.907,45 zł oraz odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia w kwocie 11.938,30 zł.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że wypowiadając powodowi umowę o pracę pracodawca naruszył art. 30 § 4 k.p, gdyż po pierwsze – nie wskazał konkretnej przyczyny wypowiedzenia niedotyczącej pracownika, a po drugie – przyczyna niedotycząca pracownika była fikcyjna, gdyż strona pozwana jedynie pozorowała likwidację stanowiska pracy powoda. Wskazanie pozornej, nierzeczywistej i niekonkretnej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę jest równoznaczne z jej niewskazniem, co powoduje zasadność dochodzonego przez powoda roszczenia odszkodowawczego przy jego uznaniu przez pozwaną Spółkę.

W zakresie powództwa wzajemnego Sąd Rejonowy powołał się na treść art. 411 k.c., w myśl którego nie można żądać zwrotu nienależnego świadczenia, jeżeli spełniający je wiedział, że nie był do świadczenia zobowiązany, chyba że spełnienie świadczenia nastąpiło z zastrzeżeniem zwrotu albo w celu uniknięcia przymusu lub w wykonaniu nieważnej czynności prawnej. Nie można też żądać zwrotu świadczenia, jeżeli jego spełnienie czyni zadość zasadom współżycia społecznego. Strona pozwana wypłaciła powodowi odprawę w związku z pozorną likwidacją jego stanowiska pracy, wiedząc, że nie jest do wypłaty tego świadczenia zobowiązana i nie licząc na jego zwrot. Nie wykazała zatem istnienia określonych w art. 411 pkt 1 k.c. przesłanek dopuszczalności żądania zwrotu świadczenia, ani by wypłacając odprawę pozostawała w błędzie co do prawa bądź sytuacji faktycznej. W tej sytuacji należało przyjąć, że wypłacenie odprawy z tytułu pozorowanej likwidacji stanowiska pracy powoda czyniło zadość zasadom współżycia społecznego (art. 411 pkt 2 k.c.), zaś odmowa wykonywania poleceń nowego zarządu Spółki nie usprawiedliwia niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę i nie uzasadnia żądania zwrotu odprawy.

Wyrokiem z dnia 3 listopada 2006 r., Sąd Okręgowy w S. zmienił powyższy wyrok w ten sposób, że zasądził od powoda (pozwanego wzajemnego) na rzecz strony pozwanej (powódki wzajemnej) kwotę 17.907,45 zł tytułem zwrotu nienależnie wypłaconej odprawy i oddalił powództwo wzajemne w pozostałym zakresie oraz apelację w pozostałej części.

Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z art. 410 § 2 k.c., stosowanym poprzez art. 300 k.p., świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. W ocenie Sądu drugiej instancji, wypłacona powodowi odprawa była świadczeniem nienależnym, gdyż brak było jakichkolwiek podstaw do stosowania w sprawie art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Prawidłowe jest ustalenie Sądu Rejonowego, że przyczyna wypowiedzenia powodowi umowy o pracę nie miała oparcia w powołanej ustawie i nie była w rzeczywistości związana z likwidacją jego stanowiska pracy. Oznacza to, iż do rozwiązania łączącego strony stosunku pracy nie doszło z przyczyn wskazanych w art. 1 ust. 1 ustawy i okoliczność ta jest między stronami niesporna. Skoro jednak pozwana Spółka w dokonanym powodowi wypowiedzeniu powoływała się na przepisy ustawy z dnia 13 marca 2003 r., to była wówczas zobowiązana do wypłaty odprawy. Wypowiedzenie umowy o pracę dokonane przez pracodawcę wbrew wymaganiom przewidzianym w przepisach prawa pracy jest czynnością wadliwą, jednak w pełni skuteczną. Dokonanie takiej wadliwej czynności związane jest z sankcjami określonymi w art. 45 k.p. i w razie potwierdzenia przez sąd tej wadliwości pracownik może skutecznie domagać się przywrócenia do pracy albo odszkodowania. W prawie pracy jest jednak regułą, że wadliwe wypowiedzenie wywołuje skutek prawny, co oznacza, że nawet gdyby pracodawca dokonał wypowiedzenia bez uzasadnionej przyczyny, co miało miejsce w niniejszej sprawie, to i tak doprowadzi ono do rozwiązania umowy o pracę, a co więcej, biorąc pod uwagę wskazane przez pracodawcę przyczyny wypowiedzenia (art. 1 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników), zaktualizuje obowiązek wypłaty odprawy. Ewentualna weryfikacja takiego oświadczenia możliwa jest więc wyłącznie na drodze sądowej, w wyniku rozpatrzenia przez sąd pracy złożonego przez pracownika odwołania od wypowiedzenia. Skoro więc strona pozwana w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę wskazała jako jego przyczynę art. 10 ustawy z dnia 13 marca 2003 r., to była zobowiązana do wypłacenia powodowi odprawy pieniężnej przewidzianej w art. 8 tej ustawy. Podstawa tego świadczenia odpadła dopiero w wyniku ustalenia w postępowaniu sądowym braku przesłanek do stosowania przepisów ustawy oraz uznania przez pracodawcę roszczenia odszkodowawczego powoda, a w konsekwencji spełnione świadczenie przekształciło się w świadczenie nienależne w rozumieniu art. 410 § 2 k.c. i zaktualizował się obowiązek jego zwrotu. Sąd Okręgowy nadto wskazał, że zgodnie z art. 409 k.c., obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu. Okoliczności faktyczne sprawy, a w szczególności chronologia wydarzeń, jakie miały miejsce w związku z wypłatą odprawy i wystąpieniem przez powoda o odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę, prowadzą do jednoznacznego wniosku, że powód powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu odprawy. Wytoczył bowiem powództwo z początkiem lipca 2005 r. i w tym samym miesiącu odprawa została mu wypłacona. Żądając zatem prawnej ochrony, już w tym momencie powinien był wiedzieć, że skuteczne zakwestionowanie podanych przyczyn wypowiedzenia prowadzi do odpadnięcia podstawy do wypłaty odprawy. W tym zakresie Sąd Okręgowy powołał się na pogląd wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2005 r., III PK 82/05, wskazując, że odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 1 ustawy o „zwolnieniach grupowych” i wypłacana z tego tytułu odprawa pieniężna to dwie odrębne instytucje prawne. Zastosowanie w konkretnej sprawie może znaleźć jedna albo druga z nich, a tylko wyjątkowo sąd może je zasądzić łącznie. Jeśli bowiem pracodawca rozwiązał umowę z przyczyn niedotyczących pracowników i przyczyny wypowiedzenia są prawdziwe, to powstaje obowiązek zapłaty odprawy. W takiej sytuacji pracownik nie nabywa prawa do odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę z tej przyczyny. Jeśli zaś przyczyny te okażą się nieprawdziwe, to wówczas pracownik nabywa uprawnienia przewidziane w art. 45 k.p., tracąc jednocześnie prawo do świadczeń na podstawie wyżej wymienionej ustawy. Mimo zasądzenia na rzecz pracownika odszkodowania, odprawa nie staje się świadczeniem nienależnym jedynie wówczas, gdy istniała przyczyna z art. 1 ustawy o „zwolnieniach grupowych”, a odszkodowanie zasądzono ze względu na inne wadliwości wypowiedzenia. W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy ustalił, że wskazana przez pracodawcę w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę przyczyna nie była konkretna ani rzeczywista. Ustalenie to nie było przez strony kwestionowane. W konsekwencji powód nabył uprawnienia z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę (i stosowne odszkodowanie zostało zasądzone na jego rzecz przez Sąd pierwszej instancji), tracąc jednocześnie prawo do odprawy pieniężnej przysługującej na podstawie art. 8 ustawy. Skoro tak, to zgodnie z art. 405 k.c. zobowiązany był do zwrotu wypłaconego przez stronę pozwaną świadczenia.

W skardze kasacyjnej od powyższego wyroku powód zarzucił naruszenie prawa materialnego, a to art. 410 § 2 k.c. w związku z art. 405 k.c. w związku z art. 300 k.p., poprzez ich niewłaściwe zastosowanie będące skutkiem przyjęcia, że podstawa świadczenia (wypłacenia odprawy), znajdująca zastosowanie w chwili rozwiązania umowy o pracę – na skutek zarówno postawy pracodawcy uznającego powództwo, jak i orzeczenia Sądu pierwszej instancji ustalającego brak podstaw do stosowania przepisów ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników – odpadła, a co za tym idzie spełnione świadczenie przekształciło się w świadczenie nienależne w rozumieniu przepisu art. 410 § 2 k.c. i zaktualizował się obowiązek powoda jego zwrotu pozwanej, podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, iż w dacie powstania po stronie powoda obowiązku zwrotu wartości uzyskanej odprawy, powód zużył już otrzymaną odprawę, a do chwili jej zużycia nie miał świadomości powinności liczenia się z obowiązkiem jej zwrotu, a to wskutek braku wiedzy co do przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pozwaną Spółkę.

Powołując się na powyższy zarzut skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie w całości powództwa wzajemnego.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że początkowo powód domagał się przywrócenia do pracy i kwestionował jedynie wadliwość wypowiedzenia umowy o pracę w zakresie braku wskazania jego przyczyny, nie podważając samej podstawy wypowiedzenia. Do stanu faktycznego niniejszej sprawy nie znajduje zatem zastosowania pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w przytoczonym przez Sąd drugiej instancji wyroku z dnia 3 października 2005 r., III PK 82/05. Przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę została przez stronę pozwaną wskazana dopiero w odpowiedzi na pozew, którą skarżący otrzymał w miesiącu lutym 2006 r., kiedy zużył już wartość otrzymanej odprawy, dlatego z mocy art. 409 k.c. w związku z art. 300 k.p. nie jest zobowiązany do jej zwrotu. Z roszczeniem o odszkodowanie powód wystąpił dopiero w marcu 2006 r., a nadto, skoro pracodawca miał świadomość wypłaty świadczenia nienależnego, winien je spełnić z zastrzeżeniem zwrotu.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych zarzutów. Przede wszystkim wskazana w niej podstawa naruszenia prawa materialnego (art. 398³ § 1 pkt 1 k.p.c.), ograniczona została do zarzutu naruszenia, stosowanych w związku z art. 300 k.p., przepisów art. 410 § 2 k.c. w związku z art. 405 k.c, poprzez ich niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, gdy w dacie powstania po stronie powoda obowiązku zwrotu wartości odprawy, powód odprawę tę zużył i do tego momentu nie „miał powinności liczenia się z obowiązkiem jej zwrotu”.

Zgodnie z art. 405 k.c., kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Zasada ta – poprzez art. 410 § 1 k.c. - znajduje w szczególności zastosowanie do świadczenia nienależnego. Przepis art. 410 § 2 k.c. zawiera definicję takiego świadczenia stanowiąc, że świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. Skarżący nie kwestionuje przyjęcia przez Sąd drugiej instancji, że złożone przez stronę pozwaną wypowiedzenie umowy o pracę ze względu na brak przyczyn, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. Nr 90, poz. 844 ze zm.) było nieuzasadnione, a w konsekwencji – że prawomocny wyrok sądowy zasądzający odszkodowanie z tego tytułu przesądził o zakwalifikowaniu wypłaconej przez pracodawcę odprawy jako świadczenia nienależnego. Powoduje to bezzasadność zarzutu naruszenia art. 410 § 2 k.c. w związku z art. 405 k.c. Skoro bowiem – według niekwestionowanego przez skarżącego stanowiska Sądu Okręgowego – podstawa wypłacenia odprawy odpadła, to odprawa ta stała się świadczeniem nienależnym w rozumieniu art. 410 § 2 k.c., podlegającym zwrotowi stosownie do art. 405 k.c. w związku z art. 410 § 1 k.c.

W istocie skarżącemu chodzi o to, że w dacie powstania obowiązku zwrotu odprawy jako świadczenia nienależnego nie był już wzbogacony, a do chwili zużycia odprawy nie musiał liczyć się z obowiązkiem jej zwrotu z tego względu, że nie kwestionował istnienia przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę przed jej skonkretyzowaniem przez stronę pozwaną, co nastąpiło dopiero w lutym 2006 r. Tak sformułowany zarzut nie może odnieść zamierzonego skutku już tylko z tego względu, że żaden z przytoczonych przez skarżącego w podstawie kasacyjnej przepisów nie reguluje przypadków wygaśnięcia obowiązku zwrotu świadczenia nienależnego (art. 409 k.c.) ani wyłączenia możliwości skutecznego żądania jego zwrotu (art. 411 k.c.). Co prawda w uzasadnieniu skargi kasacyjnej powołany został art. 409 k.c., jednakże wyłącznie w relacji do poglądu wyrażonego przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 października 2005 r., III PK 82/05, bez sformułowania zarzutu niewłaściwej interpretacji lub zastosowania (niezastosowania) tego przepisu i wskazania, na czym miałoby polegać jego naruszenie przez Sąd drugiej instancji.

Gdyby nawet przyjąć, że skarga kasacyjna obejmuje również zarzut naruszenia art. 409 k.c., to musi on zostać uznany za niezasadny. Odprawa pieniężna przewidziana w art. 8 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, przysługuje pracownikowi wyłącznie wówczas, gdy z przyczyn wskazanych w tej ustawie nastąpiło rozwiązanie umowy o pracę. Dlatego świadczenie to staje się wymagalne dopiero z chwilą rozwiązania łączącego strony stosunku pracy. Prawo do odprawy pracownik zachowuje zatem tylko wtedy, gdy do rozwiązania umowy o pracę doszło rzeczywiście z przyczyn określonych w ustawie. W takim przypadku odprawa jest świadczeniem należnym pracownikowi niezależnie od odszkodowania zasądzonego na jego rzecz na podstawie art. 45 § 1 k.p. ze względu na „formalne” wadliwości wypowiedzenia (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 1990 r., III PZP 22/90, OSNC 1991 nr 5-6, poz. 64 oraz wyroki z dnia 26 stycznia 2000 r., I PKN 499/99, OSNAPiUS 2001 nr 12, poz. 407, z dnia 21 czerwca 2005 r., II PK 304/04, OSNP 2006 nr 3-4, poz. 45, z dnia 3 października 2005 r., III PK 82/05, OSNP 2006 nr 1516 i z dnia 6 kwietnia 2007 r., II PK 265/06, niepublikowany). Oznacza to równocześnie, że podstawa prawna wypłaty odprawy odpada nie tylko w przypadku, gdy wskazana przez pracodawcę i określona w przepisach ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotycżących pracowników przyczyna wypowiedzenia okazała się nieprawdziwa, ale także wtedy, gdy przyczyna ta faktycznie istniała, jednakże skutek dokonanego przez pracodawcę wypowiedzenia w postaci rozwiązania stosunku pracy został unicestwiony w wyniku przywrócenia pracownika do pracy i w konsekwencji – restytucji stosunku pracy. W takim przypadku odprawa staje się świadczeniem nienależnym w rozumieniu art. 410 § 2 k.c. i podlegającym zwrotowi na warunkach określonych w art. 405 – 409 k.c. w związku z art. 410 § 1 k.c. (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 1990 r., I PR 351/90, OSP 1991 nr 7, poz. 169, z dnia 3 lutego 2006 r., II PK 158/05, OSNP 2006 nr 23-24, poz. 357 i z dnia 26 czerwca 2006 r., II PK 330/05, OSNP 2007 nr 13-14, poz. 188).

W myśl art. 409 k.c. obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu. Liczenie się z obowiązkiem zwrotu świadczenia oznacza wiedzę o tym, że świadczenie stało się lub może stać się nienależne. Pracownik, występując z żądaniem uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy zawsze zmierza do usunięcia wywołanego przez wypowiedzenie skutku w postaci rozwiązania stosunku pracy. Musi zatem liczyć się z tym, że w przypadku uwzględnienia jego żądania odpadnie podstawa wypłaty odprawy a wypłacona odprawa stanie się świadczeniem nienależnym, czego konsekwencją będzie powstanie obowiązku jej zwrotu. Zatem powód, występując z żądaniem przywrócenia do pracy, już wówczas powinien był liczyć się z możliwością uwzględnienia jego roszczenia, a w rezultacie z powstaniem obowiązku zwrotu wypłaconej odprawy i to niezależnie od tego, czy miał świadomość, jakie były rzeczywiste przyczyny wypowiedzenia mu umowy o pracę i czy istnienie tych przyczyn kwestionował. Nie ma zatem znaczenia, że dopiero w miesiącu lutym 2006 r. skarżący miał możliwość zakwestionowania skonkretyzowanej przez stronę pozwaną przyczyny wypowiedzenia. Nie oznacza to bowiem, że dopiero od tego momentu powinien liczyć się z obowiązkiem zwrotu świadczenia.

Powyższe rozważania pozwalają na sformułowanie tezy, że pracownik, który – odwołując się od wypowiedzenia umowy o pracę, złożonego na podstawie art. 10 ust. 1 w związku z art. 1 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników – domaga się przywrócenia do pracy, powinien liczyć się z obowiązkiem zwrotu odprawy przewidzianej w art. 8 ust. 1 tej ustawy, niezależnie od tego, czy kwestionuje istnienie przyczyny wypowiedzenia.

Z tych względów na podstawie art. 398¹⁴ k.p.c. oraz art. 108 § 1 k.p.c. w związku z art. 398²¹ k.p.c. orzeczono, jak w sentencji wyroku.