Wyrok z dnia 2021-06-30 sygn. III APa 19/20

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III APa 19/20

WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH

z dnia 30 czerwca 2021 r.

Przewodniczący: SSA Małgorzata Andrzejewska (spr.)
Sędziowie: SA Marek Procek
SA Witold Nowakowski

Zadośćuczynienie stanowiące podzielną wierzytelność spadkową, która nie ulega podziałowi w myśl art. 379 § 1 k.c. może być dochodzone w całości przez każdego ze współspadkobierców.

Z uzasadnienia:

(…) W trakcie procesu zmarł powód i w jego miejsce weszli spadkobiercy. Jednocześnie z materiału dowodowego nie wynika aby doszło do działu spadku pomiędzy spadkobiercami. 

Sąd Apelacyjny, stwierdził, że Sąd Okręgowy dopuścił się naruszenia art. 367 § 1 k.c. przyjmując, iż po stronie następców prawnych zmarłego powoda zachodziła solidarność czynna, gdyż brak było ustawowej, jak i mającej swoje źródło w czynności prawnej podstawy do solidarnego zasądzenia zadośćuczynienia na rzecz spadkobierców zmarłego powoda.
Stosownie do treści art. 1035 k.c. jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów tytułu VIII księgi czwartej Kodeksu cywilnego. Z przepisu tego wynika, że wspólność majątku spadkowego ma charakter
udziałowy, a do stosunków między spadkobiercami znajdują zastosowanie przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych ale z uwzględnieniem odrębności wynikających z samej istoty spadku, jak i charakteru jego poszczególnych składników. Sąd Najwyższy w sprawie II CSK 15/17 przychylił się jednak do aktualnych poglądów literatury wykluczających możliwość stosowania zasady wyrażonej w art. 379 § 1 k.p.c. do wierzytelności spadkowych, w konsekwencji stwierdził, że podstawę dochodzenia wspólnej wierzytelności spadkowej stanowi art. 209 k.c. Zatem każdemu ze spadkobierców, przed działem spadku, przysługuje samodzielna legitymacja do dochodzenia całej wierzytelności. Podobne stanowisko jest już też prezentowane w orzecznictwie Sądów Apelacyjnych – por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 10 listopada 2020 r., III AUa 447/20. W uzasadnieniu powołanego wyroku Sąd Apelacyjny w Szczecinie wskazał, że art. 1035 k.c. należy potraktować jako przepis szczególny względem art. 379 § 1 k.c., a nie na odwrót. W konsekwencji tego, należy uznać, że wierzytelność spadkowa, której odpowiada podzielne świadczenie dłużnika, nie ulega podziałowi w myśl art. 379 § 1 k.c. i może być dochodzona w całości przez każdego ze współspadkobierców na podstawie art. 209 k.c. w zw. z art. 1035 k.c.
Na rzecz spadkobierców zmarłego powoda należało zasądzić dochodzoną tytułem zadośćuczynienia należność łącznie – jako jedną kwotę (…).

BIULETYN NR 3/2021