Postanowienie z dnia 2013-10-10 sygn. III CZ 43/13

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CZ 43/13

Postanowienie

Sądu Najwyższego

W postępowaniu kasacyjnym nie ma zastosowania art. 369 § 3 k.p.c.

z dnia 10 października 2013 r.

Przewodniczący: Sędzia SN Jacek Gudowski.

Sędziowie SN: Irena Gromska-Szuster, Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Grzegorza Ł. przeciwko Włodzimierzowi L. i Robertowi S. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 10 października 2013 r., zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 28 maja 2013 r. (...) oddala zażalenie.

Uzasadnienie

Sąd drugiej instancji postanowieniem z dnia 28 maja 2013 r. odrzucił skargę kasacyjną powoda wobec jej nieopłacenia w terminie tygodniowym określonym w wezwaniu doręczonym pełnomocnikowi powoda w dniu 7 maja 2013 r.

W ocenie Sądu odwoławczego nadanie przesyłką pocztową do niewłaściwego sądu wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych w ostatnim dniu wyznaczonego terminu do uiszczenia opłaty sądowej od skargi kasacyjnej, tj. dnia 14 maja 2013 r., uniemożliwiało wniesienie tego wniosku do sądu właściwego z zachowaniem tygodniowego terminu od dnia doręczenia wezwania.

W tej sytuacji Sąd Apelacyjny uznał, że wezwanie powoda do uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej nie straciło na aktualności, a wobec nieusunięcia w zakreślonym terminie braku fiskalnego skargi kasacyjnej podlegała ona odrzuceniu na podstawie art. 398⁶ § 2 k.p.c.

Powód zaskarżył w całości powyższe postanowienie Sądu odwoławczego zarzucając w zażaleniu błędne zastosowanie art. 165 § 2 k.p.c. wskutek nieuwzględnienia art. 369 § 3 k.p.c., obowiązującego od dnia 3 maja 2012 r., a znajdującego zastosowanie w sprawie, z mocy art. 398²¹ k.p.c., także do postępowania wywołanego wniesieniem skargi kasacyjnej.

Zdaniem żalącego, skoro środki zaskarżenia wniesione w terminie, ale do niewłaściwego sądu, uważa się za wniesione w terminie z mocy art. 369 § 3 k.p.c. w zw. z art. 398²¹ k.p.c., to tym bardziej wnioski i dowody związane z tymi środkami zaskarżenia wniesione do niewłaściwego sądu należy traktować, jako wniesione w terminie.

Żalący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Do postępowania kasacyjnego wszczętego wniesieniem skargi kasacyjnej stosuje się artykuły od art. 398¹ do art. 398²⁰ k.p.c., które są przepisami szczególnymi w stosunku do pozostałych norm k.p.c., a także pozakodeksowych przepisów dotyczących postępowania cywilnego. Inne przepisy mają do postępowania kasacyjnego tylko odpowiednie zastosowanie i wymagają uwzględnienia charakteru i swoistości postępowania przed Sądem Najwyższym, jako sądem kasacyjnym.

Artykuł 398²¹ k.p.c. pozwala na odpowiednie stosowanie przepisów o apelacji do postępowania przed Sądem Najwyższym, ale tylko wówczas, jeżeli nie ma szczególnych przepisów o postępowaniu przed tym Sądem. Tymczasem szczególny przepis art. 398⁵ § 1 k.p.c. jednoznacznie określa sąd oraz termin, do którego wnosi się skargę kasacyjną, a mianowicie do sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie. Istnienie tego szczególnego przepisu wyłącza zatem w postępowaniu kasacyjnym dopuszczalność odpowiedniego zastosowania przepisu art. 369 § 3 k.p.c. dotyczącego wniesienia apelacji, a to wobec braku do tego podstaw z mocy art. 398²¹ k.p.c.

Wniesienie więc wniosku o zwolnienie od opłaty sądowej od skargi kasacyjnej powinno zatem nastąpić do właściwego sądu, tj. do sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie i który po otrzymaniu nieopłaconej skargi kasacyjnej, wezwał stronę skarżącą do uzupełnienia braku fiskalnego skargi.

Sądem właściwym do wniesienia wniosku o zwolnienie od opłaty sądowej był zatem Sąd Apelacyjny, a nie Sąd Okręgowy, do którego powód wniósł ten wniosek przesyłką nadaną w polskim urzędzie pocztowym i uczynił to w ostatnim dniu zakreślonego przez Sąd Apelacyjny tygodniowego terminu.

W tej sytuacji zasadnie uznał Sąd odwoławczy, z powołaniem się na art. 165 § 2 k.p.c., że złożenie przez powoda wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych nastąpiło po upływie wyznaczonego terminu, skoro Sąd Okręgowy niezwłocznie przekazał wniosek Sądowi Apelacyjnemu, ale już po upływie tygodniowego terminu do usunięcia braku fiskalnego skargi kasacyjnej.

Wbrew stanowisku skarżącego, zastosowanie przez Sąd Apelacyjny art. 165 § 2 k.p.c. było prawidłowe, ponieważ z utrwalonego orzecznictwa jednoznacznie wynika, że oddanie pisma procesowego w polskim urzędzie pocztowym jest równoznaczne z wniesieniem go w tym terminie do sądu tylko wtedy, gdy pismo to zostało nadane pod adresem właściwego sądu (postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 18 stycznia 2013 r. IV CZ 153/2012, postanowienie z Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 28 marca 2012 r. V CZ 166/2011, postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 25 listopada 2010 r. III CZ 51/2010, postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 21 listopada 2001 r. I CZ 145/2001). Zawarty w art. 165 § 2 k.p.c. przepis ma charakter szczególny i dlatego nie może być wykładany rozszerzająco (postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 30 czerwca 2010 r. V CZ 47/2010).

W tym stanie rzeczy Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji na podstawie art. 398¹⁴ k.p.c. w zw. z art. 394¹ § 3 k.p.c.