Wyrok z dnia 2002-10-01 sygn. V KK 114/02

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt V KK 114/02

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2002 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący)

SSN Wiesław Błuś

SSN Zygmunt Stefaniak (spr.)

Protokolant: Kamila Różańska

przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Aleksandra Herzoga

w sprawie J. D.

skazanego z art. 177 § 2 kk w zw. z art. 178 kk

po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w dniu 1 października 2002 r.

kasacji, wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Okręgowego w P.

z dnia 19 czerwca 2001 r., sygn. akt IV Ka […]

utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w T. – Roki Sądowe w C. z dnia 25 stycznia 2001 r., sygn. akt K […]

- uchyla zaskarżony wyrok i utrzymany nim w mocy wyrok Sądu Rejonowego w T. – Roki Sądowe w C. i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w T.

- zarządza zwrot opłaty od kasacji w kwocie 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych na rzecz J. D.

U Z A S A D N I E N I E

Sąd Rejonowy w T. – Roki Sądowe w C. wyrokiem z dnia 25 stycznia 2001 roku uznał oskarżonego J. D. za winnego tego, że w dniu […] marca 1998 roku w C. na ul. P.[…] umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że kierując samochodem osobowym marki V.[…] nr rej. […] w stanie nietrzeźwości około 2,4 ^o/oo na prostym odcinku drogi stracił panowanie nad pojazdem, zjechał na lewy pas ruchu, doprowadził do czołowego zderzenia z jadącym prawidłowo samochodem osobowym marki P.[…] kierowanym przez A. K., powodując jednocześnie, że samochód osobowy marki P.[…] po zderzeniu przemieścił się w kierunku nadjeżdżającego samochodu osobowego marki F.[…] nr rej. […] kierowanego przez J. S. uderzając w przód tego samochodu czym nieumyślnie spowodował śmierć kierowcy samochodu P.[…] A. K. tj. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 177 § 2 kk w zw. z art. 178 kk i za to na podstawie art. 177 § 1 kk skazał go na karę 4 (czterech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, a ponadto orzekł zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 8 (ośmiu lat).

Od tego wyroku apelację złożyli – oskarżony i jego obrońca.

Oskarżony zaskarżył wyrok w całości zarzucając obrazę przepisów postępowania – art. 7 kpk mające wpływ na jego treść, a polegające na dowolnej ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego co w konsekwencji doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych i oczywiście bezzasadnego uznania oskarżonego za winnego zarzucanego mu przestępstwa, podczas gdy ocena całokształtu dowodów winna skutkować uniewinnienie i dlatego też, wniósł o takie właśnie rozstrzygnięcie.

Obrońca oskarżonego również zaskarżył wyrok w całości, zarzucając:

1) obrazę przepisów prawa materialnego – art. 177 § 2 kk przez uznanie, iż zachowanie oskarżonego wyczerpuje znamiona występku z art. 177 § 2 w zw. z art. 178 kk, gdy oskarżony jako pasażer pojazdu nie mógł i nie może być podmiotem powyższego występku, a więc, nie miał możliwości spowodowania w stanie nietrzeźwości wypadku drogowego ze skutkiem śmiertelnym w dniu […].03.1998 roku,

2) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, a polegający na nietrafnym ustaleniu, wynikającym z nieprecyzyjnych i wewnętrznie sprzecznych zeznań świadka M.G., że sprawcą wypadku drogowego w dniu […].03.1998 r. w C. jest J.D., przy braku jakichkolwiek dowodów w tym przedmiocie oraz gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, zeznań innych świadków oraz opinii biegłych wynika, iż był on tylko i wyłącznie pasażerem pojazdu, który prowadziła H.D.

i dlatego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie J. D., albo o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Wyrokiem z dnia 19 czerwca 2001 r. Sąd Okręgowy w P., sygn. akt IV Ka […] utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

Od tego orzeczenia sądu odwoławczego kasację wniósł obrońca skazanego zarzucając rażące naruszenie przepisów prawa procesowego – mające wpływ na treść orzeczenia – a wyrażające się między innymi następującymi uchybieniami:

1. całkowitym pominięciem przez Sąd Okręgowy kontroli uchybień procesowych Sądu I instancji w zakresie postępowania w szczególności w zakresie odnoszącym się do sprostowania protokołu rozprawy – wobec czego jawi się uzasadniona wątpliwość, czy prowadzącym całe postępowanie dowodowe oraz wydającym wyrok był ten sam skład orzekający;

2. obrazę przepisów prawa procesowego – mającą wpływ na treść orzeczenia – naruszenie art. 457 § 2 kpk – wyrażającym się w całkowicie dowolnej w treści uzasadnienia zaskarżonego w kasacji wyroku ocenie – zarówno zarzutów jak i wniosków apelacji, przy całkowitym braku oceny materiału dowodowego przemawiającego na korzyść oskarżonego;

3. obrazę przepisów prawa procesowego – mającą wpływ na treść orzeczenia naruszeniu art. 7 kpk – polegającą na dowolnej ocenie dowodów przemawiających przeciwko oskarżonemu oraz braku oceny dowodów przemawiających na jego korzyść – w szczególności całkowicie dowolnej ocenie treści i wniosków przeprowadzonych w sprawie opinii biegłych;

4. naruszeniu art. 5 § 2 kpk – gdyż prawidłowa analiza materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż oskarżonemu J. D. nie można przypisać winy – a mając na uwadze choćby treść opinii biegłych – co najmniej istnieją w tym zakresie nie dające się usunąć wątpliwości – które zgodnie z zasadą in dubio pro reo – winny skutkować uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu

i dlatego też, wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w P. z dnia 19.06.2001 r. i uchylenie poprzedzającego go wyroku Sądu Rejonowego w T., Roki Sądowe w C. z dnia 25.01.2001 r. (K 81/99) oraz o przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył co następuje:

Podniesiony w kasacji zarzut nienależytej obsady sądu jest słuszny, choć nie z powodów podanych przez skarżącego, a dlatego, że przewodniczący rozprawy sędzia G. Ł. w styczniu 2001 r. nie miał delegacji do dokończenia spraw w Sądzie Rejonowym w T. – Roki Sądowe w C.. Poinformował o tym Sąd Najwyższy Prezes Sądu Okręgowego w P. pismem z dnia 8 sierpnia 2002 r., jednocześnie zaznaczając, że o taką delegację nikt nie występował. Faktycznie sędzia G. Ł. orzekał w Sądzie Rejonowym w T. od 1 lipca 1999 r. do 14 kwietnia 2000 r. a następnie, przeniesiony został do Sądu Rejonowego w Ś. i aktualnie tam pozostaje.

Do dokończenia spraw, które prowadził wcześniej w Sądzie Rejonowym w T. Roki Sądowe w C. po dniu 14 kwietnia 2000 r. winien mieć stosowne delegacje i takie miał, aż do listopada 2000 r. Po okresie tym, delegacji już nie posiadał, a więc mógł jedynie orzekać w sądzie macierzystym.

Przewodnicząc jednak w sprawie J. D. w dniach 18 stycznia 2001 r. oraz podczas ogłoszenia wyroku w dniu 25 stycznia 2001 r. i nie mając delegacji do orzekania w Sądzie Rejonowym w T. Roki Sądowe w C. rażąco naruszył zasady procedowania, gdyż doprowadził do tego, że skład sądu był nienależyty w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 kpk. Skutkowało to, niezależnie oraz granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów od wpływu uchybienia na treść orzeczenia – zaistnienie bezwzględnego obowiązku uchylenia zaskarżonego orzeczenia.

Powyższe jest zgodne z ugruntowanym orzecznictwem oraz poglądami doktryny. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 21.11.2001 r. I KZP 28/01 – OSNKW 2002/1-2/3 jednoznacznie stwierdził, że „Osoba powołana na stanowisko sędziego jako uprawniona do orzekania z mocy tego powołania, orzekać może jednak tylko w sądzie macierzystym. Możliwość orzekania w innym sądzie uzyskuje m.in. przez delegacje”. Delegacja spełnia więc funkcję uprawniającą, legitymującą tego sędziego do orzekania w innym niż jego obecny sąd macierzysty. Nie poszanowanie tego czyni, że skład w którym zasiada sędzia nieuprawniony do sądzenia w tym sądzie, staje się nienależyty, a tego typu naruszenie stanowi rażącą obrazę minimalnego standardu prawidłowego procedowania. Oskarżony J. D. sądzony w Sądzie Rejonowym w T. Roki Sądowe w C. powinien odpowiadać przed składem orzekającym tegoż sądu – tj. przed składem złożonym wyłącznie z sędziów tego sądu.

Ponieważ tak nie było, dlatego należało orzec jak na wstępie.